Η 6η Απριλίου έχει οριστεί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) ως Παγκόσμια Ημέρα Φυσικής Δραστηριότητας. Η έλλειψη σωματικής άσκησης αποτελεί ένα καθολικό φαινόμενο, και αναγνωρίζεται πλέον ως ο τέταρτος συχνότερος παράγοντας κινδύνου νοσηρότητας και θνησιμότητας. Περίπου 5 εκατομμύρια θάνατοι ετησίως οφείλονται σε έλλειψη φυσικής δραστηριότητας, και επομένως θα μπορούσαν να είχαν, σε μεγάλο βαθμό, προληφθεί.
Στον αντίποδα, η άσκηση μέτριας έντασης για τουλάχιστον 150 λεπτά εβδομαδιαίως έχει συσχετιστεί με χαμηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης πληθώρας παθολογικών καταστάσεων και χρόνιων νοσημάτων και, επομένως, συστήνεται ισχυρά.
Το μήνυμα της φετινής παγκόσμιας ημέρας φυσικής δραστηριότητας είναι «Να περνάς ευχάριστα τον χρόνο σου! Να είσαι δραστήριος!» (‘Have a good time! Be active!’), υπενθυμίζοντας ότι όταν η φυσική δραστηριότητα είναι πηγή διασκέδασης, είναι πιο πιθανό τα άτομα να την υιοθετούν.
Η έλλειψη φυσικής δραστηριότητας είναι ακόμα πιο έντονη μεταξύ των ασθενών με χρόνια αναπνευστικά νοσήματα. Η δύσπνοια, η μυϊκή αδυναμία και η κατάθλιψη περιορίζουν συχνά τον ασθενή στο σπίτι, οδηγώντας τον σε έναν φαύλο κύκλο κακής φυσικής κατάστασης, μειωμένης λειτουργικότητας και επίτασης των συμπτωμάτων του. Ωστόσο, η διατήρηση της καλής φυσικής κατάστασης, μέσα από συστηματική και στοχευμένη άσκηση, μπορεί να βελτιώσει σημαντικά την ποιότητα ζωής και τα συμπτώματα του ασθενή, ενισχύοντας σημαντικά το θεραπευτικό αποτέλεσμα της φαρμακευτικής αγωγής.
Υπό αυτό το πρίσμα, η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία (ΕΠΕ) δημιούργησε τον πρώτο ελληνικό ιστότοπο (https://www.zoimehap.gr/) με αναλυτικές οδηγίες για κατ’ οίκον άσκηση των ασθενών με Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ).
Ο ιστότοπος περιέχει απλά video με ασκήσεις ενδυνάμωσης των αναπνευστικών μυών, των μυών των άνω και κάτω άκρων και του κορμού, καθώς και διατατικές ασκήσεις καθώς και οδηγίες για ασφαλή συμμετοχή σε χαμηλής έντασης αερόβια άσκηση. Η παρακολούθηση των video προσφέρει τη δυνατότητα σε κάθε ασθενή με Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια, ανεξάρτητα από την ηλικία, την φυσική του κατάσταση, την βαρύτητα της νόσου του και τα άλλα νοσήματα από τα οποία πάσχει, να ασκηθεί με ασφάλεια στον χώρο του σπιτιού του.
«Φυσικά η πρωτοβουλία αυτή δεν μπορεί να υποκαταστήσει τα ολοκληρωμένα προγράμματα πνευμονικής αποκατάστασης, τα οποία θα πρέπει να οργανωθούν στο Εθνικό Σύστημα Υγείας, ώστε να παρέχουν μια ολοκληρωμένη προσέγγιση και αντιμετώπιση σε ασθενείς με χρόνια αναπνευστικά νοσήματα, όπως γίνεται σε συστήματα υγείας του εξωτερικού. Ωστόσο, με την συγκεκριμένη πρωτοβουλία έχουν οι ασθενείς τη δυνατότητα να βελτιώσουν την φυσική τους κατάσταση, στόχος που θα πρέπει να αποτελεί μέρος της ολιστικής αντιμετώπισής τους», σημειώνει σε σχετικό δελτίο Τύπου η ΕΠΕ.
Αξίζει να σημειωθεί ότι για την υλοποίηση της πρωτοβουλίας zoimehap.gr, συνεργάστηκαν οι ακόλουθες Ομάδες Εργασίας της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας:
• «Φυσιολογία & Παθοφυσιολογία του Αναπνευστικού Συστήματος-Πνευμονική Κυκλοφορία-Αποκατάσταση»: Yπεύθυνες: Mπούτου Αφροδίτη, Μητρούσκα Ιωάννα – Συντονίστρια: Ροβίνα Νικολέττα,
• «Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια»: Yπεύθυνοι: Παπαϊωάννου Ανδριάνα, Χειλάς Γεώργιος- Συντονιστής: Τζανάκης Νικόλαος.
Καθοριστική ήταν η συμβολή της Κωνσταντίνας Δίπλα, Εργοφυσιολόγου, Καθηγήτριας ΑΠΘ.
Υπεύθυνες Ομάδας Εργασίας Φυσιολογία & Παθοφυσιολογία του Αναπνευστικού Συστήματος – Πνευμονική Κυκλοφορία – Αποκατάσταση της ΕΠΕ: Μπούτου Αφροδίτη, Μητρούσκα Ιωάννα.
