Μια νέα γενιά φαρμάκων για την απώλεια βάρους αναδιαμορφώνει την αντίληψή μας για τον τρόπο με τον οποίο ο οργανισμός διαχειρίζεται την πείνα, το μεταβολισμό και τον μακροπρόθεσμο έλεγχο του βάρους. Η επίδρασή τους είναι τόσο σημαντική που «αναγκάζει» ειδικούς και κοινό να επανεξετάσουν τις παραδοσιακές λύσεις απώλειας βάρους. Στο επίκεντρο αυτής της αλλαγής βρίσκεται ένας απλός μηχανισμός: Τα εν λόγω φάρμακα μειώνουν την όρεξη των ανθρώπων και αυτό, για πολλούς, αλλάζει τα πάντα.
Πώς λειτουργούν τα φάρμακα
Τα σύγχρονα φάρμακα κατά της παχυσαρκίας μιμούνται τη δράση των φυσικών ορμονών του εντέρου, συμπεριλαμβανομένης της GLP-1. Αν και παράγουν μια σειρά από βιοχημικά οφέλη -μειώνοντας την αντίσταση στην ινσουλίνη, προωθώντας τη διάσπαση του λίπους και ρυθμίζοντας το σάκχαρο του αίματος- η πιο ισχυρή επίδρασή τους είναι συμπεριφορική: Καταστέλλουν την πείνα και ενισχύουν το αίσθημα κορεσμού, μειώνοντας δραματικά την πρόσληψη θερμίδων, εξηγεί ο Gary L. Wenk, PhD, καθηγητής ψυχολογίας και νευροεπιστημών στο Ohio State University, σε άρθρο του στο Psychology Today.
Τα αποτελέσματα είναι αξιοσημείωτα: Πρόσφατα, μια εταιρεία ανακοίνωσε ότι το τελευταίο φάρμακο GLP-1 που ανέπτυξε οδήγησε σε μέση μείωση 30% του σωματικού βάρους των συμμετεχόντων στη δοκιμή. Για εκατομμύρια ανθρώπους που αγωνίζονται με την παχυσαρκία, τέτοια αποτελέσματα αλλάζουν τη ζωή, αλλά και να μειώσουν τη μακροπρόθεσμη οικονομική επιβάρυνση των συστημάτων υγείας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι αυτά τα φάρμακα έδειξαν να λειτουργούν αποτελεσματικά ανεξάρτητα από άλλες παρεμβάσεις, όπως η άσκηση.
Αυτό οδηγεί σ’ ένα σημαντικό ερώτημα: Αν τα φάρμακα μπορούν να κάνουν τόσα πολλά, πόσο απαραίτητη είναι η άσκηση;
Άσκηση έναντι φαρμάκων
Για δεκαετίες, η άσκηση προωθούνταν ως το κύριο μέσο για την απώλεια βάρους. Ωστόσο, τα επιστημονικά στοιχεία παρουσιάζουν μια πιο σύνθετη εικόνα. Μια ανασκόπηση 32 τυχαιοποιημένων ελεγχόμενων δοκιμών με 4.774 παχύσαρκους συμμετέχοντες διαπίστωσε ότι όσοι υιοθέτησαν ένα πρόγραμμα τακτικής άσκησης έχασαν, κατά μέσο όρο, μόνο περίπου 2 κιλά περισσότερα απ’ όσους δεν ασκούνταν. Εν τω μεταξύ, στοιχεία στις ΗΠΑ δείχνουν ότι το 43% των ενηλίκων είναι υπέρβαροι κατά τουλάχιστον 10-15 κιλά, βάρος πολύ μεγαλύτερο απ’ ό,τι μπορεί να αντιμετωπίσει συνήθως η άσκηση μόνη της. Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι, ενώ η άσκηση είναι απαραίτητη για την υγεία της καρδιάς, τη μακροζωία και την αντοχή των οστών, η επίδρασή της στην απώλεια βάρους είναι μέτρια.
Γιατί η άσκηση δεν «καίει» τόσες θερμίδες όσες πιστεύεται
Το πρόβλημα δεν είναι η έλλειψη προσπάθειας, αλλά η βιολογία, εξηγούν οι ειδικοί. Ο ανθρώπινος οργανισμός έχει αναπτύξει, με το πέρασμα του χρόνου, πολύπλοκους μηχανισμούς, με στόχο την εξοικονόμηση ενέργειας. Οι μύες και το μεταβολικό σύστημα αντισταθμίζουν ενστικτωδώς την αυξημένη δραστηριότητα, περιορίζοντας τις καθαρές θερμίδες που καίγονται. Αυτό σημαίνει ότι, όσο πιο σκληρά γυμνάζεστε, τόσο περισσότερο το σώμα μειώνει την κατανάλωση ενέργειας αλλού.
Μια μεγάλη μελέτη με 1.754 συμμετέχοντες αποκάλυψε εκπληκτικά αποτελέσματα:
- Οι περισσότεροι συμμετέχοντες έκαψαν μόνο περίπου το 72% των επιπλέον θερμίδων που αναμενόταν μέσω της άσκησης.
- Στα παχύσαρκα άτομα, η αντιστάθμιση ήταν ακόμη μεγαλύτερη – το 50% ή περισσότερο των θερμίδων που θα έπρεπε να έχουν καεί «εξοικονομήθηκαν» ουσιαστικά από το σώμα.
Από εξελικτική άποψη, αυτό είναι λογικό. Η εξοικονόμηση ενέργειας αύξησε ιστορικά τις πιθανότητες επιβίωσης. Ωστόσο, σ’ έναν κόσμο καθιστικής ζωής και άφθονου φαγητού, αυτές οι προσαρμογές λειτουργούν εναντίον μας.
Τι προκαλεί πραγματικά απώλεια βάρους;
Οι άνθρωποι αυξάνουν το βάρος τους κυρίως επειδή καταναλώνουν περισσότερες θερμίδες απ’ όσες ξοδεύουν. Κι ενώ η άσκηση ενισχύει τη δύναμη και βελτιώνει την υγεία, σπάνια καίει τόσες θερμίδες ώστε να αντισταθμίσει τη χρόνια υπερκατανάλωση τροφής.
Η έρευνα υποστηρίζει αυτό το συμπέρασμα. Σε μια μελέτη διάρκειας ενός έτους σε υπέρβαρες και παχύσαρκες γυναίκες, οι επιστήμονες εξέτασαν αν η διατροφή ή η άσκηση μείωναν πιο αποτελεσματικά τις φλεγμονώδεις πρωτεΐνες που παράγονται από το υπερβολικό σωματικό λίπος. Τα ευρήματα ήταν σαφή:
➤ Η μεγαλύτερη απώλεια βάρους προήλθε από τη διατροφική παρέμβαση.
➤ Η μεγαλύτερη μείωση των δεικτών φλεγμονής προήλθε επίσης από τη διατροφή και όχι από την άσκηση.
Συμπέρασμα
Η άσκηση παραμένει απαραίτητη για τη γενική υγεία. Ενισχύει το καρδιαγγειακό σύστημα, βελτιώνει τη διάθεση, υποστηρίζει την οστική πυκνότητα και αυξάνει τη μακροζωία. Γι’ αυτό, συνεχίστε να κινείστε – το σώμα σας θα σας ευγνωμονεί.
Όταν, όμως, ο στόχος είναι η σημαντική απώλεια βάρους, η επιστήμη είναι κατηγορηματική: Ο περιορισμός των θερμίδων -και όχι η άσκηση- είναι η πιο αποτελεσματική στρατηγική.
Τα σημερινά φάρμακα για την απώλεια βάρους διευκολύνουν αυτή την προσπάθεια, αλλάζοντας ριζικά την αίσθηση της πείνας. Αν και ακριβά, προσφέρουν ένα ισχυρό εργαλείο σε όσους δυσκολεύονται να ελέγξουν την όρεξή τους και τις μερίδες που καταναλώνουν.
Διαβάστε επίσης
Απώλεια βάρους: Το νέο χάπι που «καίει» λίπος, χωρίς να «λιώνει» τους μυς
ΠΟΥ: Νέες οδηγίες για τα φάρμακα κατά της παχυσαρκίας – Οι αντιδράσεις
Απίστευτη μεταμόρφωση: Έχασε 64 κιλά σε έναν χρόνο με μία απλή άσκηση – Δείτε βίντεο
