Μία από τις πιο συχνές συμπεριφορές που παρουσιάζουν τα τετράποδα φιλαράκια μας, είναι να σαλτάρουν πάνω μας για να εκδηλώσουν τη χαρά και την αγάπη που νοιώθουν για μας, αλλά και για να μας κεντρίσουν την προσοχή. Την ίδια αντίδραση μπορεί να έχουν και όταν καλωσορίζουν τους επισκέπτες μας, ή όταν συναντούν, στον περίπατό τους, άλλους ανθρώπους.

Είναι, όμως, πάντα μια συμπεριφορά χαράς, ή μπορεί να σημαίνει και δυσφορία. Κι αν ναι, πώς μπορούμε να τη διακρίνουμε και να τη σταματήσουμε;
Τις απαντήσεις έχει η θετική εκπαιδεύτρια σκύλων, Ιωάννα Κουμεντάκη.

Η θετική εκπαιδεύτρια σκύλων Ιωάννα Κουμεντάκη

«Οι περισσότεροι σκύλοι πηδούν στους ανθρώπους επειδή είναι ενθουσιασμένοι και, παράλληλα, γιατί αυτό τραβά γρήγορα την προσοχή.
Άλλοι, πάλι, μπορεί να πηδούν επειδή αισθάνονται άβολα, και το άλμα είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος για να αντιμετωπίσουν αυτήν τη δυσφορία.
Επίσης, σε όλους μας θα έχει τύχει να πηδήσει πάνω μας κάποιος σκύλος ενώ κινούμαστε μαζί με τον δικό μας, σε περιβάλλον που υπάρχουν πολλοί. Τότε, δεν θα πρέπει να αναρωτιόμαστε αν μας χαιρετούν ή αν νιώθουν άβολα, αλλά να γνωρίζουμε πώς να χειριστούμε την κατάσταση.
Γιατί πηδούν πάνω μας;

Υπάρχουν διάφορες θεωρίες σχετικά με το γιατί οι σκύλοι πηδούν πάνω στους ανθρώπους. Πιθανότατα, πρόκειται για ένα φυσικό ένστικτο που είναι βαθιά ριζωμένο στη φύση του κουταβιού. Παρατηρείται ότι ένα κουτάβι πηγαίνει κοντά στη μητέρα του πηδώντας. Παράλληλα, είναι ένας θερμός χαιρετισμός. Το ίδιο συμβαίνει και μεταξύ των κουταβιών.

Ίσως, ο σκύλος που εκδηλώνει τη συμπεριφορά αυτή, να ήταν το τελευταίο κουτάβι της γέννας. Κάνοντας άλματα, προσπαθούσε να προσπεράσει την υπόλοιπη τοκετοομάδα για να βρει κάποια ελεύθερη θηλή να φάει.

Το άλμα είναι ένα κοινό πρόβλημα συμπεριφοράς. Μπορεί, όμως, να γίνει τρομερά ενοχλητικό, ακόμη και να υπάρξει κάποιος τραυματισμός. Ο υπερβολικά ενθουσιασμένος σκύλος χοροπηδά ασταμάτητα πάνω μας, ή και σε οποιοδήποτε άλλον που θέλει να τον χαιρετίσει, ή να του τραβήξει την προσοχή.

Εννοείται ότι αυτή η συμπεριφορά είναι αρκετά επικίνδυνη όταν γίνεται σε μικρά παιδιά, ηλικιωμένους, ή και σε άτομα με σωματικές αναπηρίες. Επίσης, δεν πρέπει να φέρνουμε σε δύσκολη θέση τους ανθρώπους που συναντάμε στον δρόμο και δεν επιθυμούν την επαφή και τον χαιρετισμό με τον σκύλο μας.

Μήπως ενισχύουμε αυτήν τη συμπεριφορά του σκύλου μας;

Αν, όταν επιστρέφουμε στο σπίτι, μας υποδέχεται με υπερβολική χαρά και πηδά σαν τρελός πάνω μας, κι εμείς τον χαιρετάμε με τον ίδιο ενθουσιασμό, τότε ασυνείδητα επιβραβεύουμε τη συγκεκριμένη συμπεριφορά (ασυνείδητη ενίσχυση κηδεμόνα).

Βέβαια, αν τύχει και ο σκύλος εκδηλώσει την ίδια συμπεριφορά σε κάποιο παιδάκι, συνήθως η αντίδρασή μας είναι να του βάλουμε τις φωνές και να τον απομακρύνουμε, τραβώντας τον βίαια από το λουρί. Αυτή η συμπεριφορά, προφανώς, θα επαναληφθεί, καθώς εκείνη τη στιγμή ο σκύλος έχει τραβήξει την πολύτιμη προσοχή μας, έστω και με αρνητικό τρόπο.

Θα πρέπει να θυμόμαστε ότι η δική μας αντιμετώπιση απέναντι στις μη επιθυμητές συμπεριφορές και η κάθε είδους προσοχή που δίνουμε στον σκύλο, μπορεί να θεωρηθεί ως ανταμοιβή.

Πώς θα σταματήσει αυτή η συμπεριφορά;

Ο καλύτερος τρόπος για να σταματήσει το άλμα, είναι να τον αγνοήσετε εντελώς. Η αδιαφορία είναι πάντοτε ο καλύτερος τρόπος για να δείξουμε στον σκύλο μας ότι η συγκεκριμένη συμπεριφορά δεν μας αρέσει.

Αγνόηση συμπεριφοράς

Δεν κοιτάμε, δεν μιλάμε και διπλώνουμε τα χέρια μας.

Μόλις ο σκύλος αναπηδήσει, γυρίζουμε την πλάτη και στρέφουμε το σώμα μας προς την αντίθετη κατεύθυνση. Μαζεύουμε τα χέρια μας κοντά στο στήθος μας.
Δεν του μιλάμε και δεν έχουμε οπτική επαφή.

Εάν ο σκύλος έρθει ξανά μπροστά μας και συνεχίζει να κάνει άλματα κατά πάνω μας, γυρίζουμε πάλι το σώμα και στρέφουμε το βλέμμα μας προς άλλη κατεύθυνση.

Στεκόμαστε ακίνητοι και περιμένουμε υπομονετικά να σταματήσει το χοροπηδητό και να ηρεμήσει.

Όταν πάψει να κάνει άλματα, περιμένουμε για λίγα δευτερόλεπτα και ανταμείβουμε τον αυτοέλεγχο, δείχνοντάς του προσοχή, δηλαδή τον κοιτάμε.
Θα χαμηλώσουμε το σώμα μας και θα έρθουμε στο ύψος του, όταν παραμείνει με τα τέσσερα πόδια στο έδαφος. Τότε, τον επιβραβεύουμε με λιχουδιά και χάδι. Εάν πηδήξει ξανά, επαναλαμβάνουμε την άσκηση από την αρχή.

Την άσκηση την ξανακάνουμε με κάθε ευκαιρία: μπαινοβγαίνουμε συχνότερα στο σπίτι, κάνουμε πρακτική με όλους τους φίλους και τους συγγενείς που έρχονται στο σπίτι. Επιβραβεύουμε πάντοτε τον σκύλο μας όταν έχει και τα τέσσερα πόδια του στο έδαφος.

Στη συνέχεια, όταν αποκτήσει αυτοέλεγχο, του ζητάμε να καθίσει. Μετά από πολλές επαναλήψεις ο σκύλος, αντί να χοροπηδά πάνω μας, θα αρχίσει να κάθεται μόλις ανοίγουμε την πόρτα. Φυσικά, όλοι οι φίλοι και οι συγγενείς είναι ευπρόσδεκτοι να λάβουν μέρος στην εκπαίδευση. Έχοντας τη βοήθεια διαφορετικών ανθρώπων, ο σκύλος, σταδιακά, αντιλαμβάνεται ότι πρέπει να έχει και τα τέσσερα πόδια στο έδαφος – ανεξαρτήτως από το ποιος μπαίνει στο σπίτι ή ποιον συναντούμε κατά τη διάρκεια της βόλτας.

Πιθανότατα θα υπάρξει έξαρση της συμπεριφοράς

Ο σκύλος θα προσπαθήσει ακόμη περισσότερο να μας κεντρίσει την προσοχή, προτού εγκαταλείψει τη συγκεκριμένη συμπεριφορά. Κι αυτό θα το κάνει γιατί ήταν ο τρόπος που μας τραβούσε, με μεγάλη επιτυχία, την προσοχή. Χρειάζεται κάποιος χρόνος για να καταλάβει ότι, πλέον, έχει πάψει να λειτουργεί.

Σκύλος και καλεσμένοι

Αν ο σκύλος παρουσιάζει τη συμπεριφορά αυτή κυρίως στους καλεσμένους, τότε διαχειριζόμαστε αντίστοιχα το περιβάλλον και καθυστερούμε την επαφή μαζί τους μέχρι να ηρεμήσει.

Μπορούμε, αρχικά, να τον κρατήσουμε πίσω από κάποιο κάγκελο προστασίας, ή να τον βάλουμε σε ένα άλλο δωμάτιο μέχρι να ησυχάσει.
Μόλις ηρεμήσει, του φοράμε το λουρί και πλησιάζουμε τους καλεσμένους για να τους χαιρετίσει. Του ζητάμε να καθίσει. Με αυτόν τον τρόπο ο σκύλος, σταδιακά, αρχίζει να κάθεται μπροστά στους καλεσμένους, αντί να πηδά επάνω τους.

Επίσης έχει διαπιστωθεί ότι κάποιοι σκύλοι αποφεύγουν το άλμα, εάν κατά τη διάρκεια του χαιρετισμού, τους δώσουμε να κρατούν στο στόμα τους κάποιο kong, μπαλάκι, ή παιχνίδι. Αν ο σκύλος μας ανήκει σε αυτήν την κατηγορία, φροντίζουμε το συγκεκριμένο αντικείμενο να το έχουμε κοντά στην εξώπορτα, έτσι ώστε να του το δίνουμε κάθε φορά που μπαίνουμε στο σπίτι, ή όταν έρχεται κάποιος καλεσμένος.

Οπότε, το άλμα προς τους ανθρώπους είναι μια συμπεριφορά που μπορεί να προληφθεί. Μπορούμε να τη διαχειριστούμε, χρησιμοποιώντας θετικές τεχνικές κατάρτισης.

Με τη βοήθεια κάποιου θετικού εκπαιδευτή θέτουμε τα όρια. Με επιμονή και υπομονή μπορούμε να καθοδηγήσουμε τον σκύλο, ώστε να σταματήσει να χοροπηδά στους ανθρώπους, και να μάθει να χαιρετά ευγενικά».