Βουτιές σε παγωμένα νερά, μάσκες ομορφιάς με σπιτικά υλικά, αποτοξινωτικά ροφήματα και ταινία στο στόμα για καλύτερο ύπνο. Αυτά είναι μόνο ελάχιστα από τα παραδείγματα τάσεων και συμβουλών ευεξίας που θα βρει κανείς κάνοντας scrolling στις αγαπημένες του κοινωνικές πλατφόρμες. Κι ενώ κάποιες μπορεί να είναι αθώες, άλλες μπορούν να αποδειχθούν εξαιρετικά επικίνδυνες.
Ποιοι είναι, όμως, εκείνοι που εμπιστεύονται το διαδίκτυο για συμβουλές ευεξίας;
Οι περισσότεροι θα απαντούσαν βιαστικά ότι μόνο ένας εύπιστος ή κάποιος με χαμηλό μορφωτικό επίπεδο θα μπορούσε να δοκιμάσει κάτι που παρουσιάζεται στο διαδίκτυο, χωρίς να το ψάξει περισσότερο. Η διαθέσιμη έρευνα, όμως, δείχνει ότι ακόμη και οι έξυπνοι ή μορφωμένοι άνθρωποι υιοθετούν συχνά τα wellness trends του διαδικτύου.
Τα στοιχεία αποκαλύπτουν, συγκεκριμένα, ότι η επιρρέπεια προς τις συμβουλές ευεξίας των social media δεν είναι τόσο ζήτημα ευφυίας, αλλά προσωπικότητας.
Ποια είναι, λοιπόν, τα χαρακτηριστικά των ανθρώπων που ακολουθούν τα wellness trends;
Οι ψυχολόγοι περιγράφουν συχνά την προσωπικότητα μέσω των «πέντε μεγάλων» χαρακτηριστικών: Ανοιχτότητα, ευγένεια, ευσυνειδησία, εξωστρέφεια και νευρωτισμός. Σύμφωνα με όσα αναφέρουν στο The Conversation ο Samuel Cornell, υποψήφιος διδάκτωρ Δημόσιας Υγείας και Κοινοτικής Ιατρικής στο UNSW Sydney και ο Nick Haslam, καθηγητής Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης, δύο από αυτά φαίνεται να είναι καθοριστικά για την έλξη των ανθρώπων από μη συμβατικές πρακτικές υγείας: Η ανοιχτότητα και η ευγένεια.
Οι ανοιχτοί άνθρωποι είναι περίεργοι και πρόθυμοι να δοκιμάσουν και να πειραματιστούν με νέα πράγματα και εμπειρίες. Ανθίζουν με την καινοτομία και συχνά αμφισβητούν τις παραδοσιακές νόρμες. Αυτό τους οδηγεί συχνότερα στο να εξερευνήσουν εναλλακτικές δίαιτες ή θεραπείες.
Από την άλλη, οι ευγενικοί είναι συμπονετικοί και συνεργάσιμοι. Ανταποκρίνονται έντονα σε μηνύματα με συναισθηματικό φορτίο, ειδικά σε όσα αφορούν στη φροντίδα των άλλων και την οικοδόμηση της κοινότητας.
Αυτά τα χαρακτηριστικά διαμορφώνουν επίσης τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι αναζητούν και αξιολογούν τις πληροφορίες στο διαδίκτυο. Τα περίεργα άτομα αναζητούν συχνά μη συμβατικές πηγές πληροφόρησης, ενώ οι ευγενείς άνθρωποι είναι πιο πιθανό να εμπιστεύονται τις πληροφορίες που μοιράζονται οι κοινωνικοί τους κύκλοι, ακόμη κι όταν αυτές δεν έχουν ελεγχθεί επαρκώς.
@jordanmakesvideos Replying to @Nicolas JACKson Day 775 🧊 #coldplunge #motivation #fyp ♬ snowfall – Øneheart & reidenshi
Από αβλαβείς τάσεις σε επιβλαβείς πεποιθήσεις
Φυσικά, δεν είναι όλες οι πρακτικές ευεξίας που παρουσιάζονται στο διαδίκτυο επικίνδυνες. Οι κρύες βουτιές, για παράδειγμα, μπορεί να είναι σχετικά ακίνδυνες για τους περισσότερους ανθρώπους. Η ανησυχία, ωστόσο, έγκειται στο φαινόμενο της «πύλης»: Φαινομενικά αβλαβείς συνήθειες μπορούν να ανοίξουν το δρόμο για πιο επικίνδυνες συμπεριφορές. Για παράδειγμα, ένα άτομο μπορεί να ξεκινήσει με κρύα μπάνια για να τονώσει το μυαλό του, στη συνέχεια να προχωρήσει σε αυστηρές ωμοφαγικές δίαιτες και, τελικά, να υιοθετήσει αντιεμβολιαστικές απόψεις, που τροφοδοτούνται από τη δυσπιστία προς τους θεσμούς. Καθώς οι influencers προωθούν όλο και πιο ακραίο περιεχόμενο, οι followers ακολουθούν. Με την πάροδο του χρόνου, η επαναλαμβανόμενη έκθεση σε αυτές τις αφηγήσεις μπορεί να μετατρέψει την περιέργεια και την ενσυναίσθηση σε σκεπτικισμό και δυσπιστία.
Το πλεονέκτημα των influencers έναντι των επίσημων εκστρατειών δημόσιας υγείας
Το περιεχόμενο των social media δημιουργείται με στόχο να είναι ελκυστικό. Είναι σύγχρονο, μοντέρνο, ευαίσθητο, προσωπικό. Οι κλασσικές καμπάνιες δημόσιας υγείας, από την άλλη, φαίνεται να έχουν μείνει προσκολλημένες σε πρότυπα του παρελθόντος που δεν βρίσκουν πια ανταπόκριση στο κοινό. Στην πραγματικότητα, οι καμπάνιες της Πολιτείας θα μπορούσαν να υιοθετήσουν στοιχεία του διαδικτυακού περιεχομένου που προσελκύουν το κοινό. Οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι, για να γίνουν πιο αποτελεσματικές οι στρατηγικές, η απλή παροχή περισσότερων στοιχείων δεν είναι αρκετή. Είναι σημαντικό να γίνει κατανοητό στο κοινό ότι η επιστήμη είναι ένα πεδίο δυναμικό κι εξελισσόμενο κι όχι ως ένας άκαμπτος και κανονιστικός χώρος, ενώ παράλληλα είναι σημαντικό να ενισχυθούν τα μηνύματα ενσυναίσθησης, φροντίδας και ευημερίας της κοινότητας.
Tα συμπεράσματα των ειδικών
Οι άνθρωποι που έλκονται από μη συμβατικές μεθόδους ευεξίας δεν είναι απαραίτητα παραπλανημένοι. Η περιέργειά τους, η επιθυμία τους για σύνδεση και η αναζήτηση μιας πιο υγιεινής ζωής είναι καθολικές ανθρώπινες παρορμήσεις. Η πρόκληση δεν έγκειται στο να εξαλείψουμε αυτές τις παρορμήσεις, αλλά στο να τις κατευθύνουμε προς ασφαλείς, τεκμηριωμένες πρακτικές που υποστηρίζουν πραγματικά την ευεξία.
Διαβάστε επίσης
Το ιαπωνικό trend ομορφιάς για νεανικό δέρμα και λαμπερά μαλλιά
Ύπνος με ταινία στο στόμα: Πόσο επικίνδυνη είναι η νέα μόδα του TikTok
