Τα Χριστούγεννα είναι από τις ομορφότερες περιόδους του έτους. Εορταστικό κλίμα και ευκαιρία για μικρές ή μεγάλες αποδράσεις από την καθημερινότητα. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που επιλέγουν να εκμεταλλευθούν τις αργίες των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς για να κάνουν ένα ταξίδι.

Ωστόσο, τα μακρινά ταξίδια έχουν σχετιστεί με τη θρομβοεμβολική νόσο.  Αν και ο ακριβής συσχετισμός δεν είναι απολύτως κατανοητός ακόμα, πολλαπλές μελέτες δείχνουν ότι υπάρχει αυξημένος κίνδυνος φλεβικής θρόμβωσης όταν το ταξίδι διαρκεί πάνω από τέσσερις ώρες.

H επικινδυνότητα των αεροπορικών ταξιδιών είναι γνωστή εδώ και πολλά χρόνια αλλά πολλές δημοσιεύσεις συμφωνούν ως προς το ότι ο κίνδυνος φλεβικής θρόμβωσης δεν είναι αποκλειστικό φαινόμενο των αεροπορικών ταξιδιών αλλά όλων των μακρινών ταξιδιών (travel related thrombosis).

Η ακινησία κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, η πίεση που ασκεί το «στενό» κάθισμα στα αγγεία, η αφυδάτωση και ίσως η ελαττωμένη ποσότητα οξυγόνου για τα αεροπορικά ταξίδια είναι μερικοί από τους παράγοντες που παίζουν ρόλο στη δημιουργία του θρόμβου.

Τα συμπτώματα της φλεβικής θρόμβωσης ή της πνευμονικής εμβολής δεν εμφανίζονται πάντα αμέσως. Μπορεί να εμφανιστούν μέχρι και 8 εβδομάδες μετά το ταξίδι.

Οι κύριοι παράγοντες κινδύνου που προδιαθέτουν στη φλεβική θρόμβωση είναι:

  • ατομικό ή οικογενειακό ιστορικό φλεβικής θρόμβωσης
  • ύπαρξη κιρσών κάτω άκρων
  • λήψη αντισυλληπτικών χαπιών
  • εγκυμοσύνη και ο πρώτος μήνας μετά τον τοκετό
  • πρόσφατη χειρουργική επέμβαση
  • καρκινική πάθηση
  • θρομβοφιλία
  • παχυσαρκία
  • ύψος > 1.90 ή < 1.60

Για την αποφυγή θρομβώσεων κατά τη διάρκεια πολύωρων ταξιδιών, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συνιστά:

  • να αφήνετε κενό τον χώρο κάτω από το μπροστινό κάθισμα ώστε να υπάρχει ελευθερία κινήσεων για τα κάτω άκρα,
  • να κάνετε ασκήσεις για τα πόδια σας,
  • να κάνετε συχνά στάσεις με το αυτοκίνητο ώστε να περπατήσετε ή να σηκώνεστε τακτικά για λίγο ξεμούδιασμα και περπάτημα στο αεροπλάνο, το τρένο ή το πλοίο,
  • να πίνετε πολύ νερό και να αποφεύγετε την κατανάλωση αλκοόλ.

Για άτομα που παρουσιάζουν υψηλό κίνδυνο θρόμβωσης συνιστάται η ελαστική συμπίεση με ειδικές κάλτσες και μερικές φορές η χορήγηση ηπαρίνης χαμηλού μοριακού βάρους (2-6 ώρες πριν το ταξίδι).

Η λήψη ασπιρίνης είναι αμφιλεγόμενη.