Περίπου 4,1 εκατομμύρια παραπεμπτικά εκδόθηκαν για 4 εκατομμμύρια ασφαλισμένους του ΕΟΠΥΥ μέσα το πρώτο εξάμηνο του 2023 για έλεγχο της βιταμίνης D, γνωστής και ως «βιταμίνη του ήλιου». Οι αριθμοί κινητοποίησαν αμέσως τα στελέχη του οργανισμού. Πρώτον, για τον τεράστιο αριθμό των ατόμων που ελέγχθηκαν, δεύτερον, για τη διαφορά ανάμεσα στα παραπεμπτικά και στους ΑΜΚΑ των ασφαλισμένων, καθώς δείχνει ότι 100.000 άτομα έκαναν την εξέταση δύο φορές μέσα σε έξι μήνες.

Κατά το ίδιο διάστημα εκτελέστηκαν 127.500 παραπεμπτικά για ορμονικό έλεγχο κολπικού επιχρίσματος, δηλαδή 1.063 παραπεμπτικά την ημέρα για μία εξέταση που, σύμφωνα με τους γυναικολόγους, έχει πολύ περιορισμένες ενδείξεις.

Αλλοι 157.500 ασφαλισμένοι έλεγξαν τα επίπεδα της λιποπρωτεΐνης-α (Lp (a)), ενός λιπιδίου που συστήνεται να ελέγχεται σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, όπως σε πρόωρη καρδιαγγειακή νόσο ή σε άτομα με οικογενή υπερχοληστερολαιμία. Και πάλι τα παραπεμπτικά ήταν περισσότερα, που σημαίνει ότι περίπου 2.500 ασφαλισμένοι υποβλήθηκαν στην ιδιαίτερη αυτή εξέταση δύο φορές στους έξι μήνες, παρότι οι ειδικοί αναφέρουν πως γίνεται άπαξ στη ζωή ενός ατόμου. Για τις εξετάσεις της βιταμίνης D ο ΕΟΠΥΥ πλήρωσε περίπου 9,6 εκατ. ευρώ και για τη λιποπρωτεϊνη-α 2 εκατ. ευρώ.

Πρόκειται για μερικές από τις εικόνες που συλλέγουν συστηματικά από την αρχή του έτους οι αρμόδιοι του ΕΟΠΥΥ, καθώς δρομολογούν το νέο επίπεδο ελέγχου των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας. Τα μέτρα που ενεργοποιήθηκαν την περασμένη εβδομάδα στο σύστημα ηλεκτρονικής συνταγογράφησης για περιοδικότητα του ελέγχου σε βασικές εξετάσεις (μεταξύ άλλων, χοληστερίνη, γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη, σίδηρος, ασβέστιο, βιταμίνη D) αποτελούν το πρώτο σημαντικό βήμα στη μάχη για την καταχρηστική συνταγογράφηση. Το επόμενο προβληματικό πεδίο είναι, κατά πληροφορίες, εκείνο των αξονικών τομογραφιών.

Στην Ελλάδα γίνονται 169 αξονικές ανά 1.000 άτομα όταν ο μέσος όρος στα μέλη του ΟΟΣΑ είναι 88,89 αξονικές τομογραφίες. Οι δαπάνες του ΕΟΠΥΥ προς τους παρόχους είναι η μία παράμετρος, η άλλη είναι η τεράστια ακτινική δόση που έχουν λάβει οι Ελληνες. Μάλιστα η χώρα μας αναμένει πρόστιμο από την Ε.Ε. για την αναιτιολόγητη διενέργεια αξονικών τομογραφιών.

Ο στόχος είναι διπλός: αφενός να βελτιωθούν οι παρεχόμενες υπηρεσίες υγείας και να τις λαμβάνει όποιος τις χρειάζεται, αφετέρου να εντοπιστούν οι παραβάτες πάροχοι και να μην «πληρώνουν» όλοι τις υπερβάσεις (clawback). Μάλιστα, o οργανισμός συνεργάζεται και με την Εθνική Αρχή Διαφάνειας για να βελτιώσει το πλαίσιο των ελέγχων και των ποινών (προστίμων) στους παραβάτες με σύγχρονα εργαλεία και διεθνείς πρακτικές.

«Διαφάνεια, έλεγχοι, βελτίωση ποιότητας υπηρεσιών και εξοικονόμηση πόρων επιτυγχάνονται με τα μέτρα που εφαρμόζονται. Το αποτέλεσμα θα είναι να ανοίξει αλλά και να διασφαλιστεί η πρόσβαση σε νέες καινοτόμες θεραπείες και νέα τεχνολογικά προϊόντα για τους ασφαλισμένους», λέει στο «ΘΕΜΑ» η διοικήτρια του ΕΟΠΥΥ Θεανώ Καρποδίνη.

Προς την κατεύθυνση αυτή θα υλοποιηθούν: α) σύνδεση όλων των εργαστηριακών εξετάσεων και ιατρικών πράξεων με συγκεκριμένες διαγνώσεις, β) ορισμός ειδικών προϋποθέσεων για τη συνταγογράφηση συγκεκριμένων εξετάσεων, γ) έλεγχος συνταγογράφησης εξετάσεων χωρίς αιτιολόγηση, δ) έλεγχος της εκτέλεσης των παραπεμπτικών ανάλογα με τον ιατροτεχνολογικό εξοπλισμό κάθε εργαστηρίου. Τέλος, θα αναπτυχθεί σύστημα ελέγχου και προέγκρισης διαγνωστικών εξετάσεων σε πραγματικό χρόνο όπου ο θεράπων ιατρός θα έχει τη δυνατότητα να απευθύνεται όταν υπάρχει ανάγκη για εξατομικευμένη συνταγογράφηση.