Η ελπίδα δεν μεταφράζεται απλώς ως ένα ευχάριστο συναίσθημα ή μια αισιόδοξη ματιά στο μέλλον. Σύμφωνα με μια νέα μελέτη από το Πανεπιστήμιο του Μιζούρι, αποτελεί έναν από τους ισχυρότερους παράγοντες που δίνουν νόημα στη ζωή, ξεπερνώντας ακόμη και την ευτυχία ή την ευγνωμοσύνη ως κινητήριες συναισθηματικές δυνάμεις.
Η μελέτη, την οποία ηγήθηκαν οι Megan Edwards και Laura King από το Τμήμα Ψυχολογικών Επιστημών του Mizzou και δημοσιεύθηκε στο Emotion, βασίστηκε σε έξι επιμέρους έρευνες με τη συμμετοχή περισσότερων από 2.300 ατόμων. Τα αποτελέσματα ήταν ξεκάθαρα: η ελπίδα ξεχωρίζει ως ένα από τα ισχυρότερα θετικά συναισθήματα που προάγει άμεσα την αίσθηση σκοπού.
«Η έρευνά μας μετατοπίζει το πώς αντιλαμβανόμαστε την ελπίδα από ένα εργαλείο επίτευξης στόχων, σε μια ουσιαστική συναισθηματική εμπειρία που εμπλουτίζει βαθιά την καθημερινή ζωή», ανέφερε η Edwards, μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο Duke.
Η ελπίδα ως θεμέλιο της ψυχολογικής υγείας
Η έννοια του νοήματος δεν είναι απλώς φιλοσοφική αλλά συνδέεται άμεσα με κρίσιμες πτυχές της ανθρώπινης ευημερίας. Η έρευνα αναδεικνύει πώς όσοι βιώνουν έντονα το νόημα στη ζωή τους παρουσιάζουν υψηλότερα επίπεδα ευτυχίας, καλύτερη υγεία, πιο ποιοτικές σχέσεις και, σε πολλές περιπτώσεις, ακόμη και υψηλότερο εισόδημα. «Η εμπειρία του νοήματος είναι θεμελιώδης για κάθε θετικό στοιχείο στη ζωή. Δεν πρόκειται για κάτι σπάνιο ή αφηρημένο. Είναι προσβάσιμο καθημερινά, και η ελπίδα είναι βασικός παράγοντας που το ενεργοποιεί», σημείωσε η Δρ. King.
Σε αντίθεση με άλλα θετικά συναισθήματα όπως η διασκέδαση, η ικανοποίηση ή ο ενθουσιασμός, μόνο η ελπίδα παρουσίασε σταθερή και άμεση σύνδεση με την αίσθηση σκοπού και νοήματος.
Πώς μπορούμε να ενισχύσουμε την ελπίδα στην καθημερινότητά μας
Η έρευνα δεν περιορίζεται σε θεωρητικά συμπεράσματα αλλά προτείνει πρακτικές στρατηγικές για την ενίσχυση της ελπίδας και, κατ’ επέκταση, της ψυχικής ευημερίας.
- Εκτίμηση των θετικών στιγμών: Η συνειδητή παρατήρηση και αναγνώριση των στιγμών όπου «τα πράγματα πάνε καλά» -έστω κι αν είναι μικρές -μπορεί να λειτουργήσει ενδυναμωτικά για την ελπίδα.
- Αναζήτηση ευκαιριών μέσα στην αβεβαιότητα: Σε δύσκολες περιόδους, η ικανότητα να αναγνωρίζει κανείς μικρές δυνατότητες αλλαγής μπορεί να ενισχύσει την αίσθηση κατεύθυνσης και προόδου.
- Ανάπτυξη και φροντίδα: Η επένδυση σε δραστηριότητες που αφορούν την ανάπτυξη όπως η προσωπική εξέλιξη, η φροντίδα παιδιών ή η ενασχόληση με τη φύση μπορούν να ενισχύσουν μια ελπιδοφόρα στάση ζωής.
- Καλλιέργεια αισιοδοξίας: Η αποδοχή ότι οι δύσκολες καταστάσεις δεν είναι μόνιμες και ότι η αλλαγή είναι δυνατή, αποτελεί βασικό στοιχείο της ελπίδας.
Όπως τονίζει η ερευνητική ομάδα, η μελλοντική κατεύθυνσή τους επικεντρώνεται στη διερεύνηση της λειτουργίας της ελπίδας σε περιόδους μεγάλης δυσκολίας. «Στόχος μας είναι να εντοπίσουμε τρόπους, ώστε οι άνθρωποι να παραμένουν αισιόδοξοι και να διατηρούν το αίσθημα νοήματος, ακόμη και όταν βιώνουν σημαντικές αντιξοότητες», επισημαίνει η Edwards.
Διαβάστε επίσης
Μήπως είναι τοξική η «πολλή» θετική σκέψη; Ένας ψυχολόγος απαντά
Ποιοι άνθρωποι είναι βέβαιο ότι θα πατήσουν τα 85 – Ανήκετε σ’ αυτούς;
5 τρόποι να βρούμε την ευτυχία μετά τα 50, σύμφωνα με μια ψυχολόγο
