Έχετε φορέσει τα αθλητικά σας, έχετε αποφασίσει να πάτε γυμναστήριο, αλλά τελικά βρίσκεστε με το ένα μάτι στον καναπέ και το άλλο στη σειρά που μόλις ανέβηκε στο Netflix. Αν έχετε περάσει τα 49, ίσως να μην φταίτε εσείς ή η τεμπελιά σας, όπως ενδεχομένως θα σκεφτείτε. Σύμφωνα με νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Journal of Gerontology, η μείωση της φυσικής δραστηριότητας στη μέση ηλικία μπορεί να εξηγηθεί και νευρολογικά.
Η ηλικία καμπής
Ερευνητές από το Northeastern University ανέλυσαν δεδομένα από μια μεγάλη πληθυσμιακή μελέτη του Cambridge Centre for Ageing and Neuroscience, που περιλάμβανε συμμετέχοντες 18 έως 81 ετών, με βάση τη μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου και τις συνήθειες άσκησης που δήλωσαν οι ίδιοι οι συμμετέχοντες.
Χρησιμοποίησαν μια στατιστική τεχνική που τους βοήθησε να εντοπίσουν το σημείο όπου αλλάζει η σχέση ανάμεσα στην ηλικία και τη σωματική δραστηριότητα – και το εντόπισαν γύρω στα 49, όταν η άσκηση αρχίζει να μειώνεται πιο σταθερά. Από εκεί και πέρα, στράφηκαν στον εγκέφαλο για απαντήσεις.
Το δίκτυο «σημασίας» και η εσωτερική μας πυξίδα
Η μελέτη εστίασε στο προεξέχον δίκτυο, ένα σύνολο περιοχών του εγκεφάλου όπως το πρόσθιο τμήμα (insula) και ο ραμφοειδής πρόσθιος φλοιός προσαγωγίου (dACC), που λειτουργούν σαν σύστημα προτεραιοτήτων. Αυτό το δίκτυο μάς βοηθά να εστιάζουμε την προσοχή μας σε ερεθίσματα του περιβάλλοντος και να παίρνουμε αποφάσεις. Μέρος του σχετίζεται και με κάτι εξαιρετικά κρίσιμο στην καθημερινότητά μας: τον ανασταλτικό έλεγχο. Δηλαδή την ικανότητα να αντιστεκόμαστε σε παρορμητικές επιλογές που μας τραβούν σε πιο εύκολες λύσεις (π.χ. καναπές > γυμναστήριο).
Όπως το περιγράφει χαρακτηριστικά ο Timothy Morris, επίκουρος καθηγητής φυσικοθεραπείας και ένας από τους συγγραφείς της μελέτης: «Αν σκοπεύετε να πάτε γυμναστήριο αλλά μόλις μπείτε στο σπίτι δείτε τον καναπέ, θα πρέπει να σταματήσετε την επιθυμία να ξαπλώσετε, ώστε να ενεργοποιηθείτε. Αυτή η ικανότητα με την ηλικία φαίνεται να αποδυναμώνεται».
Ο εγκέφαλος επηρεάζει την άσκηση – και το αντίστροφο
Το πιο αποκαλυπτικό εύρημα της μελέτης είναι ότι το προεξέχον δίκτυο μεσολαβεί άμεσα στη σχέση ηλικίας και φυσικής δραστηριότητας. Δηλαδή, όσο αλλάζει ο εγκέφαλος με την ηλικία, τόσο επηρεάζεται η ικανότητά μας να πάρουμε ενεργητικές αποφάσεις υπέρ της κίνησης. «Βλέπουμε πως ο εγκέφαλος όχι μόνο σχετίζεται με την άσκηση διαχρονικά, αλλά ουσιαστικά παρεμβαίνει σε αυτή τη σχέση όσο μεγαλώνουμε», εξηγεί ο Morris. Η σχέση αυτή είναι κυκλική: «Η σωματική δραστηριότητα ωφελεί τον εγκέφαλο, και ο εγκέφαλος ωφελεί την ικανότητά μας να επιλέγουμε συνειδητά να ασκούμαστε».
Το σημαντικότερο μήνυμα της έρευνας είναι ότι πρέπει να διατηρείτε τη σωματική δραστηριότητα σταθερή ήδη από τη μέση ηλικία, πολύ πριν ξεκινήσει η πτώση. Έτσι, διατηρείτε και τις γνωστικές λειτουργίες που σας βοηθούν να συνεχίσετε να κινείστε. Στη συνέχεια, οι επιστήμονες σκοπεύουν να διερευνήσουν αν μπορούν να ενισχύσουν τη λειτουργία του συγκεκριμένου δικτύου στον εγκέφαλο μέσω πειραματικών παρεμβάσεων, ώστε να διαπιστωθεί αν μπορεί πράγματι να αυξηθεί η φυσική δραστηριότητα μέσω νευρολογικής υποστήριξης.
Διαβάστε επίσης
Πιο καθαρό μυαλό και περισσότερη ευτυχία σε 20′
Έχετε μόνο 10΄ για άσκηση; Αυτή είναι η ιδανική προπόνηση για γερή καρδιά, αντοχή και καλή διάθεση
