Καθώς οι γυναίκες εισέρχονται στην εμμηνόπαυση, ο κίνδυνος εμφάνισης λοιμώξεων του ουροποιητικού συστήματος (UTIs) αυξάνεται σημαντικά – μια σχέση που παραμένει άγνωστη στους περισσότερους. Μια πρόσφατη καναδική έρευνα αποκάλυψε ότι το 82% των γυναικών δεν γνώριζαν τη σχέση μεταξύ εμμηνόπαυσης και ουρολοιμώξεων.
Γιατί οι ουρολοιμώξεις είναι πιο συχνές μετά την εμμηνόπαυση;
Όπως αναφέρουν σε άρθρο τους στο The Conversation οι Erin A. Brennand, Jayna Holroyd-Leduc και Pauline McDonagh Hull, από την Ιατρική Σχολή Cumming του Πανεπιστημίου Calgary, ο κύριος παράγοντας πίσω από την αύξηση των ουρολοιμώξεων μετά την εμμηνόπαυση είναι η φυσική μείωση των επιπέδων οιστρογόνων. Τα οιστρογόνα διαδραματίζουν ζωτικό ρόλο στη διατήρηση της υγείας των ιστών του ουροποιητικού συστήματος. Όταν μειώνονται, η επένδυση της ουρήθρας γίνεται λεπτότερη και πιο εύθραυστη, καθιστώντας ευκολότερη την εισβολή βακτηρίων. Παράλληλα, μειώνεται η ανοσολογική άμυνα του ουροποιητικού συστήματος, συμπεριλαμβανομένης της ανοσίας του βλεννογόνου και των αιμοσφαιρίων που καταπολεμούν τις λοιμώξεις. Επιπλέον, η κολπική χλωρίδα -δηλαδή τα ωφέλιμα βακτήρια που βοηθούν στην προστασία από τις λοιμώξεις- υφίσταται αλλαγές, θέτοντας σε περαιτέρω κίνδυνο τη φυσική άμυνα του ουροποιητικού συστήματος.
Η αυξημένη ευαισθησία οφείλεται, επίσης, σε αλλαγές που σχετίζονται με την ηλικία, όπως οι εξασθενημένοι μύες της ουροδόχου κύστης, η πρόπτωση πυελικών οργάνων που οδηγεί σε ατελή κένωση της κύστης και η ακράτεια ούρων, που δημιουργεί συνθήκες υγρασίας, ενθαρρύνοντας την ανάπτυξη βακτηρίων. Η σεξουαλική δραστηριότητα, από την άλλη, δεν προκαλεί άμεσα ουρολοιμώξεις, μπορεί ωστόσο να εισάγει βακτήρια στο ουροποιητικό, αυξάνοντας τον κίνδυνο.
Αναγνωρίζοντας τα σημάδια μιας ουρολοίμωξης
Η ουρολοίμωξη διαγιγνώσκεται όταν υπάρχουν τόσο βακτήρια, όσο και συμπτώματα. Τα συνήθη συμπτώματα είναι:
- Ξαφνική, έντονη ανάγκη για ούρηση
- Αίσθημα καύσου κατά την ούρηση
- Συχνή ούρηση σε μικρές ποσότητες
- Δυσφορία ή πίεση στην πύελο
Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, συμπτώματα όπως πυρετός, ρίγη και πόνος στην πλάτη μπορεί να υποδηλώνουν λοίμωξη των νεφρών, που απαιτεί άμεση ιατρική φροντίδα. Σε ηλικιωμένες γυναίκες ή εκείνες που αντιμετωπίζουν παθήσεις όπως η άνοια, οι ουρολοιμώξεις μπορεί να παρουσιαστούν μέσω αλλαγών στη συμπεριφορά, όπως σύγχυση, απόσυρση ή μειωμένη όρεξη.
Ευτυχώς, αρκετές τεκμηριωμένες θεραπείες και συνήθειες μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη των υποτροπιάζουσων ουρολοιμώξεων στις μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες:
1. Κολπική θεραπεία με οιστρογόνα
Πρόκειται για μια από τις πιο αποτελεσματικές μεθόδους για τη μείωση των υποτροπιάζουσων ουρολοιμώξεων. Τα κολπικά οιστογόνα, που εφαρμόζονται μέσω κρεμών, δισκίων ή δακτυλίων, βοηθούν στην αποκατάσταση της φυσικής άμυνας του ουροποιητικού συστήματος, χωρίς τους συστηματικούς κινδύνους που συνδέονται με τη θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης. Τέτοιου είδους θεραπείες θεωρούνται ασφαλείς για τις περισσότερες γυναίκες.
2. Μη αντιβιοτική πρόληψη
Η ιππουρική μεθεναμίνη, που λαμβάνεται δια του στόματος δύο φορές την ημέρα, συμβάλλει στην πρόληψη της ανάπτυξης βακτηρίων, δημιουργώντας ένα αφιλόξενο περιβάλλον στην ουροδόχο κύστη.
3. Αντιβιοτικά χαμηλών δόσεων
Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι γιατροί μπορεί να συστήσουν τη λήψη αντιβιοτικών για αρκετούς μήνες ή να συνταγογραφήσουν αντιβιοτικά για μετά τη σεξουαλική δραστηριότητα, εάν αυτή πυροδοτεί τις ουρολοιμώξεις. Ωστόσο, η παρατεταμένη χρήση αντιβιοτικών μπορεί να οδηγήσει σε παρενέργειες και αντίσταση στα αντιβιοτικά, οπότε η προσέγγιση αυτή θα πρέπει να εξετάζεται προσεκτικά.
4. Συμπληρώματα διατροφής
Η αποτελεσματικότητα των προϊόντων με κράνμπερι είναι αμφιλεγόμενη, αν και αρκετές μελέτες υποδεικνύουν ότι τα υψηλά επίπεδα προανθοκυανιδινών (PAC) -ενώσεων που βρίσκονται στα κράνμπερι– μπορούν να αποτρέψουν την προσκόλληση των βακτηρίων στο τοίχωμα της ουροδόχου κύστης. Επιπροσθέτως, τα προβιοτικά, ιδιαίτερα όσα περιέχουν στελέχη Lactobacillus, μπορούν να υποστηρίξουν ένα υγιές κολπικό μικροβίωμα και να μειώσουν τον κίνδυνο ουρολοίμωξης.
5. Προσαρμογή στις συνήθειες
Αν και τα επιστημονικά στοιχεία είναι περιορισμένα, ορισμένες συνήθειες μπορούν να προσφέρουν πρόσθετη προστασία:
- Πολλά υγρά: Η διατήρηση της ενυδάτωσης βοηθά στην έκπλυση των βακτηρίων από το ουροποιητικό σύστημα.
- Τακτική ούρηση: Αποφύγετε να συγκρατείτε τα ούρα για μεγάλα χρονικά διαστήματα και στοχεύστε να πηγαίνετε κάθε 3-4 ώρες.
- Ούρηση μετά το σεξ: Βοηθά στην απομάκρυνση των βακτηρίων που εισήχθησαν κατά τη διάρκεια της επαφής.
- Ρούχα που αναπνέουν: Τα βαμβακερά εσώρουχα και τα ρούχα με φαρδιά εφαρμογή μπορούν να μειώσουν την υγρασία και την ανάπτυξη βακτηρίων.
Οι ερευνητές μελετούν νέα εργαλεία πρόληψης, συμπεριλαμβανομένων των εμβολίων. Σε πρώιμες κλινικές δοκιμές, ένα από του στόματος εμβόλιο μείωσε την υποτροπή της ουρολοίμωξης κατά 75% χωρίς σημαντικές παρενέργειες.
Πότε πρέπει να αναζητήσετε ιατρική συμβουλή
Οι γυναίκες που έρχονται αντιμέτωπες με δύο ή περισσότερες ουρολοιμώξεις εντός 6 μηνών ή 3 και άνω σε διάστημα ενός έτους, θα πρέπει να απευθύνονται σε έναν ειδικό. Ένα εξατομικευμένο σχέδιο πρόληψης μπορεί να μειώσει σημαντικά τις μελλοντικές λοιμώξεις και να βελτιώσει την ποιότητα ζωής.
Συνεπώς, οι ουρολοιμώξεις δεν αποτελούν αναπόφευκτη συνέπεια της γήρανσης. Με το σωστό συνδυασμό ιατρικής θεραπείας, προσαρμογής του τρόπου ζωής και ευαισθητοποίησης, οι γυναίκες μπορούν να αναλάβουν τον έλεγχο της υγείας του ουροποιητικού τους συστήματος ακόμη και μετά την εμμηνόπαυση.
Διαβάστε επίσης
Υποτροπιάζουσες ουρολοιμώξεις: Νέος συνδυασμός φαρμάκων τις αντιμετωπίζει αποτελεσματικά
Ουρολοιμώξεις: 5 top tips να τις αποφύγετε – Οι παράγοντες κινδύνου
