Μπορεί η βιταμίνη του ήλιου να βοηθήσει στην επιβράδυνση της διαδικασίας γήρανσης; Μια πρόσφατη μελέτη υποδηλώνει ότι τα συμπληρώματα βιταμίνης D μπορεί να κάνουν πολλά περισσότερα από το να υποστηρίζουν απλώς τα οστά: Μπορούν επίσης να βοηθήσουν στην προστασία των μικροσκοπικών δομών στα άκρα των χρωμοσωμάτων μας που επηρεάζουν τη διαδικασία της γήρανσης.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η λήψη 2.000 IU βιταμίνης D καθημερινά βοηθούσε στη διατήρηση των τελομερών — των προστατευτικών «καλυμμάτων» του DNA που συρρικνώνονται καθώς τα κύτταρα διαιρούνται. Τα τελομερή συρρικνώνονται φυσιολογικά με την πάροδο του χρόνου και όταν γίνουν πολύ μικρά, τα κύτταρα δεν μπορούν πλέον να αναπαραχθούν και τελικά πεθαίνουν. Τα μικρότερα τελομερή έχουν συνδεθεί με παθήσεις που σχετίζονται με την ηλικία, όπως ο καρκίνος, οι καρδιακές παθήσεις και η οστεοαρθρίτιδα, ενώ παράγοντες όπως το κάπνισμα, το χρόνιο άγχος, η κατάθλιψη και η φλεγμονή μπορούν να επιταχύνουν τη φθορά τους.
Βιταμίνη D: Περισσότερο από σύμμαχος των οστών
Η βιταμίνη D είναι γνωστή για το ρόλο της στη διατήρηση ισχυρών οστών, βοηθώντας στην απορρόφηση του ασβεστίου, ιδιαίτερα σε παιδιά, εφήβους και άτομα με πιο σκούρο δέρμα ή περιορισμένη έκθεση στον ήλιο. Ωστόσο, τα οφέλη της εκτείνονται πέρα από το σκελετικό σύστημα.
Η βιταμίνη υποστηρίζει επίσης το ανοσοποιητικό σύστημα. Μελέτες δείχνουν ότι τα συμπληρώματα αυτής της βιταμίνης μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο αναπνευστικών λοιμώξεων. Πρόωρες έρευνες υποδηλώνουν, επιπλέον, ότι η βιταμίνη D μπορεί να βοηθήσει και στην πρόληψη αυτοάνοσων ασθενειών, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα, ο συστηματικός ερυθηματώδης λύκος και η πολλαπλή σκλήρυνση, αν και απαιτούνται περισσότερες κλινικές δοκιμές. Οι αντιφλεγμονώδεις επιδράσεις της μπορεί επίσης να συμβάλλουν στην προστασία των τελομερών από φλεγμονώδεις βλάβες.
Η μελέτη
Σε πρόσφατη μελέτη που διεξήχθη στο Πανεπιστήμιο Augusta των ΗΠΑ, οι ερευνητές παρακολούθησαν 1.031 συμμετέχοντες, ηλικίας 65 ετών κατά μέσο όρο για πέντε χρόνια. Το μήκος των τελομερών μετρήθηκε στην αρχή της μελέτης, καθώς και μετά από 2 και 4 τέσσερα χρόνια. Οι μισοί από τους συμμετέχοντες έλαβαν 2.000 IU βιταμίνης D καθημερινά, ενώ οι άλλοι μισοί έλαβαν εικονικό φάρμακο.
Τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά: Η ομάδα που έλαβε βιταμίνη D διατήρησε 140 ζεύγη βάσεων στο μήκος των τελομερών σε σύγκριση με την ομάδα που έλαβε εικονικό φάρμακο. Για να κατανοήσουμε τι σημαίνει αυτό, τα τελομερή συρρικνώνονται φυσιολογικά κατά περίπου 460 ζεύγη βάσεων σε μια δεκαετία, γεγονός που υποδηλώνει ότι η προστατευτική δράση της βιταμίνης D μπορεί να είναι σημαντική. Αυτά τα ευρήματα επιβεβαιώνουν παλαιότερες μελέτες και συνάδουν με έρευνες που δείχνουν ότι οι αντιφλεγμονώδεις δίαιτες, όπως η μεσογειακή διατροφή, συνδέονται με μακρύτερα τελομερή.
Τι πρέπει να γνωρίζετε
Παρά τα ενθαρρυντικά αποτελέσματα, υπάρχουν προειδοποιήσεις. Ορισμένοι επιστήμονες επισημαίνουν ότι τα υπερβολικά μακρά τελομερή μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο ασθενειών, υποδηλώνοντας ότι μπορεί να υπάρχει ένα βέλτιστο «σημείο ισορροπίας», το οποίο εξακολουθεί να ερευνάται.
Επιπροσθέτως, ασαφής παραμένει και η ιδανική δοσολογία βιταμίνης D. Η μελέτη Augusta χρησιμοποίησε 2.000 IU ημερησίως —πολύ πάνω από τις τυπικές συστάσεις των 600 IU για ενήλικες κάτω των 70 ετών και των 800 IU για ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας. Άλλες έρευνες υποδεικνύουν ότι ακόμη χαμηλότερες δόσεις, όπως 400 IU, μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη του κρυολογήματος. Οι ειδικοί σημειώνουν ότι η βέλτιστη δοσολογία πιθανώς εξαρτάται από ατομικούς παράγοντες, όπως τα βασικά επίπεδα βιταμίνης D, η διατροφή και οι αλληλεπιδράσεις με άλλα θρεπτικά συστατικά.
Συμπερασματικά, αν και η μελέτη προσφέρει συναρπαστικές πληροφορίες, είναι πολύ νωρίς για να αρχίσουμε να λαμβάνουμε συμπληρώματα βιταμίνης D σε υψηλές δόσεις με μοναδικό σκοπό την επιβράδυνση της γήρανσης. Οι πιο αποτελεσματικές στρατηγικές για υγιή γήρανση παραμένουν οι δοκιμασμένες και αποδεδειγμένες: Ισορροπημένη διατροφή, τακτική άσκηση, ποιοτικός ύπνος, αποφυγή καπνίσματος και διαχείριση του στρες — όλα αυτά υποστηρίζουν φυσικά την υγεία των τελομερών.
Ωστόσο, για όσους έχουν έλλειψη βιταμίνης D ή διατρέχουν κίνδυνο κακής οστικής υγείας των οστών, τα συμπληρώματα παραμένουν μια ασφαλής και τεκμηριωμένη επιλογή. Καθώς οι ερευνητές συνεχίζουν να εξερευνούν την επιστήμη της γήρανσης, η βιταμίνη D μπορεί να αποδειχθεί ένα σημαντικό κομμάτι του πολύπλοκου παζλ της μακροζωίας.
Διαβάστε επίσης
Να τι παθαίνουμε όταν μας λείπει η βιταμίνη D
Ψωρίαση: Ανακαλύψτε τη βιταμίνη που αποτελεί φυσικό σύμμαχο για το δέρμα
Τα συμπληρώματα που μειώνουν τη φλεγμονή και καθυστερούν τη γήρανση
