Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εξέδωσε τις πρώτες κατευθυντήριες οδηγίες για τη χρήση των θεραπειών GLP-1 στην αντιμετώπιση της παχυσαρκίας, την οποία ορίζει ως Δείκτη Μάζας Σώματος (BMI) 30 ή υψηλότερο. Στόχος είναι το να αποτελούν μέρος μιας μακροχρόνιας θεραπείας για μια πάθηση που πλέον πλήττει πάνω από 1 δισεκατομμύριο ανθρώπους παγκοσμίως.
Οι νέες οδηγίες περιλαμβάνουν δύο βασικές συστάσεις, όπως αναφέρει το Reuters:
- H πρώτη αφορά τη χρήση φαρμάκων GLP-1 από ενήλικες (εξαιρούνται οι εγκυμονούσες) ως μέρος μακροχρόνιας θεραπείας της παχυσαρκίας.
- Η δεύτερη προτείνει τον συνδυασμό τους με υγιεινή διατροφή, σωματική άσκηση και εντατικές συμπεριφορικές παρεμβάσεις, καθώς υπάρχουν ενδείξεις ότι οι εν λόγω συνιστώσες ενισχύουν τα θεραπευτικά αποτελέσματα.
Ταυτόχρονα, επέμεινε στη σημασία «δημιουργίας υγιέστερων περιβαλλόντων, μέσω ισχυρών πολιτικών σε επίπεδο πληθυσμού για την προώθηση της υγείας και την πρόληψη της παχυσαρκίας».
Ο γενικός διευθυντής του ΠΟΥ, Tedros Adhanom Ghebreyesus, δήλωσε πως η απόφαση «αναγνωρίζει ότι η παχυσαρκία είναι μια χρόνια, υποτροπιάζουσα ασθένεια που απαιτεί ολοκληρωμένη και δια βίου φροντίδα». Παρ’ όλα αυτά, προειδοποίησε ότι τα φάρμακα από μόνα τους δεν μπορούν να ανακόψουν την κλιμακούμενη κρίση της επιδημίας. «Αποτελούν ένα σημαντικό κλινικό εργαλείο, όχι μια μαγική λύση».
Αποτελεσματικά φάρμακα – Περιορισμένη πρόσβαση
Οι θεραπείες GLP-1 (με πιο γνωστά παραδείγματα τη σεμαγλουτίδη και την τιρζεπατίδη), έχουν γίνει ιδιαίτερα δημοφιλείς τα τελευταία χρόνια. Παρότι αναπτύχθηκαν αρχικά για τη θεραπεία του διαβήτη τύπου 2, η αποτελεσματικότητά τους στην απώλεια βάρους οδήγησε στην ευρεία χρήση τους (και) για την παχυσαρκία. Η λιραγλουτίδη, παλαιότερο μέλος της ίδιας κατηγορίας, παραμένει εξίσου διαθέσιμη.
Παρά τα εντυπωσιακά αποτελέσματα, η πρόσβαση θεωρείται πλέον η μεγαλύτερη πρόκληση. Σύμφωνα με αξιωματούχους του ΠΟΥ, ακόμη και με σημαντική αύξηση της παραγωγής, οι θεραπείες GLP-1 αναμένεται να φτάσουν σε λιγότερο από το 10% των ασθενών που θα μπορούσαν να ωφεληθούν έως το 2030.
Ο Tedros προειδοποίησε ότι, χωρίς διεθνή συνεργασία, «αυτά τα φάρμακα κινδυνεύουν να διευρύνουν το χάσμα μεταξύ πλουσίων και φτωχών, τόσο ανάμεσα σε χώρες όσο και στο εσωτερικό τους», υπενθυμίζοντας ότι πολλά από τα συστήματα υγείας παγκοσμίως έχουν ήδη φτάσει στα όριά τους.
Με τη σειρά της, η Δρ. Marie Spreckley, του University of Cambridge, χαρακτήρισε τις συστάσεις «κατάλληλα διατυπωμένες ως υπό όρους», σημειώνοντας ότι υπάρχουν ακόμη αβεβαιότητες σχετικά με την ασφάλεια της μακροχρόνιας χρήσης σε υψηλές δόσεις, την οικονομική προσιτότητα και τη δυνατότητα των συστημάτων υγείας να καλύψουν τη ζήτηση.
Το βάρος της επιδημίας της παχυσαρκίας και οι επόμενες κινήσεις
Περισσότεροι από 3,7 εκατομμύρια άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους το 2022 από παθήσεις που σχετίζονται με την παχυσαρκία, αριθμός μεγαλύτερος από τους θανάτους λόγω ελονοσίας, φυματίωσης και HIV μαζί. Αν δεν ληφθούν αποφασιστικά μέτρα, ο ΠΟΥ εκτιμά ότι ο αριθμός των ανθρώπων με παχυσαρκία θα μπορούσε να διπλασιαστεί έως το 2030.
Πέρα από τις σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία, το παγκόσμιο οικονομικό κόστος της παχυσαρκίας αναμένεται να φτάσει τα 3 τρισεκατομμύρια δολάρια ετησίως μέχρι το τέλος της δεκαετίας, επίπεδο που απειλεί τη βιωσιμότητα πολλών συστημάτων υγείας.
Τον Σεπτέμβριο, ο ΠΟΥ είχε ήδη προσθέσει τη σεμαγλουτίδη και την τιρζεπατίδη στη λίστα των βασικών φαρμάκων για τη διαχείριση του διαβήτη τύπου 2 στις ομάδες υψηλού κινδύνου, όμως δεν είχε επεκτείνει τότε τη σύσταση για την παχυσαρκία. Η νέα οδηγία αφορά πλέον αποκλειστικά την παχυσαρκία και στοχεύει στην ανάπτυξη μηχανισμών προμήθειας και χρηματοδότησης, όπως η συγκεντρωτική αγορά, που έχει αποδειχθεί αποτελεσματική σε άλλες παγκόσμιες εκστρατείες υγείας, όπως στον HIV.
Τέλος, ο ΠΟΥ ετοιμάζεται να δημοσιεύσει την επόμενη εβδομάδα νέες οδηγίες για τη διαχείριση της παχυσαρκίας σε παιδιά και εφήβους, ενώ το 2026 θα συνεργαστεί με κυβερνήσεις και διεθνείς φορείς για την προτεραιοποίηση της πρόσβασης σε όσους έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη.
Ειδήσεις σήμερα
Εμμηνόπαυση: Πόσο επηρεάζει τη ζωή των γυναικών με ρευματικά νοσήματα – Η ειδικός προτείνει λύσεις
Η ψυχική διαταραχή που καραδοκεί και απειλεί τους επιζώντες καρκίνου
