«Συναγερμό» σήμανε μια πρόσφατη επιστημονική μελέτη που συνδέει ένα διατροφικό συστατικό που βρίσκεται σχεδόν σε όλα μας τα πιάτα με μια επιθετική μορφή καρκίνου του μαστού. Αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που οι διατροφικές επιλογές συσχετίζονται με τον κίνδυνο καρκίνου, αφού ολοένα και περισσότερα επιστημονικά στοιχεία υποστηρίζουν πως το τι τρώμε μπορεί να επηρεάσει όχι μόνο τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου, όσο και τον τρόπο με τον οποίο εξελίσσεται η ασθένεια.
Ο ρόλος του λινολεϊκού οξέος
Στο επίκεντρο της νέας μελέτης βρίσκεται το λινολεϊκό οξύ, ένας τύπος ωμέγα-6 λιπαρού οξέος, που απαντάται σε αφθονία στα ευρέως χρησιμοποιούμενα μαγειρικά έλαια, όπως το σογιέλαιο, το ηλιέλαιο και το καλαμποκέλαιο. Οι επιστήμονες του Weill Cornell Medicine ανακάλυψαν ότι μπορεί να ενεργοποιήσει μια βασική οδό ανάπτυξης του τριπλά αρνητικού καρκίνου του μαστού (TNBC), μιας ιδιαίτερα επιθετικής και δύσκολα θεραπεύσιμης μορφή καρκίνου.
Ο TNBC αντιπροσωπεύει περίπου το 15% των περιπτώσεων καρκίνου του μαστού. Η μελέτη έδειξε ότι το λινολεϊκό οξύ συνδέεται με μια πρωτεΐνη (FABP5), η οποία βρίσκεται σε υψηλά επίπεδα στα κύτταρα TNBC και δεσμεύει λιπαρά οξέα. Αυτή η αλληλεπίδραση ενεργοποιεί το μονοπάτι mTORC1 -έναν κυτταρικό μηχανισμό που ρυθμίζει την ανάπτυξη και τον μεταβολισμό– τροφοδοτώντας τελικά την εξέλιξη του όγκου.
Σε εργαστηριακά πειράματα και μελέτες σε ζώα, ποντίκια που τρέφονταν με δίαιτα υψηλή σε λινολεϊκό οξύ ανέπτυξαν μεγαλύτερους όγκους. Επιπλέον, παρατηρήθηκαν αυξημένα επίπεδα λινολεϊκού οξέος και FABP5 σε δείγματα αίματος ασθενών με TNBC.
Μια πολύπλοκη σχέση
Παρά τον ενοχοποιητικό ρόλο του στη νέα μελέτη, ο Justin Stebbing, Καθηγητής Βιοϊατρικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Anglia Ruskinτο τονίζει, σε άρθρο του στο The Conversation, ότι το λινολεϊκό οξύ είναι ένα απαραίτητο για την υγεία λιπαρό οξύ, συμβάλλοντας, μεταξύ άλλων, στη διατήρηση της ακεραιότητας του δέρματος, την υποστήριξη των κυτταρικών μεμβρανών και τη ρύθμιση της φλεγμονής. Το πρόβλημα είναι ότι οι σύγχρονες δίαιτες δίνουν μεγάλη έμφαση στα ωμέγα-6 λιπαρά, συχνά εις βάρος των ωμέγα-3, που εμπεριέχονται σε τρόφιμα όπως τα ψάρια, οι λιναρόσποροι και τα καρύδια. Αυτή η ανισορροπία μπορεί να προάγει τη χρόνια φλεγμονή, έναν αποδεδειγμένο παράγοντα καρκίνου και άλλων ασθενειών.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι αυτή είναι η πρώτη έρευνα που εντοπίζει μια πιθανή σχέση μεταξύ λινελαϊκού οξέος και κινδύνου καρκίνου του μαστού. Αντίθετα, υπάρχουν μελέτες που υποστηρίζουν ότι το λινολεϊκό οξύ μπορεί ακόμη και να έχει προστατευτικές επιδράσεις. Απαιτούνται περισσότερες μελέτες για να επιβεβαιώσουν τον ρόλο αυτού του διατροφικού στοιχείου στην υγεία. Άλλωστε, παράγοντες όπως η γενετική, η συνολική διατροφή και οι περιβαλλοντικές επιδράσεις παίζουν επίσης σημαντικό ρόλο στον κίνδυνο καρκίνου.
Δεν χρειάζεται, λοιπόν, να εξαλείψετε τα σπορέλαια από τη διατροφή σας. Το μέτρο είναι το κλειδί, ιδιαίτερα για τα άτομα που διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο. Εναλλακτικές λύσεις όπως το ελαιόλαδο, που περιέχει λιγότερο λινελαϊκό οξύ και περισσότερα μονοακόρεστα λιπαρά, μπορεί να αποτελεί μια πιο υγιεινή επιλογή.
Επικεντρωθείτε σε μια ισορροπημένη διατροφή
Τελικά, το θεμέλιο της πρόληψης του καρκίνου -και της υγιούς γήρανσης γενικότερα- παραμένει μια ισορροπημένη διατροφή. Μια ολοκληρωμένη μελέτη 30 ετών από ερευνητές του Χάρβαρντ σε περισσότερα από 100.000 άτομα διαπίστωσε ότι οι δίαιτες πλούσιες σε φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής αλέσεως, ξηρούς καρπούς και γαλακτοκομικά χαμηλών λιπαρών συνδέονται με καλύτερα αποτελέσματα υγείας και μακροζωία. Παρ’ όλα αυτά, μόνο ένα μικρό ποσοστό πέτυχε «υγιή γήρανση», συμπλήρωσε δηλαδή τα 70 έτη χωρίς σημαντικές ασθένειες και γνωστική ή σωματική έκπτωση.
Κορυφαίοι οργανισμοί υγείας, όπως το Παγκόσμιο Ταμείο Έρευνας για τον Καρκίνο, εξακολουθούν να τονίζουν ότι τα συνολικά διατροφικά πρότυπα έχουν μεγαλύτερη σημασία από οποιοδήποτε μεμονωμένο θρεπτικό συστατικό. Το υπερβολικό βάρος παραμένει ο μεγαλύτερος διατροφικός παράγοντας κινδύνου για την ανάπτυξη καρκίνου.
Διαβάστε επίσης
Καρκίνος: Το επικίνδυνο λίπος που ευνοεί τις μεταστάσεις
Η διάσημη φριτέζα που μαγειρεύει υγιεινά και ρυπαίνει λιγότερο την ατμόσφαιρα στο σπίτι
Σκόρδο: Το μαγειρικό κόλπο που ενεργοποιεί την αντικαρκινική δράση του