Καθώς τα πανεπιστήμια υποδέχονται (ξανά) χιλιάδες φοιτητές, η αρχή της ακαδημαϊκής χρονιάς συνοδεύεται συχνά όχι μόνο από ενθουσιασμό αλλά και από το βάρος των προσδοκιών. Για πολλούς νέους, οι σπουδές δεν αποτελούν απλώς προσωπικό στόχο.
Συνδέονται άρρηκτα με τις ελπίδες μιας οικογένειας που επένδυσε χρόνο, κόπο και χρήμα για να δει το παιδί της να προοδεύει. Άλλοτε αυτή η πίεση γίνεται κίνητρο και πηγή δύναμης. Άλλοτε, όμως, μετατρέπεται σε βαριά σκιά που απειλεί την ψυχική υγεία.
Οι οικογένειες που παλεύουν να ξεφύγουν από τη φτώχεια ή οι γονείς άλλης καταγωγής συχνά βλέπουν στην εκπαίδευση το «κλειδί» για ένα καλύτερο μέλλον. Το παιδί, όμως, γίνεται φορέας μιας συλλογικής αγωνίας: να μη χαθεί η θυσία, να μη σβήσει η ελπίδα. Όπως εξηγεί ο Δρ. Michael Ungar στο Psychology Today, όταν οι οικονομικές συνθήκες ή οι ακαδημαϊκές δυνατότητες δεν ευνοούν, το άγχος της αποτυχίας μπορεί να γίνει αφόρητο και καταστροφικό.
Στον αντίποδα, τα παιδιά εύπορων οικογενειών συχνά αντιμετωπίζουν έναν άλλο, εξίσου πιεστικό κλοιό. Οι υψηλές επιδόσεις, οι εισαγωγές σε κορυφαία πανεπιστήμια και η κατάκτηση θέσεων κύρους μπορεί να μην προκύπτουν από εσωτερική ανάγκη, αλλά από την προσδοκία των γονιών να δουν την κοινωνική τους εικόνα να αντανακλάται μέσα από τα επιτεύγματα των παιδιών τους.
Το αποτέλεσμα; Έλλειψη προσωπικής ικανοποίησης και επαγγελματικές πορείες που δεν ανταποκρίνονται στις πραγματικές επιθυμίες των παιδιών.
Το κρίσιμο ερώτημα, λοιπόν, παραμένει. Πόσο μπορεί ένας γονιός να πιέσει χωρίς να βλάψει; Η ενθάρρυνση και η προσδοκία για πρόοδο είναι υγιείς, όταν συνδυάζονται με κατανόηση, αποδοχή και την παραδοχή ότι τα λάθη είναι μέρος της μαθησιακής πορείας. Αντίθετα, η υπερβολική πίεση λειτουργεί σαν χύτρα χωρίς βαλβίδα ασφαλείας -αργά ή γρήγορα η ένταση ξεσπά, με συνέπειες που δύσκολα αναστρέφονται.
Στην αρχή κάθε νέου ακαδημαϊκού έτους, η συζήτηση για την ανθεκτικότητα των νέων δεν μπορεί να αγνοεί την ισορροπία ανάμεσα στην επιμονή και την ελευθερία. Η επιτυχία στις σπουδές δεν ορίζεται μόνο από βαθμούς και διακρίσεις, αλλά και από την ικανότητα να αντέχει κανείς τις δυσκολίες, να επιλέγει τον δικό του δρόμο και να εξελίσσεται χωρίς να συνθλίβεται από τις προσδοκίες.
Διαβάστε επίσης
Τα ασφαλιστικά προγράμματα που διασφαλίζουν το μέλλον – Ενημερωθείτε
Επιστροφή στο σχολείο και… στο μέλλον των παιδιών!
Επιστροφή στα θρανία: Tips για να στηρίξετε το παιδί σε κάθε στάδιο