Για το αποτύπωμα της παχυσαρκίας στην υγεία, τους θεραπευτικούς στόχους, αλλά και τις απαραίτητες παρεμβάσεις που πρέπει να γίνουν με στόχο την πιο αποτελεσματική διαχείριση και αντιμετώπιση της νόσου μίλησε ο κ. Πλούταρχος Τζούλης, αναπληρωτής Καθηγητής Ενδοκρινολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Λονδίνου (UCL), στο στρογγυλό τραπέζι για την παχυσαρκία του ygeiamou.gr.

«H παχυσαρκία δεν είναι επιλογή, ούτε έλλειψη πειθαρχίας. Είναι μια χρόνια νόσος κι αυτό αναγνωρίζεται πλέον, εδώ και αρκετά χρόνια, και από την ιατρική και επιστημονική κοινότητα», τόνισε αρχικά ο κ. Τζούλης. Θέλοντας να δώσει έναν ορισμό στη νόσο, την περιέγραψε ως υπερβολική και παθολογική συσσώρευση λιπώδους ιστού, με πολύ μεγάλο αντίκτυπο στην υγεία των ατόμων. «Πρόκειται για μια χρόνια και υποτροπιάζουσα νόσο με πολλούς παράγοντες – γενετικούς, κοινωνικούς, περιβαλλοντικούς. Γι΄αυτό και, πλέον, αντιμετωπίζεται από τους επαγγελματίες υγείας όπως οποιοδήποτε άλλο νόσημα», ανέφερε στη συνέχεια.

Αναλύοντας περαιτέρω τον αντίκτυπο της παχυσαρκίας στην υγεία, ο κ. Τζούλης έκανε αναφορά σε περισσότερο, αλλά και λιγότερο γνωστές συσχετίσεις με άλλες νόσους. «Νομίζω ότι περισσότερο έρχονται στο μυαλό οι συνδέσεις με τον σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 και τις δυσλιπιδαιμίες, παθήσεις που είναι γνωστές στους περισσότερους. Από εκεί και πέρα, όμως, ξέρουμε ότι η πρώτη αιτία θανάτου παγκοσμίως, τα καρδιαγγειακά νοσήματα, έχουν πολύ στενή σχέση με την παχυσαρκία. Το ίδιο ισχύει και για τη δεύτερη αιτία θανάτου παγκοσμίως, τον καρκίνο, κάτι που πιθανώς είναι λιγότερο γνωστό. Ακόμη, όμως, και η ποιότητα ζωής των ανθρώπων που ζουν με παχυσαρκία επηρεάζεται σημαντικά, γι΄ αυτό και υπάρχει μεγάλη σύνδεση της παχυσαρκίας με την κατάθλιψη και τις αγχώδεις διαταραχές», εξήγησε ο καθηγητής.

Σύγχρονη αντιμετώπιση και θεραπευτικοί στόχοι

Η σύγχρονη αντίληψη για την παχυσαρκία ως χρόνια νόσο επιτάσσει να αντιμετωπίζεται όπως κάθε άλλο χρόνιο νόσημα. «Ξεκινάμε με υγειονομικά μέτρα, όπως ένα κατάλληλα προσαρμοσμένο διατροφικό πρόγραμμα, αλλά και ένταξη της σωματικής άσκησης στην καθημερινότητα του ασθενούς. Πλέον, όμως, έχουμε στη φαρέτρα μας κι άλλες επιλογές: Αυτή τη στιγμή υπάρχουν αρκετά διαθέσιμα φάρμακα κατά της παχυσαρκίας, μερικά από τα οποία προσεγγίζουν ακόμη κι ένα 15-20% της μείωσης βάρους. Έχουμε, επιπλέον, την επιλογή της μεταβολικής χειρουργικής. Όπως και σε κάθε νόσημα, επομένως, έχουμε πολλούς διαφορετικούς τρόπους διαχείρισης και πρέπει να ακολουθούμε μια εξατομικευμένη στρατηγική για κάθε ασθενή», επεσήμανε ο κ. Τζούλης, τονίζοντας επιπλέον ότι «πολύ σημαντικός είναι ο τρόπος που προσεγγίζεται ο ασθενής, χωρίς την προκατάληψη και το στίγμα του παρελθόντος».

Αναφερόμενος στους θεραπευτικούς στόχους αντιμετώπισης της παχυσαρκίας, ο καθηγητής διευκρίνισε ότι «στόχος μας δεν είναι απλά η μείωση βάρους. Στόχος είναι, ελέγχοντας το νόσημα, να βελτιώσουμε την υγεία του ασθενούς, ώστε να έχει καλύτερη ποιότητα ζωής και να ζήσει για περισσότερο χρονικό διάστημα με λιγότερη συννοσηρότητα».

Ο κ. Πλούταρχος Τζούλης, αναπληρωτής Καθηγητής Ενδοκρινολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Λονδίνου (UCL) με την κυρία Παναγιώτα Καρλατήρα, Διευθύντρια σύνταξης του ygeiamou.gr

Οι τρεις πυλώνες του επιτυχημένου βρετανικού μοντέλου

Ο ειδικός αναφέρθηκε, επιπλέον, στις πολιτικές που εφαρμόζονται στη Μεγάλη Βρετανία και δείχνουν σημαντική αποτελεσματικότητα στη διαχείριση της παχυσαρκίας. Αναλύοντας τους τρεις βασικούς πυλώνες του βρετανικού μοντέλου, ο κ. Τζούλης ανέφερε:

«Το πρώτο έχει σχέση με την αποζημίωση, το «ιερό δισκοπότηρο» για την αντιμετώπιση της νόσου. Στη Μεγάλη Βρετανία υπάρχει το National Institute for Clinical Excellence, μια ανεξάρτητη αρχή με μελέτες αποτελεσματικότητας για κάθε τεχνολογία υγείας, για κάθε φάρμακο. Εκεί, τα φάρμακα κατά της παχυσαρκίας εξετάζονται με τρόπο παρόμοιο όπως για κάθε άλλο φάρμακο. Από το 2017 υπάρχει αποζημίωση για το πρώτο φάρμακο, τον αγωνιστή GLP-1, ενώ πλέον, αποζημιώνονται τρία διαφορετικά φάρμακα. Μόνο στη Μεγάλη Βρετανία, σύμφωνα με την τελευταία σύσταση της Αρχής, 3.400.000 άνθρωποι θα έπρεπε να έχουν πρόσβαση σε φάρμακα που αποζημιώνονται από το κράτος. Αυτό το νούμερο, βέβαια, είναι τεράστιο δημοσιονομικά, δεδομένων των περιορισμένων προϋπολογισμών. Γι’ αυτό και αποφασίστηκε ότι, μέσα στην επόμενη τριετία, 220.000 άνθρωποι θα αποκτήσουν πρόσβαση σε δωρεάν φάρμακα για την παχυσαρκία, ενώ, σε βάθος 10-12 ετών, θα καλυφθεί το σύνολο των 3,5 εκατομμυρίων ανθρώπων που έχουν ανάγκη. Αν το δούμε σε ορίζοντα δεκαετίας, μιλάμε για μια επαναστατική αλλαγή, με την ελπίδα ότι αυτό θα έχει σημαντικά οφέλη. Παράλληλα, μόλις ξεκίνησε μια μεγάλη πενταετής μελέτη στην περιοχή του Μάντσεστερ, όπου ερευνητές θα χορηγήσουν φάρμακα για την παχυσαρκία και θα μετρήσουν, εκτός από τον αντίκτυπο στην υγεία, τον οικονομικό αντίκτυπο, σε εργατοώρες, παραγωγικότητα, λιγότερα επιδόματα και χαμηλότερες απαιτήσεις υγείας. Αναμένεται να προκύψουν πολύ σημαντικά δεδομένα. 

Το δεύτερο κομμάτι είναι η πρόσβαση. Μέχρι πριν λίγους μήνες, και στη Μεγάλη Βρετανία, για να έχεις πρόσβαση σ’ ένα φάρμακο, έπρεπε να απευθυνθείς στην τριτοβάθμια περίθαλψη, σ’ ένα ειδικό κέντρο. Πλέον, εδώ και λίγες εβδομάδες, τα φάρμακα έρχονται κοντά στους ασθενείς, στην κοινότητα. Ξέρουμε ότι πολλά παχύσαρκα άτομα, και λόγω κοινωνικών ανισοτήτων και λόγω άλλων παραγόντων, τελικά δεν έχουν πρόσβαση.

Το τελευταίο, σημαντικό και επίκαιρο και για τη χώρα μας, είναι η συνταγογράφηση. Στη Μεγάλη Βρετανία, 1,5 εκατομμύρια άνθρωποι λαμβάνουν φάρμακα για την παχυσαρκία με συνταγή γιατρού. Ξέρουμε ότι στη χώρα μας πάρα πολλοί άνθρωποι λαμβάνουν ανάλογα φάρμακα χωρίς συνταγή, συχνά μετά από συμβουλή ενός φιλικού ή συγγενικού προσώπου ή έχοντας ενημερωθεί γι’ αυτά από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Από την καθημερινή επαφή με τους ασθενείς μου, συνειδητοποιώ ότι ο κυρίαρχος τρόπος πληροφόρησης των ασθενών είναι το TikTok. Αυτή είναι η πραγματικότητα που όλοι βιώνουμε. Δεν έχω δει κανέναν ασθενή να ξεκινάει ινσουλίνη επειδή έχει υψηλό σάκχαρο, αλλά κάθε εβδομάδα βλέπουμε δεκάδες ασθενείς που ξεκινάνε τέτοια φάρμακα παρακινημένοι από το διαδίκτυο».

Ολοκληρώνοντας την τοποθέτησή του στο στρογγυλό τραπέζι του ygeiamou.gr για την παχυσαρκία, ο κ. Τζούλης υπογράμμισε την ανάγκη δημιουργίας θεσμικού πλαισίου στον τομέα της βιομηχανίας τροφίμων. «Πολλές χώρες έχουν πάρει πρωτοβουλίες σε σχέση με τα αναψυκτικά, τις διαφημίσεις, τα καταστήματα γρήγορου φαγητού και την παρουσία όλων αυτών σε κοινότητες με υψηλά ποσοστά παχυσαρκίας. Είναι σημαντικό να κοιτάξουμε και αυτόν τον τομέα, δεδομένου ότι το σύγχρονο περιβάλλον φαίνεται να ευνοεί με κάθε τρόπο την πρόσληψη βάρους», κατέληξε ο ειδικός.

Δείτε το σχετικό απόσπασμα από το στρογγυλό τραπέζι:

Διαβάστε επίσης

Ειρήνη Αγαπηδάκη: Ξεκινά η δωρεάν θεραπεία παχυσαρκίας – Ποιοι είναι οι δικαιούχοι

Δωρεάν φάρμακα παχυσαρκίας για όσους τα έχουν ανάγκη

Κώστας Αθανασάκης: Η παχυσαρκία κοστίζει 4,5 δισ. ευρώ ετησίως στην ελληνική οικονομία