Το να περπατά κανείς μόνος τη νύχτα δεν είναι για όλους το ίδιο. Για πολλές γυναίκες, αλλά και για ευάλωτες ομάδες, η επιστροφή στο σπίτι μετά τη δύση του ήλιου συνοδεύεται από άγχος, εγρήγορση και συχνά αλλαγή διαδρομής. Ο φόβος δεν είναι υπερβολή. Είναι καθημερινή εμπειρία.
Σύμφωνα με βρετανικά στοιχεία, περισσότερες από 8 στις 10 γυναίκες δηλώνουν ότι αισθάνονται ανασφάλεια όταν περπατούν μόνες τη νύχτα, ενώ περίπου δύο στις τρεις αποφεύγουν συνειδητά να μετακινηθούν μόνες όταν έχει σκοτεινιάσει. Πολλές επιλέγουν μεγαλύτερες διαδρομές ή μέσα μεταφοράς που κοστίζουν περισσότερο, προκειμένου να αισθανθούν ασφαλείς.
Αυτή η διαρκής εγρήγορση έχει και ψυχολογικό κόστος. Η αίσθηση ότι πρέπει να «σκανάρει» κανείς το περιβάλλον του, να αποφεύγει δρόμους ή να αλλάζει συμπεριφορά, ενισχύει το χρόνιο στρες και περιορίζει την αίσθηση ελευθερίας στον δημόσιο χώρο. Δεν πρόκειται απλώς για φόβο ενός πιθανού περιστατικού, αλλά για μια σταθερή κατάσταση ψυχικής επιβάρυνσης που επηρεάζει την καθημερινότητα.
Έρευνες δείχνουν ότι ο τρόπος με τον οποίο είναι σχεδιασμένες οι πόλεις παίζει καθοριστικό ρόλο στο αίσθημα ασφάλειας. Ο ανεπαρκής φωτισμός, τα κακοσυντηρημένα πεζοδρόμια, τα εγκαταλελειμμένα κτήρια και οι απομονωμένοι χώροι ενισχύουν την ανασφάλεια – ιδιαίτερα τη νύχτα. Δεν είναι τυχαίο ότι η έλλειψη φωτισμού αναφέρεται συχνά ως ο βασικότερος λόγος που οι γυναίκες αποφεύγουν συγκεκριμένες διαδρομές.
Αυτή ακριβώς την «αόρατη» επιβάρυνση επιχειρεί να αντιμετωπίσει η τεχνολογία. Στη Βόρεια Ιρλανδία και το Λονδίνο δοκιμάζεται πιλοτικά μία νέα εφαρμογή πλοήγησης, η Safest Way, που δεν προτείνει απλώς τη συντομότερη διαδρομή, αλλά την πιο ασφαλή.
Η εφαρμογή αξιοποιεί Τεχνητή Νοημοσύνη και συνδυάζει δεδομένα για φωτισμό δρόμων, εγκληματικότητα, χαρακτηριστικά του αστικού περιβάλλοντος και την υποκειμενική αίσθηση ασφάλειας. Στόχος της δεν είναι να εξαλείψει τον κίνδυνο, αλλά να βοηθήσει τους χρήστες να λαμβάνουν πιο ενημερωμένες αποφάσεις – και να μειώσουν το άγχος της μετακίνησης.
Το εγχείρημα αναπτύχθηκε από ερευνητική ομάδα του University College London, με τη συμμετοχή του Ilya Ilyankou, υποψήφιου διδάκτορα στο SpaceTimeLab του UCL, όπως αναφέρει στο The Conversation. Όπως επισημαίνεται από τους δημιουργούς, η τεχνολογία δεν μπορεί να εγγυηθεί απόλυτη ασφάλεια, μπορεί όμως να λειτουργήσει υποστηρικτικά, ενισχύοντας το αίσθημα ελέγχου σε ευάλωτες στιγμές.
Το ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι η εφαρμογή δεν βασίζεται μόνο σε «σκληρά» δεδομένα, αλλά επιχειρεί να αποτυπώσει και την αίσθηση ασφάλειας που έχει ο πεζός σε μια διαδρομή. Γιατί η ασφάλεια δεν είναι μόνο αριθμοί και στατιστικές – είναι εμπειρία.
Το παράδειγμα από τη Βόρεια Ιρλανδία δείχνει πώς η Τεχνητή Νοημοσύνη μπορεί να χρησιμοποιηθεί όχι για ταχύτητα ή ευκολία, αλλά για ψυχική προστασία. Και ίσως ανοίγει τη συζήτηση για το πώς οι πόλεις, στο μέλλον, μπορούν να σχεδιάζονται με γνώμονα όχι μόνο τη μετακίνηση, αλλά και την ανθρώπινη αίσθηση ασφάλειας.
Διαβάστε επίσης
Η άνοια χτυπάει αμείλικτα τους Ιάπωνες – Μπορεί να δώσει λύση η Τεχνολογία;
1 στους 4 έφηβους προτιμά να κάνει συνεδρίες ψυχοθεραπείας με το ChatGPT
Η νέα εποχή στην Ιατρική έχει πολύ υψηλή Τεχνητή Νοημοσύνη – Μια καθηγήτρια εξηγεί
