Τα μικροπλαστικά δεν βρίσκονται μόνο στις θάλασσες και στα ποτάμια. Έχουν εντοπιστεί στο αίμα, στον εγκέφαλο, στο μητρικό γάλα, στον πλακούντα και -σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία – ακόμη και… στον ανθρώπινο σκελετό. Η συσσώρευσή τους φαίνεται πως δεν είναι (καθόλου) αθώα.
Συγκεκριμένα, υποδεικνύεται ότι μπορεί να επηρεάζουν τη δομή και την αντοχή των οστών, ανοίγοντας έναν νέο, ανησυχητικό δρόμο στη μελέτη των επιπτώσεων της «πλαστικής ρύπανσης» στην υγεία.
Πιο αναλυτικά, ανασκόπηση 62 ερευνών που δημοσιεύθηκε στο Osteoporosis International κατέληξε στο ότι τα μικροπλαστικά έχουν αρνητική δράση στα οστά και στον μυελό. Μελέτες σε κυτταρικό επίπεδο δείχνουν πως μειώνουν τη βιωσιμότητα των οστικών κυττάρων, επιταχύνουν τη γήρανσή τους και προκαλούν φλεγμονή. Παράλληλα, προάγουν τον σχηματισμό οστεοκλαστών, δηλαδή κυττάρων που καταστρέφουν τον οστικό ιστό μέσω της οστικής απορρόφησης.
«Η πιθανή επίδραση των μικροπλαστικών στα οστά δεν είναι αμελητέα. Τα στοιχεία δείχνουν ότι διαταράσσουν την κυτταρική λειτουργία και προάγουν φλεγμονώδεις αντιδράσεις», εξηγεί ο Rodrigo Bueno de Oliveira, συντονιστής του Εργαστηρίου Μελέτης Μεταλλικών και Οστικών Παθήσεων στη Νεφρολογία (LEMON) στο Πανεπιστήμιο Campinas, στη Βραζιλία.
Οι (ανησυχητικές) επιπτώσεις στην οστική υγεία
Μελέτες σε ζώα έδειξαν ότι η παρατεταμένη έκθεση σε μικροπλαστικά μπορεί να αλλοιώσει τη μικρο-δομή των οστών, οδηγώντας σε αποδυνάμωση, παραμορφώσεις και αυξημένο κίνδυνο παθολογικών καταγμάτων. Σε ορισμένες περιπτώσεις, παρατηρήθηκε μέχρι και διακοπή της σκελετικής ανάπτυξης.
Το πλέον ανησυχητικό εύρημα, σύμφωνα με τους ερευνητές, είναι ότι τα μικροπλαστικά φαίνεται να διεισδύουν βαθιά στον οστικό ιστό και τον μυελό, επηρεάζοντας πιθανώς τον μεταβολισμό του. Αυτό θα μπορούσε να συνδέεται με οστεο-μεταβολικές ασθένειες, όπως η οστεοπόρωση.
Επί του παρόντος, η ομάδα του Oliveira ξεκινά πειράματα για να μελετήσει πώς η συσσώρευση μικροπλαστικών επηρεάζει την αντοχή των οστών, με έμφαση στο μηριαίο. Τα δεδομένα θα μπορούσαν να φωτίσουν αν η πλαστική ρύπανση αποτελεί παράγοντα που συμβάλλει στην αύξηση των καταγμάτων που σχετίζονται με την οστεοπόρωση -ένα ζήτημα που, σύμφωνα με το International Osteoporosis Foundation, αναμένεται να αυξηθεί κατά 32% έως το 2050.
«Γνωρίζουμε ήδη ότι η άσκηση, η ισορροπημένη διατροφή και οι φαρμακευτικές αγωγές βελτιώνουν την οστική υγεία. Αυτό που δεν γνωρίζουμε επαρκώς είναι πώς τα μικροπλαστικά συμβάλλουν στην εμφάνιση ή επιδείνωση οστεο-μεταβολικών ασθενειών. Αν αποδειχθεί, θα πρόκειται για έναν ελέγξιμο περιβαλλοντικό παράγοντα που δεν (θα) μπορούμε να αγνοούμε», καταλήγει ο Oliveira.
Η έρευνα με μια ματιά
- 62 μελέτες ανασκοπήθηκαν στο Osteoporosis International
- 400 εκατ. τόνοι πλαστικού παράγονται κάθε χρόνο παγκοσμίως
- Μικροπλαστικά εντοπίστηκαν σε αίμα, εγκέφαλο, πλακούντα, μητρικό γάλα και οστά
- 32% αύξηση καταγμάτων που σχετίζονται με οστεοπόρωση αναμένεται έως το 2050.
Διαβάστε επίσης
Οστεοπόρωση: Η «σιωπηλή νόσος» που παραμένει αδιάγνωστη στο 80% των πασχόντων
Ποια συχνή πάθηση απειλεί όσους παραλείπουν το πρωινό και τρώνε αργά το βράδυ
Γερά οστά σε κάθε ηλικία – Ο φυσικοθεραπευτής προτείνει δυναμωτικές ασκήσεις