Στην προσπάθειά μας για βέλτιστη υγεία, είναι εύκολο να πιστέψουμε σε τάσεις ευεξίας που υπόσχονται γρήγορα κέρδη και απλές λύσεις. Ωστόσο, ορισμένες από αυτές τις υγιεινές συνήθειες μπορεί να γυρίσουν μπούμερανγκ, υπονομεύοντας αθόρυβα αυτά που ισχυρίζονται ότι θα μας προσφέρουν. Εάν, μάλιστα, εστιάσουμε στην υγεία του εγκεφάλου, ορισμένες από αυτές τις τάσεις κρίνονται ιδιαίτερα επικίνδυνες, σύμφωνα με όσα αναφέρει ο δρ. Austin Perlmutter, M.D., πιστοποιημένος παθολόγος, σε άρθρο του στο Psychology Today, όπου καταγράφει τέσσερις από αυτές:
«Υγιεινά» τρόφιμα γεμάτα ζάχαρη
Οι συσκευασμένες μπάρες δημητριακών ή πρωτεΐνης ή τα γιαούρτια με γεύσεις μπορεί να παρουσιάζονται ως μια καλύτερη επιλογή συγκριτικά με μια σοκολάτα για παράδειγμα, σε αρκετές περιπτώσεις, ωστόσο, περιέχουν ίση ή και περισσότερη ζάχαρη. Η υπερβολική πρόσληψη ζάχαρης έχει συνδεθεί με την επιτάχυνση της γνωστικής εξασθένησης και τον κίνδυνο άνοιας. Με την πάροδο του χρόνου, οι δίαιτες με υψηλή περιεκτικότητα σε σάκχαρα προάγουν τη φλεγμονή, το οξειδωτικό στρες και την αντίσταση στην ινσουλίνη στο σώμα και τον εγκέφαλο, παράγοντες που οδηγούν στη μείωση της συναπτικής πλαστικότητας και του σχηματισμού μνήμης. Γι’ αυτό, η πρόσληψή της θα πρέπει να περιοριστεί, γι’ αυτό να διαβάζετε πάντα τις ετικέτες με τα συστατικά των προϊόντων, ώστε να επιλέγετε αυτά που είναι πραγματικά υγιεινά.
Ύποπτες ουσίες σε συμπληρώματα
Σε μια έρευνα 121 καναδικών συμπληρωμάτων διατροφής, σχεδόν το 2% βρέθηκε να εμπεριέχει υψηλά επίπεδα βαρέων μετάλλων που βλάπτουν τον εγκέφαλο, όπως ο μόλυβδος και το αλουμίνιο. Σε μια άλλη ανάλυση, περίπου 7.000 γυναικών στις ΗΠΑ, όσες έκαναν χρήση φυτικών συμπληρωμάτων βρέθηκαν να έχουν επίπεδα μολύβδου κατά 10% υψηλότερα από όσες δεν λάμβαναν συστηματικά.
Εκτός, όμως, από αυτό τον προφανή κίνδυνο για τον εγκέφαλο, οι ερευνητές έχουν επίσης επιστήσει την προσοχή στο ενδεχόμενο τα συμπληρώματα για την υγεία του εγκεφάλου να περιέχουν νοθευμένα φαρμακευτικά προϊόντα, όπως αντικαταθλιπτικές ουσίες, διεγερτικά, αγχολυτικά και αντιφλεγμονώδη. Αν και έχουν ανακαλυφθεί σε όλο το φάσμα των συμπληρωμάτων, εντοπίστηκαν κυρίως σε προϊόντα σεξουαλικής ενίσχυσης και απώλειας βάρους. Αυτοί οι ίδιοι τύποι ουσιών εκτιμάται ότι αποτελούν κίνδυνο στο χώρο των συμπληρωμάτων για την υγεία του εγκεφάλου.
Για να μειώσετε τον κίνδυνο, βεβαιωθείτε ότι τα συμπληρώματα έχουν περάσει όλους τους απαραίτητους ελέγχους, αποφεύγοντας όσα διατίθενται διαδικτυακά. Σε κάθε περίπτωση, συμβουλευτείτε το γιατρό σας πριν ξεκινήσετε να τα λαμβάνετε.
Εμμονή με την ευεξία
To να φροντίζουμε τον εαυτό μας είναι σίγουρα ένας τρόπος να παραμείνουμε υγιείς, αρκεί να μην είμαστε εμμονικοί με την τελειότητα. Η υπερβολική έμφαση σε μη βιώσιμες, ανέφικτες και μη πρακτικές συμβουλές μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικό άγχος και ανθυγιεινές συνήθειες, θέτοντας σε κίνδυνο τη συνολική υγεία και ιδιαίτερα την υγεία του εγκεφάλου. Τα social media, και ειδικά οι influencers, έχουν παίξει σημαντικό ρόλο σε αυτό, προβάλλοντας μη ρεαλιστικές εικόνες -ή απλά εικόνες που έχουν υποστεί επεξεργασία- προκαλώντας μοιραία μια σύγκριση, από την οποία κανείς δε βγαίνει κερδισμένος.
Η εμμονή με την κατανάλωση υγιεινών τροφών έχει περιγραφεί και επιστημονικά ως νευρική ορθορεξία. Αυτή η ανθυγιεινή προσπάθεια για τέλεια διατροφή μπορεί να προάγει το συναισθηματικό στρες, τον υποσιτισμό και άλλες αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία. Σε συνδυασμό με το περιεχόμενο των διασημοτήτων ευεξίας, που συχνά εξυμνούν μη ρεαλιστικά «τέλεια» υγεία και σωματική διάπλαση, υπάρχουν πιθανοί κίνδυνοι για την ψυχολογική κατάσταση όσων ασχολούνται με το συγκεκριμένο περιεχόμενο και ειδικότερα για τις γυναίκες.
Αρωματικά κεριά και θυμιάματα
Όσο ωραία μυρίζουν, άλλο τόσο μπορεί να βλάψουν την υγεία του εγκεφάλου. Τα θυμιάματα απελευθερώνουν ένα κοκτέιλ αερομεταφερόμενων τοξινών με την καύση τους σε εσωτερικούς χώρους, όπως μικροσωματίδια (PM₂.₅), πολυκυκλικούς αρωματικούς υδρογονάνθρακες (PAHs), βενζόλιο και μονοξείδιο του άνθρακα. Έρευνα σε ηλικιωμένους ενήλικες διαπίστωσε ότι η τακτική έκθεση σχετίζεται με μειωμένη γνωστική λειτουργία και αλλοιωμένη συνδεσιμότητα του εγκεφάλου. Ομοίως, έρευνα στην Ταϊβάν έδειξε ότι τα άτομα που εκτίθενται σε καπνό από θυμιάματα σημείωσαν χαμηλότερη βαθμολογία στη δοκιμασία Mini-Mental State Examination, έναν ανεξάρτητο παράγοντα κινδύνου για γνωστική εξασθένηση.
Αντίστοιχα, τα αρωματικά κεριά εκπέμπουν πτητικές οργανικές ενώσεις -όπως φορμαλδεΰδη και βενζόλιο- μαζί με μικροσωματίδια PM₂.₅. Ακόμη και η βραχυπρόθεσμη έκθεση σε κερί εσωτερικού χώρου έχει αποδειχθεί ότι μειώνει την απόδοση σε τεστ νοημοσύνης, αποτέλεσμα που έχει έκτοτε επαληθευτεί σε δημοσίευση του 2025.
Για να μειωθεί ο κίνδυνος από το λιβάνι και τα κεριά εσωτερικού χώρου, περιορίστε τη διάρκεια καύσης, βελτιώστε την ανανέωση του αέρα στους κλειστούς χώρους και προτιμήστε άκαπνα, άοσμα κεριά μέλισσας, με κοντό φιτίλι. Αυτά τα μέτρα συμβάλλουν στη μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και τη διασφάλιση της εγκεφαλικής υγείας.
Διαβάστε επίσης
Έξι απροσδόκητα προειδοποιητικά σημάδια άνοιας – Μην τα αγνοήσετε
Νόσος Αλτσχάιμερ: To τεστ αίματος που κάνει διάγνωση με επιτυχία 90%
Νόσος Αλτσχάιμερ: H αδιόρατη αλλαγή στην ομιλία που μαρτυρά τη φθορά του νου