Είναι γνωστός πλέον ο σημαντικός ρόλος του ύπνου στη γενική μας ευημερία. Το ίδιο ισχύει όμως και για την υγεία του εγκεφάλου, καθώς επτά με εννιά ώρες ύπνου θεωρούνται ιδανικές για να ρυθμίζεται αποτελεσματικά το άγχος: η έλλειψη ύπνου ενεργοποιεί την αντίδραση του οργανισμού στο στρες, η οποία επηρεάζει διάφορα συστήματα του εγκεφάλου και του σώματος.

Αντίστοιχα, ο μεσημεριανός ύπνος, ακόμα κι αν πρόκειται για πέντε με δεκαπέντε λεπτά, θεωρείται ευεργετικός για την πνευματική απόδοση. Υπάρχουν όμως και μακροπρόθεσμα οφέλη για τον εγκέφαλο; Τρεις ερευνητές με άρθρο τους στο The Conversation – η Valentina Paz, ερευνητική συνεργάτις από το University College London, ο Hassan S Dashti, Καθηγητής αναισθησιολογίας στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ και η Victoria Garfield, ανώτερη ερευνήτρια γενετικής επιδημιολογίας στο University College London, παρουσιάζουν τα ευρήματα της πιο πρόσφατης μελέτης τους, εξάγοντας θετικά και σημαντικά αποτελέσματα.

H ερευνητική ομάδα διερεύνησε κάποια πιθανή αιτιώδη σχέση μεταξύ του σύντομου ύπνου κατά τη διάρκεια της ημέρας, της γνωστικής λειτουργίας και του όγκου του εγκεφάλου. Πιο συγκεκριμένα, επικεντρώθηκαν στον χρόνο αντίδρασης και στη μνήμη, επειδή αυτές οι γνωστικές ικανότητες τείνουν να φθίνουν με την ηλικία. Επίσης, μελέτησαν τον ιππόκαμπο (μια σημαντική δομή του εγκεφάλου για τη μνήμη) και τον συνολικό όγκο του εγκεφάλου.

Για τη διεξαγωγή της μελέτης τους, ανέλυσαν δεδομένα από 378.932 άτομα ηλικίας 40-69 ετών που συμμετείχαν στη μελέτη UK Biobank μέσω της Μεντελικής τυχαιοποίησης. Ειδικότερα, εξέτασαν γενετικές παραλλαγές που είχαν προηγουμένως ανακαλυφθεί ότι σχετίζονται με τον μεσημεριανό ύπνο, ενώ παράλληλα χρησιμοποίησαν δεδομένα δομικής μαγνητικής τομογραφίας (MRI), για να μελετήσουν τους όγκους του εγκεφάλου και τα αποτελέσματα από ένα ηλεκτρονικό παιχνίδι, κατά το οποίο οι συμμετέχοντες έπρεπε να εντοπίσουν τις αντίστοιχες κάρτες, μελετώντας έτσι τις γνωστικές τους ικανότητες.

Διαπίστωσαν ότι όσοι είχαν γενετικές παραλλαγές που σχετίζονται με τον μεσημεριανό ύπνο είχαν επίσης μεγαλύτερο συνολικό όγκο εγκεφάλου κατά μέσο όρο.

Τι σημαίνει αυτό; 

Όσο μεγαλώνουμε, ο εγκέφαλος συρρικνώνεται, ενώ αυτή η διαδικασία επιταχύνεται από τις νευροεκφυλιστικές ασθένειες όπως η νόσος Αλτσχάιμερ. Επομένως, μεγαλύτερος συνολικός όγκος υποδηλώνει ότι ο τακτικός μεσημεριανός ύπνος θα μπορούσε να λειτουργήσει ως δικλείδα ασφαλείας για το μυαλό, αντισταθμίζοντας τον ανεπαρκή ύπνο και διατηρώντας την υγεία του εγκεφάλου και τη γνωστική ικανότητα.

Παραδόξως, δεν εντόπισαν στοιχεία που να υποδηλώνουν ότι ο μεσημεριανός ύπνος έχει αντίκτυπο στον χρόνο αντίδρασης, στην οπτική μνήμη ή στον όγκο του ιππόκαμπου. Οι ερευνητές υποθέτουν ότι οι διαφορετικές συνήθειες ύπνου των ανθρώπων, όπως η διάρκεια και ο χρόνος του, καθώς και τα τεστ που χρησιμοποιήθηκαν για τη μελέτη των γνωστικών ικανοτήτων θα μπορούσαν να επηρεάσουν τα αποτελέσματα.

Επιπλέον, τα συμπεράσματα αυτά υποδηλώνουν την πιθανότητα ο τακτικός μεσημεριανός ύπνος να επηρεάζει και άλλες περιοχές του εγκεφάλου και νοητικές δεξιότητες, όπως η εγρήγορση, κάτι που θα πρέπει να διερευνηθεί σε μελλοντικές μελέτες, σημειώνουν οι ερευνητές.

Διαβάστε επίσης: 

Υπνάκος: Αποκαθιστά τον χαμένο βραδινό ύπνο ή τον καταστρέφει; – Έρευνα απαντά

Το μέγεθος μετράει στο μυαλό μας; Μη βιαστείτε να απαντήσετε