Δυσκοιλιότητα: Ποιοι ταλαιπωρούνται περισσότερο – Ο ρόλος της εγκυμοσύνης

Η δυσάρεστη αίσθηση είναι λιγότερο ή περισσότερο γνωστή σε όλους. Πρήξιμο, πόνος, και δυσκολία…επίσκεψης στην τουαλέτα. Πολλοί βιώνουν τα συμπτώματα αυτά σε αλλαγές περιβάλλοντος, όπως για παράδειγμα όταν είναι διακοπές, σε άλλους κρύβονται ιατρικές αιτίες από πίσω. Οι γυναίκες ταλαιπωρούνται τους περισσότερους μήνες της εγκυμοσύνης. Ο λόγος για τη δυσκοιλιότητα, που επηρεάζει ανθρώπους όλων των ηλικιών και μπορεί να κάνει την εμφάνισή της οποιαδήποτε στιγμή. Τα φάρμακα σε αρκετές περιπτώσεις είναι αναγκαία. Σε άλλες, αρκεί η αλλαγή του τρόπου ζωής και οι βελτιώσεις στη διατροφή.

Δεν είναι εύκολο να υπάρξει ένας συγκεκριμένος και απόλυτος ορισμός για τη δυσκοιλιότητα, όμως σε ένα γενικότερο πλαίσιο φυσιολογική συχνότητα κενώσεων θεωρείται μία φορά στις τρεις ημέρες και έως τρεις φορές σε μια ημέρα. Σε γενικές γραμμές, ως δυσκοιλιότητα ορίζεται η συχνότητα των κενώσεων μικρότερη από 2-3 φορές την εβδομάδα.

Ωστόσο, άνθρωποι με την ίδια συχνότητα κενώσεων είναι δυνατόν να έχουν διαφορετικά συμπτώματα. Δεν είναι περίεργο δυο άνθρωποι με συχνότητα κενώσεων μία φορά ανά δύο ημέρες να παρουσιάζουν εντελώς διαφορετικά συμπτώματα στο γαστρεντερικό τους σύστημα. Για παράδειγμα, μπορεί ο ένας να αισθάνεται άψογα και να μην παρουσιάζει κανένα σύμπτωμα και ο άλλος να βιώνει έντονο μετεωρισμό ή άλλες ενοχλήσεις.

Η δυσκοιλιότητα απασχολεί το 16% του ενήλικου πληθυσμού, ενώ ένας στους πέντε Έλληνες έχει αντιμετωπίσει αυτό το πρόβλημα τουλάχιστον μια φορά, σύμφωνα με έρευνες του Ελληνικού Ιδρύματος Γαστρεντερολογίας και Διατροφής. Το ποσοστό στους ηλικιωμένους είναι πολύ πιο μεγάλο και ανέρχεται στο 33% ενώ το 70% των περιπτώσεων είναι γυναίκες. Από τα ίδια στοιχεία προκύπτει ότι η δυσκοιλιότητα εμφανίζεται δύο φορές συχνότερα σε άτομα άνω των 65 ετών και τρεις φορές σε άτομα άνω των 75 ετών επηρεάζοντας έτσι την ποιότητα ζωής τους. Συνήθως οφείλεται σε διαιτητικούς παράγοντες, απουσία σωματικής άσκησης, λήψη φαρμάκων, σε συγκεκριμένες παθολογικές καταστάσεις, καθώς και στην επιβράδυνση της κινητικότητας του εντέρου λόγω γήρατος.

Δυσκοιλιότητα και εγκυμοσύνη

Κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης, η δυσκοιλιότητα αποτελεί ίσως τη δεύτερη πιο συχνή διαταραχή, με πρώτη τη ναυτία. Παράγοντες όπως το άγχος και το στρες είναι συνήθη αίτια εμφάνισης δυσκοιλιότητας. Ωστόσο, υπάρχουν και αιτίες πιο άμεσα συνδεδεμένες με την εγκυμοσύνη και συγκεκριμένα οι ορμονικές διαταραχές που αυτή επιφέρει, οι οποίες συνήθως προκαλούν δυσκοιλιότητα ήδη από τους πρώτους μήνες.

Μία ορμόνη που τυπικά αυξάνεται κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης είναι η προγεστερόνη. Η προγεστερόνη έχει πολλαπλούς ρόλους. Μεταξύ άλλων, χαλαρώνει τους μύες, μειώνει τις συσπάσεις αλλά και την κινητικότητα του εντέρου με αποτέλεσμα την επιβράδυνση της διέλευσης της τροφής από τον πεπτικό σωλήνα. Επίσης, κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης, η μήτρα μεγαλώνει, προκειμένου να εξασφαλίσει στο μωρό τον χώρο που χρειάζεται, ταυτόχρονα όμως ασκεί πίεση στο έντερο επιβραδύνοντας την λειτουργία του.

Επιπλέον, συνήθη αίτια εμφάνισης δυσκοιλιότητας στην εγκυμοσύνη, είναι η απουσία ήπιας άσκησης, η καθιστική ζωή καθώς και οι κακές διατροφικές συνήθειες.

Άλλες αιτίες

Εκτός από την εγκυμοσύνη, η οποία αποτελεί μια πολύ συχνή αιτία δυσκοιλιότητας, μπορεί να φταίνε και άλλες ασθένειες ή σωματικές εκφράσεις. Τέτοια παραδείγματα είναι:

• Αλλαγή στις διατροφικές συνήθειες.
• Περιορισμένη φυσική δραστηριότητα.
• Ανεπαρκής λήψη υγρών και φυτικών ινών.
• Λήψη φαρμάκων όπως παυσίπονα (ειδικά τα οπιοειδή), αντιόξινα (που περιέχουν αργίλιο ή ασβέστιο), αντιυπερτασικά (ανταγωνιστές ασβεστίου), συμπληρώματα σιδήρου, διουρητικά, σπασμολυτικά, αντικαταθλιπτικά, αντιπαρκινσονικά, αντιεπιληπτικά, κ.ά.
• Πολυφαρμακία.
• Κατάχρηση υπακτικών.
• Γνωστές νοσογόνες καταστάσεις οι οποίες προκαλούν δυσκοιλιότητα. Τέτοια παραδείγματα είναι το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (σπαστική κολίτιδα) και άλλες παθήσεις του παχέος εντέρου, μερικά νευρολογικά νοσήματα (πολλαπλή σκλήρυνση, νόσος Πάρκινσον), μεταβολικές και ενδοκρινικές διαταραχές (σακχαρώδης διαβήτης, υποθυρεοειδισμός, υπερασβεσταιμία, υποκαλιαιμία).
• Ταξίδια και έλλειψη κατάλληλων συνθηκών υγιεινής.
• Ιστορικό χρόνιας δυσκοιλιότητας.
• Πρόσφατο χειρουργείο στην περιπρωκτική χώρα ή στην περιοχή του περινέου.

Αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας

Η πρώτη επιλογή αντιμετώπισης της δυσκοιλιότητας είναι με φυσικό τρόπο, χωρίς φαρμακευτική αγωγή. Η προσέγγιση αυτή είναι συνδεδεμένη με αλλαγές στη διατροφή και έναρξη ήπιας αερόβιας σωματικής άσκησης. Στον περιορισμό της δυσκοιλιότητας βοηθούν η αύξηση της πρόσληψης των φυτικών ινών, η αύξηση πρόσληψης υγρών, η κατανάλωση τροφίμων που έχουν υποστεί ζύμωση και περιέχουν προβιοτικά (κεφίρ, γιαούρτι, ελιές), η ήπια αύξηση ημερήσιας πρόσληψης λιπαρών και ενδεχομένως η προσθήκη λιπαρής ουσίας στο πρωινό.

Εάν οι φυσικές λύσεις αποδειχθούν αναποτελεσματικές, υπάρχει πληθώρα φαρμάκων, τα οποία πρέπει πάντα να χρησιμοποιούνται με την συμβουλή του θεράποντος ιατρού ή/ και του φαρμακοποιού.

Τα φάρμακα για δυσκοιλιότητα κυκλοφορούν σε διάφορες μορφές όπως δισκία, υπόθετα, σκόνη, πόσιμη και άλλα. Μια, όμως, πιο…απολαυστική λύση είναι το φαρμακευτικό προϊόν φυτικής προέλευσης Tamarine® που έχει μορφή μαρμελάδας φρούτων και είναι ΜΗ.ΣΥ.ΦΑ (Μη Συνταγογραφούμενο Φάρμακο). Πριν τη χρήση του, όμως, όπως γίνεται και με άλλα ΜΗ.ΣΥ.ΦΑ, είναι χρήσιμη η συμβουλή του γιατρού ή του φαρμακοποιού καθώς και το διάβασμα του εσώκλειστου φύλλου οδηγιών.

Το σκεύασμα περιέχει τα απαραίτητα φυσικά συστατικά που διεγείρουν την εντερική κινητικότητα και αποκαθιστούν την ομαλή λειτουργία του εντέρου από τις πρώτες κιόλας ημέρες.