Μία σημαντική διαπίστωση έφερε στο φως νέα έρευνα που διεξήχθη από την ερευνητική ομάδα του UC Riverside σε ποντίκια και συνδέει τα αντιβιοτικά με μειωμένη αθλητική απόδοση.

Η νέα ερευνητική προσπάθεια, τα αποτελέσματα της οποίας δημοσιεύθηκαν στο Behavioral Processes, διαπίστωσε ότι τα αντιβιοτικά «πολεμούν» σημαντικά βακτήρια του εντέρου, με αποτέλεσμα να καταστρέφουν τόσο την αντοχή, όσο και τα κίνητρα των αθλητών. Από τα ευρήματα προκύπτει, επιπλέον, ότι όσο πιο ενεργός είναι ένας αθλητής, τόσο πιο πολύ επηρεάζεται το μικροβίωμά του και, επομένως, τόσο μεγαλύτερες είναι και οι επιπτώσεις στην απόδοσή του.

Παλαιότερες μελέτες είχαν εξετάσει τον τρόπο με τον οποίο η άσκηση επηρεάζει το μικροβίωμα, ωστόσο αυτή η μελέτη βάζει στο μικροσκόπιο την αντίστροφη σχέση, πώς δηλαδή τα βακτήρια του εντέρου επηρεάζουν την αθλητική απόδοση, τόσο σε ό,τι αφορά στα κίνητρα, όσο και αναφορικά με τις ικανότητες.

Οι ερευνητές συνέλεξαν δείγματα κοπράνων από ποντίκια που λάμβαναν αντιβιοτικά και επιβεβαίωσαν ότι, μετά από 10 ημέρες, τα βακτήρια του εντέρου παρουσίασαν μείωση σε δύο ομάδες ποντικών: Σε κάποια που εκτράφησαν με τέτοιο τρόπο ώστε να σημειώνουν υψηλές αποδόσεις στο τρέξιμο και σε άλλα που δεν είχαν εκτραφεί για τον ίδιο σκοπό.

«Η φυσιολογία των ποντικιών μοιάζει πολύ με αυτή του ανθρώπου. Όσο περισσότερα μαθαίνουμε από αυτά, τόσο περισσότερες πιθανότητες έχουμε να βελτιώσουμε τη δική μας υγεία», διαβεβαιώνει ο Theodore Garland, εξελικτικός φυσιολόγος, στο εργαστήριο του οποίου διεξήχθη η έρευνα.

Και συνεχίζει: «Πιστεύαμε ότι η συλλογή βακτηρίων του εντέρου ενός ζώου, το μικροβίωμά του, θα επηρέαζε τις πεπτικές διαδικασίες και τη μυϊκή λειτουργία, καθώς και τα κίνητρα για διάφορες συμπεριφορές, συμπεριλαμβανομένης της άσκησης. Η μελέτη μας ενισχύει αυτή την πεποίθηση».

Όπως προέκυψε, καμία από τις δύο ομάδες ποντικών δεν εμφάνισε σημάδια ασθένειας από τη θεραπεία με αντιβιοτικά. Έτσι, όταν η απόδοση των ποντικών στο τρέξιμο στον τροχό μειώθηκε κατά 21%, οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι υπαίτια γι’ αυτό ήταν η βλάβη στο μικροβίωμα. Επιπροσθέτως, τα «αθλητικά» ποντίκια δεν κατάφεραν να ανακτήσουν την απόδοσή τους στο τρέξιμο, ακόμη και μετά το πέρας 12 ημερών από την διακοπή της θεραπείας με αντιβιοτικά.

Από την άλλη, η απόδοση των μη αθλητικών ποντικιών δεν παρουσίασε σημαντική διαφοροποίηση ούτε κατά τη διάρκεια της λήψης αντιβιοτικών, ούτε και μετά τη διακοπή της.

«Ένας περιστασιακός γυμναστής με έναν μικρό τραυματισμό δεν θα επηρεαζόταν πολύ. Αλλά σε έναν αθλητή παγκόσμιας κλάσης, μια μικρή υποχώρηση στη δυναμική του μπορεί να έχει πολλαπλάσιες επιπτώσεις. Γι’ αυτό θέλαμε να συγκρίνουμε τους δύο τύπους ποντικιών», διευκρίνισε η Monica McNamara, διδακτορική φοιτήτρια εξελικτικής βιολογίας και πρώτη συγγραφέας της έκθεσης. Η εξόντωση του φυσιολογικού μικροβιώματος θα μπορούσε να ισοδυναμεί με τραυματισμό.

Ένας τρόπος με τον οποίο το μικροβίωμα μπορεί να επηρεάσει την αθλητική απόδοση είναι μέσω της ικανότητάς του να μετατρέπει τους υδατάνθρακες σε χημικές ουσίες, που ταξιδεύουν στο σώμα και επηρεάζουν την απόδοση των μυών.

Ο δρ. Garland εξηγεί: «Τα μεταβολικά προϊόντα μπορούν να απορροφηθούν εκ νέου και, από βακτήρια στο έντερο, να μετατραπούν σε ”καύσιμο” για τον οργανισμό. Επομένως, λιγότερα καλά βακτήρια σημαίνει λιγότερα διαθέσιμα καύσιμα».

Σε μελλοντική έρευνα, οι μελετητές επιθυμούν να εντοπίσουν τα βακτήρια που ευθύνονται για την αυξημένη αθλητική απόδοση. «Εάν μπορούμε να εντοπίσουμε τα σωστά μικρόβια, υπάρχει η δυνατότητα να τα χρησιμοποιήσουμε θεραπευτικά, για να βοηθήσουμε το μέσο όρο των ανθρώπων να ασκείται περισσότερο», λέει ο δρ. Garland.

Η έλλειψη άσκησης είναι γνωστό ότι αποτελεί σημαντικό παράγοντα για την εμφάνιση πολλαπλών κινδύνων, τόσο για την ψυχική υγεία, όπως για παράδειγμα του κινδύνου κατάθλιψης, όσο και για τη σωματική υγεία, όπως η εμφάνιση μεταβολικού συνδρόμου, διαβήτη, παχυσαρκίας, καρδιαγγειακών παθήσεων, καρκίνου και οστεοπόρωσης. Είναι, λοιπόν, μείζον ζήτημα για την επιστημονική κοινότητα να βρει τρόπους που θα ενθαρρύνουν τους ανθρώπους να εντάξουν περισσότερο την άσκηση στη ζωή τους.

Συμπληρωματικά σε αυτό μπορεί να λειτουργήσει και η διατροφή, καθώς έχει διαπιστωθεί ότι ορισμένα τρόφιμα μπορούν επίσης να λειτουργήσουν ευεργετικά στην αύξηση των επιθυμητών βακτηρίων του εντέρου. Καθώς η έρευνα για τα προβιοτικά αναπτύσσεται, ο δρ. Garland συνιστά σε όσους ενδιαφέρονται για την υγεία τους συνολικά, εκτός από την τακτική άσκηση, να διατηρούν μια ισορροπημένη διατροφή.

«Γνωρίζουμε από προηγούμενες μελέτες ότι η δυτική διατροφή, με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά και ζάχαρη, μπορεί να έχει αρνητική επίδραση στη βιοποικιλότητα στο έντερο και, κατ’ επέκταση, στην αθλητική ικανότητα. Πιθανώς, ακόμη και στο κίνητρο για άσκηση», καταλήγει ο ίδιος.

Διαβάστε ακόμη:

Μικροβιακή αντοχή: Λιγότερα ανθεκτικά βακτήρια με αυτά τα αντιβιοτικά

Αντίσταση στα αντιβιοτικά: Πλάνο κατά των ανθεκτικών μικροβίων – 8 γρ. φυτικές ίνες αρκούν

Ένα βήμα πιο κοντά σε νέα αντιβιοτικά με λιγότερες παρενέργειες