Ένα αυτοάνοσο νόσημα δεν κλονίζει μόνο τη σωματική υγεία του ατόμου, αλλά και την ψυχική, σύμφωνα με νεότερη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο BMJ Mental Health. Συγκεκριμένα, αυτοί ασθενείς διατρέχουν έως και διπλάσιο κίνδυνο εμφάνισης ψυχικών διαταραχών, όπως κατάθλιψη, άγχος και διπολική διαταραχή.
Η εξήγηση πίσω από αυτό το συμπέρασμα είναι απλή. Σύμφωνα με τους ερευνητές του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου, η χρόνια έκθεση σε συστηματική φλεγμονή που προκαλεί η αυτοάνοση ασθένεια μπορεί να εξηγήσει αυτή τη σχέση. Άλλωστε όλο και πληθαίνουν οι ενδείξεις ότι η φλεγμονή συνδέεται με ψυχικές διαταραχές, αλλά πολλές από τις ήδη δημοσιευμένες μελέτες βασίζονται σε μικρά δείγματα, γεγονός που περιορίζει τη στατιστική τους ισχύ.
Πόσο αυξάνεται ο κίνδυνος
Στοχεύοντας στη διερεύνηση ενός μεγαλύτερου δείγματος, οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν δεδομένα από περίπου 1,5 εκατομμύρια άτομα που συμμετείχαν στο πρόγραμμα «Our Future Health» σε ολόκληρο το Ηνωμένο Βασίλειο. Οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν ένα ερωτηματολόγιο με ερωτήσεις σχετικά με προσωπικά, κοινωνικά, δημογραφικά, και υγειονομικά στοιχεία, καθώς και του τρόπου ζωής.
Στις πληροφορίες σχετικά με την κατάσταση της υγείας τους, συμπεριλήφθηκαν επίσης διαγνώσεις διαταραχών κατά τη διάρκεια της ζωής, συμπεριλαμβανομένων αυτοάνοσων και ψυχιατρικών παθήσεων. Όσον αφορά ειδικά τις αυτοάνοσες, διερευνήθηκαν έξι: ρευματοειδής αρθρίτιδα, νόσος Graves, φλεγμονώδης νόσος του εντέρου, λύκος, πολλαπλή σκλήρυνση και ψωρίαση. Οι ερευνητές ενδιαφέρθηκαν για τις διαταραχές ψυχικής υγείας που οι ίδιοι οι ασθενείς ανέφεραν ως διαγνώσεις συναισθηματικών διαταραχών, οι οποίες ορίζονται ως κατάθλιψη, διπολική διαταραχή ή διαταραχή άγχους.
Συνολικά, 37.808 άτομα ανέφεραν αυτοάνοσες παθήσεις. Όπως παρατήρησαν, η διάγνωση κάποιας συναισθηματικής διαταραχής ήταν σημαντικά υψηλότερη μεταξύ των ατόμων με αυτοάνοση διαταραχή σε σύγκριση με τον γενικό πληθυσμό: 29% έναντι 18%. Παρόμοια αποτελέσματα βρέθηκαν και για συγκεκριμένες διαταραχές όπως η κατάθλιψη και το άγχος. Η κατάθλιψη επηρέασε το 25,5% των ατόμων με αυτοάνοσα νοσήματα, έναντι λίγο πάνω από 15% στον υπόλοιπο πληθυσμό, ενώ το άγχος επηρέασε λίγο πάνω από το 21%, σε σύγκριση με 12,5%. Αν και η διπολική διαταραχή ήταν γενικά πιο σπάνια, παρέμεινε παρ’ όλα αυτά πιο συχνή στα άτομα με αυτοάνοσες διαταραχές: λίγο κάτω από 1%, σε σύγκριση με 0,5% στον γενικό πληθυσμό.
Πιο ευάλωτες οι γυναίκες
Όσον αφορά στις διαφορές ανάμεσα στα φύλα, οι συναισθηματικές διαταραχές ήταν πιο διαδεδομένες στις γυναίκες με αυτοάνοσες παθήσεις απ’ ό,τι στους άνδρες με τις ίδιες παθήσεις: 32% έναντι 21%. Αν και οι αιτίες δεν είναι ακόμα πλήρως κατανοητές, σύμφωνα με τους ερευνητές, πιθανολογείται ότι οι διαφορές στα επίπεδα των ορμονών, οι γενετικοί παράγοντες, καθώς και οι διαφορές στην κυκλοφορία των αντισωμάτων μπορεί να παίζουν κάποιο ρόλο.
Συνολικά, ο κίνδυνος για ψυχικές διαταραχές ήταν σχεδόν διπλάσιος σε άτομα με αυτοάνοσες παθήσεις – μεταξύ 87% και 97% υψηλότερος, ο οποίος παρέμεινε υψηλότερος ακόμα και μετά από την προσαρμογή για παράγοντες που ενδέχεται να επηρεάζουν, όπως η ηλικία, το εισόδημα του νοικοκυριού και το ψυχιατρικό ιστορικό των γονέων.
«Αν και πρόκειται για μια μελέτη παρατήρησης, χωρίς να επιτρέπει την άμεση εξαγωγή συμπερασμάτων σχετικά με τους αιτιώδεις μηχανισμούς, η ανάλυσή μας υποδηλώνει ότι η χρόνια έκθεση σε συστηματική φλεγμονή μπορεί να συνδέεται με μεγαλύτερο κίνδυνο συναισθηματικής διαταραχής. Μελλοντικές μελέτες θα πρέπει να επιδιώξουν να προσδιορίσουν εάν κάποιοι βιολογικοί, ψυχολογικοί και κοινωνικοί παράγοντες, για παράδειγμα, χρόνιος πόνος, κόπωση, διαταραχές του ύπνου ή του κιρκαδικού ρυθμού και κοινωνική απομόνωση, μπορεί να αντιπροσωπεύουν δυνητικά τροποποιήσιμους μηχανισμούς που συνδέουν τις αυτοάνοσες παθήσεις με τις συναισθηματικές διαταραχές» καταλήγουν οι ερευνητές.
Πρόσθεσαν, τέλος, ότι θα πρέπει να γίνεται τακτικός έλεγχος των ατόμων που έχουν διαγνωστεί με αυτοάνοσες παθήσεις για ψυχικές διαταραχές, ειδικά των γυναικών, ώστε να τους παρέχεται εξατομικευμένη υποστήριξη από νωρίς.
Διαβάστε επίσης
Αυτοάνοσα νοσήματα: Ποιες γυναίκες διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο νόσου – Ο επιβαρυντικός παράγοντας
