Η κετογονική δίαιτα, γνωστή ως «keto», έχει κατακτήσει τόσο τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης όσο και την καθημερινότητα πολλών. Η λογική της συνοψίζεται στο… αντιφατικό «κατανάλωνε περισσότερα λιπαρά και χάνε κιλά», μια υπόσχεση που εξηγεί τη δημοφιλία της. Το διατροφικό αυτό μοντέλο, πλούσιο σε κρέας, αυγά, πλήρη γαλακτοκομικά και έλαια, επιδιώκει να «εκπαιδεύσει» τον οργανισμό να αντλεί ενέργεια από το λίπος αντί από τη ζάχαρη.
Όμως, μια νέα μελέτη στο Science Advances έρχεται να φωτίσει τη «σκοτεινή» πλευρά της δίαιτας. Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι, παρόλο που η keto μπορεί πράγματι να περιορίσει την αύξηση βάρους -ή ακόμη και να συμβάλει στην απώλεια κιλών -η μακροχρόνια εφαρμογή της συνοδεύεται από σοβαρές μεταβολικές διαταραχές.
«Πολλοί πιστεύουν ότι η κετογονική δίαιτα θα τους οδηγήσει σε απώλεια κιλών και καλύτερη υγεία», σχολίασε η Molly Gallop, αναπληρώτρια καθηγήτρια Ανατομίας και Φυσιολογίας στο Earlham College. «Τα δεδομένα, όμως, δείχνουν μια πιο περίπλοκη εικόνα».
Τα ευρήματα της μελέτης
Η ερευνητική ομάδα χώρισε ποντίκια σε τέσσερις ομάδες διατροφής:
- κετογονική (90% λίπος),
- υψηλή σε λιπαρά (60%),
- χαμηλή σε λιπαρά,
- χαμηλή σε λιπαρά με μέτρια πρωτεΐνη.
Τα ζώα τρέφονταν ελεύθερα επί μήνες. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η κετογονική δίαιτα, όντως, προστάτευε από την υπερβολική αύξηση βάρους. Ωστόσο, ταυτόχρονα:
- προκάλεσε υπερλιπιδαιμία, με πολύ υψηλά επίπεδα λιπιδίων στο αίμα – ισχυρό δείκτη καρδιοπάθειας,
- οδήγησε σε δυσανεξία στη γλυκόζη, λόγω μειωμένης έκκρισης ινσουλίνης από το πάγκρεας,
- στα αρσενικά ποντίκια παρατηρήθηκε λιπώδες ήπαρ και μειωμένη ηπατική λειτουργία,
- η βλάβη στην παραγωγή ινσουλίνης αναστράφηκε μόνο όταν τα ζώα διέκοψαν τη δίαιτα.
«Πρόκειται για μια προειδοποιητική ιστορία. Η κετογονική δεν αποτελεί μια μαγική λύση», τόνισε η Amandine Chaix, συν-συγγραφέας της μελέτης και επίκουρη καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Γιούτα.
Μια δίαιτα με παρελθόν, αλλά και κινδύνους
Η κετογονική δίαιτα δεν είναι καινούρια τάση. Εφαρμόζεται εδώ και σχεδόν έναν αιώνα ως θεραπευτική προσέγγιση για παιδιά με φαρμακο-ανθεκτική επιληψία, βοηθώντας στη μείωση των κρίσεων. Ωστόσο, ο ακριβής μηχανισμός δράσης της παραμένει ασαφής.
Η νέα μελέτη, όμως, έρχεται να υπογραμμίσει ότι η γενικευμένη υιοθέτησή της ενδέχεται να εγκυμονεί κινδύνους. Όπως δήλωσε η νευρολόγος Tanya McDonald από το Johns Hopkins: «Δεν συνιστούμε στον γενικό πληθυσμό να ακολουθεί την κετογονική δίαιτα χωρίς ιατρική επίβλεψη. Αν κάποιος επιλέξει να την εφαρμόσει, καλό είναι να ενημερώσει τον γιατρό του, ώστε να υπάρχει παρακολούθηση».
Συμπέρασμα
Οι ερευνητές τονίζουν ότι χρειάζονται περαιτέρω μελέτες για να διαπιστωθεί πώς οι διαφορετικοί τύποι λιπών και οι συνδυασμοί των μακροθρεπτικών συστατικών επηρεάζουν τα αποτελέσματα. Ο στόχος είναι η καλύτερη κατανόηση των κινδύνων, αλλά και η βελτίωση της ασφάλειας της δίαιτας για όσους την ακολουθούν θεραπευτικά.
Διαβάστε επίσης
Κατάθλιψη: Η δημοφιλής διατροφή που καταπολεμά τα συμπτώματα – Ποιοι ωφελούνται περισσότερο
Καρκίνος: Η γνωστή δίαιτα που βελτιώνει τα αποτελέσματα της θεραπείας με CAR-T cells
Αυτοάνοσα νοσήματα: Η δημοφιλής και αμφιλεγόμενη διατροφή που δίνει λύση στον «γρίφο» της θεραπείας