*Γράφει ο κ. Γιώργος Φούρλας, Λογοθεραπευτής, Εξειδικευμένος Θεραπευτής Τραυλισμού, Διευθυντής του Κέντρου Έρευνας και Θεραπείας Τραυλισμού
Η φετινή Παγκόσμια Ημέρα Ενημέρωσης για τον Τραυλισμό έχει θέμα «Μια πολύμορφη κοινότητα τραυλισμού: αντιμετωπίζοντας τις προκλήσεις με δυνάμεις». Ο τίτλος αναδεικνύει ότι κάθε πρόσωπο που τραυλίζει είναι μοναδικό αλλά και ότι το βίωμα του τραυλισμού κάθε προσώπου είναι μοναδικό. Περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα εμπειριών σημαντικών προκλήσεων αλλά και ικανοτήτων που αναδεικνύονται μέσα από αυτές.
Αντιμετωπίζοντας τις προκλήσεις με δυνάμεις
Το στόμα κολλάει γιατί έχει την οργανική προδιάθεση να κολλάει. Η αυτόματη αρνητική σκέψη «θα με κοροϊδέψουν» ενεργοποιείται με τη συνειδητοποίηση του κολλήματος και συνοδεύεται από φόβο για τα σχόλια των ακροατών. Το σώμα σφίγγεται και η επικοινωνία διακόπτεται μέχρι να βρεθεί μια άλλη λέξη να αντικαταστήσει αυτή που δεν βγαίνει. Η λέξη-αντικαταστάτης βρίσκεται και η κατάσταση «σώζεται» προσωρινά.
Η λύση είναι αναποτελεσματική δεδομένης της αλλαγής του νοήματος της πρότασης και του νέου κολλήματος που προβλέπεται να συμβεί, του φόβου που καραδοκεί στην αρχή της επόμενης πρότασης. Καταλήγει συχνά στο να λέγονται άλλα ή λίγα και στη μειωμένη συμμετοχή, σε μια προσπάθεια άμυνας, προστασίας του εαυτού από ένα περιβάλλον όπου ο τραυλισμός διακωμωδείται ή θεωρείται «ελάττωμα» που πρέπει να διορθωθεί. Προσπάθεια καθημερινής επιβίωσης σε μια κοινωνία όπου η προσπάθεια συμπερίληψης συχνά εδράζεται στον οίκτο και σε ένα κράτος που αποκλείει με την αναχρονιστική νομοθεσία του τα πρόσωπα που τραυλίζουν από πολλά επαγγέλματα.
Το στόμα κολλάει γιατί έχει την οργανική προδιάθεση να κολλάει. Η αυτόματη αρνητική σκέψη «θα με κοροϊδέψουν» ξεθωριάζει υπό την κυρίαρχη σκέψη «αυτός είναι ο δικός μου ιδιαίτερος τρόπος ομιλίας» και από τον αναλογισμό της ευθύνης του συνομιλητή στην επικοινωνία. Το σώμα παραμένει χαλαρό και το στόμα τραυλίζει ελεύθερα τη λέξη. Η επικοινωνία εξυπηρετείται με τραυλισμό και χωρίς τραυλισμό. Η ανοιχτή, απευαισθητοποιημένη στάση μετακινεί τον μεγεθυντικό φακό στις δυνάμεις και στις ικανότητες που το πρόσωπο που τραυλίζει ενεργοποιεί στην καθημερινή του επικοινωνία: εκτίμηση της ιδιαίτερης αξίας του λόγου, ενεργή ακρόαση, ενσυναίσθηση, θέληση, επιμονή, μεταξύ άλλων.
Η ανοιχτή στάση εκπαιδεύει το περιβάλλον και τοποθετείται δυναμικά απέναντι στα στερεότυπα και τις κοινωνικές προκαταλήψεις. Απελευθερώνει το πρόσωπο που τραυλίζει και κατ’ επέκταση το περιβάλλον του, να μετακινηθεί από τον έναν πόλο στον άλλο, από τη βίωση του τραυλισμού σαν αναπηρία, διαταραχή, πρόβλημα, στη βίωσή του σαν πρόκληση, ενδυνάμωση, διαφορετικότητα, δικαίωμα.
Τι πρέπει να ξέρω για τον τραυλισμό
1. Ο τραυλισμός κατατάσσεται στις νευροαναπτυξιακές διαταραχές και έχει οργανικό υπόστρωμα. Δεν είναι το αποτέλεσμα άγχους ή κάποιου ιδιαίτερου χαρακτηριστικού της προσωπικότητας του προσώπου που τραυλίζει. Τα πρόσωπα που τραυλίζουν μπορεί να εκδηλώνουν κοινωνικό άγχος εξαιτίας του τραυλισμού.
2. Τα κολλήματα, οι επαναλήψεις, τα τραβήγματα στους φθόγγους είναι ακούσια και οφείλονται σε έναν διαφορετικό τρόπο λειτουργίας του εγκεφάλου κατά την ομιλία. Οι αρνητικές σκέψεις, τα συναισθήματα και οι συμπεριφορές διαχείρισης που τα συνοδεύουν, ενεργοποιούνται σαν ένας μηχανισμός προστασίας και αντανακλούν στερεότυπα που υποδηλώνουν ότι ο τραυλισμός δεν είναι αποδεκτός τρόπος ομιλίας. Οι αρνητικές σκέψεις, τα συναισθήματα και οι συμπεριφορές που τα συνοδεύουν, δεν έχουν οργανικότητα και επομένως μπορούν να τροποποιηθούν.
3. Η ομιλία με τραυλισμό καθίσταται δυσλειτουργική και από την αδυναμία του περιβάλλοντος και των υπηρεσιών που παρέχονται μέσα σε αυτό, να υποστηρίξουν οτιδήποτε απομακρύνεται από αυτό που θεωρείται «τυπικό». Το περιβάλλον καλείται να αλλάξει για να υποστηρίξει τη διαφορετική ομιλία όσων μιλούν διαφορετικά.
4. Κάθε πρόσωπο που τραυλίζει είναι μοναδικό και έχει τη δική του μοναδική εμπειρία τραυλισμού. Η λογοθεραπεία θα πρέπει να απαντά διαφοροποιημένα στις ιδιαίτερες προσδοκίες του κάθε προσώπου που τραυλίζει και να το ενδυναμώνει να επιτύχει τις αλλαγές που επιθυμεί στην καθημερινή επικοινωνία του με τους άλλους ανθρώπους.
5. Ο εξειδικευμένος λογοθεραπευτής στον τραυλισμό καλύπτει διαγνωστικά και θεραπευτικά στο σύνολό τους τις λεκτικές, ψυχολογικές, επικοινωνιακές και λειτουργικές προκλήσεις που προκύπτουν από τον τραυλισμό, σε όλες τις ηλικίες. Ωστόσο, μοναδικός ειδήμων στον τραυλισμό του είναι το ίδιο το πρόσωπο που τραυλίζει.
6. Κατάλληλες θεραπευτικές παρεμβάσεις μπορεί να κάνουν μεγάλη διαφορά στην ομιλία, την επικοινωνία, τη λειτουργικότητα και την ποιότητα ζωής του μικρού ή μεγάλου παιδιού και του ενηλίκου. Η ηλικία δεν είναι περιοριστική.
Δυσκολία; Αναπηρία; Διαταραχή; Δύναμη; Πρόκληση; Διαφορετικότητα; Όπως κι αν βιώνει το πρόσωπο που τραυλίζει τον τραυλισμό, ο τραυλισμός είναι το πιο δικό του δικαίωμα.
Διαβάστε επίσης
Τι αλλάζει για το παιδί που τραυλίζει το καλοκαίρι – Τι να προσέξουν οι γονείς
Έτσι θα βοηθήσετε το παιδί να μιλήσει πιο γρήγορα
Χτίζοντας την αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθηση του παιδιού μας!
