Παρότι η ξηροφθαλμία μπορεί να προκαλέσει σημαντική ενόχληση στα μάτια, με τα συμπτώματα να επιμένουν περισσότερο με την αύξηση της ηλικίας, δεν ήταν σαφές μέχρι σήμερα το ποσοστό του πληθυσμού που επηρεάζεται από αυτήν. Αυτό το κενό κατάφερε να συμπληρώσει μια νεότερη μελέτη, που παρουσιάστηκε στο 43ο Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Χειρουργών Καταρράκτη και Διαθλαστικής Χειρουργικής (ESCRS).
Ειδικότερα, παρά τις εκτιμήσεις ότι αυτό το ποσοστό κυμαινόταν από 5 έως 50%, διαπιστώθηκε ότι περισσότερο από το ήμισυ του γενικού πληθυσμού στις ΗΠΑ και την Ευρώπη έχει εμφανίσει ξηροφθαλμία, αλλά μόνο το 20% των Ευρωπαίων ασθενών και το 17% των Αμερικανών ασθενών έχουν διαγνωστεί και ενδέχεται να περιμένουν χρόνια για επαγγελματική βοήθεια.
Σχολιάζοντας αυτά τα αποτελέσματα, ο Δρ. Piotr Wozniak, χειρουργός διαθλαστικής χειρουργικής και ειδικός ξηροφθαλμίας στις Optegra Eye Clinics στη Βαρσοβία της Πολωνίας, καθώς και λέκτορας και κλινικός εκπαιδευτής στο Πανεπιστήμιο Cardinal Stefan Wyszyński στη Βαρσοβία, δήλωσε στο Συνέδριο: «Πολλοί θεωρούν την ξηροφθαλμία φυσιολογικό μέρος της γήρανσης και κάτι που πρέπει να υπομένουν. Ως γιατρός, το βρίσκω ιδιαίτερα ανησυχητικό, επειδή μια απλή οφθαλμική σταγόνα θα μπορούσε να προσφέρει σημαντική ανακούφιση».
Ο Δρ. Wozniak παρουσίασε τα ευρήματα μιας έρευνας που διεξήχθη τον Απρίλιο του 2024 σε 2.003 ενήλικες στις Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς και τα ευρήματα μιας διεθνούς μελέτης που διεξάγεται από την εταιρία οφθαλμικών προϊόντων, Bausch and Lomb, σε πάνω από 5.000 ενήλικες στο Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Πολωνία και τη Σαουδική Αραβία. Τον Ιούνιο του 2025, το διεθνές σκέλος της μελέτης διεξήγαγε έρευνα σε 2.580 ενήλικες του γενικού πληθυσμού και 2.572 άτομα που πάσχουν από ξηροφθαλμία.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα:
- το 58% του γενικού πληθυσμού ανέφερε ότι παρουσίαζε συμπτώματα ξηροφθαλμίας.
- μόλις 1 στους 5 είχε λάβει επίσημη διάγνωση από επαγγελματία υγείας.
- 1 στους 3 είχε βιώσει συμπτώματα για περισσότερα από πέντε χρόνια πριν ζητήσει επαγγελματική βοήθεια.
- περίπου οι μισοί από τους πάσχοντες βιώνουν συμπτώματα κάθε μέρα.
«Η καθυστέρηση στην αναζήτηση θεραπείας είναι ανησυχητική, ειδικά επειδή η ξηροφθαλμία είναι μια προοδευτική ασθένεια και η έγκαιρη παρέμβαση μπορεί να αποτρέψει έναν φαύλο κύκλο φλεγμονής» σημειώνει ο Δρ. Wozniak.
Για όσους έπασχαν από ξηροφθαλμία:
- το 60% των ατόμων περίμεναν τουλάχιστον τέσσερις μήνες πριν αναζητήσουν βοήθεια.
- το 20% αυτών περίμεναν περισσότερο από ένα χρόνο πριν μιλήσουν σε έναν επαγγελματία υγείας για τα συμπτώματά τους.
- πολλοί πάσχοντες σταμάτησαν να οδηγούν τη νύχτα (17%),
- δεν φορούσαν πλέον μακιγιάζ (14,8%),
- μείωσαν τη χρήση θέρμανσης ή κλιματισμού (15,2%) λόγω των ανεξέλεγκτων συμπτωμάτων ξηροφθαλμίας.
- 1 στους 3 (34%) ανέφερε ότι τα συμπτώματά του είχαν επιδεινωθεί κατά το τελευταίο έτος.
- μόνο το 9% ανέφερε ότι είχε σημειωθεί βελτίωση.
Όσον αφορά στη θεραπεία, οι λιπαντικές οφθαλμικές σταγόνες ήταν η πρώτη και πιο συνηθισμένη λύση, που επιλέχθηκε είτε από τον ασθενή είτε από έναν οφθαλμίατρο ή επαγγελματία υγείας. Ωστόσο, μόνο το 25% πίστευε ότι η τρέχουσα θεραπεία τους ήταν ειδικά προσαρμοσμένη στις ανάγκες τους.
Οι διαφορές ανά χώρα
Η μελέτη εξέτασε επίσης τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ ασθενών και παρόχων υγειονομικής περίθαλψης, αποκαλύπτοντας διαφορές ανά κράτος, αλλά και ανά ήπειρο. Για παράδειγμα, στη Γαλλία, λιγότεροι από τους μισούς ασθενείς με ξηροφθαλμία είχαν προγραμματίσει επισκέψεις παρακολούθησης, ενώ στη Σαουδική Αραβία, η πλειοψηφία, το 84%, παρακολουθούνταν προληπτικά από τους παρόχους υγειονομικής περίθαλψης.
Στην αμερικανική μελέτη:
- η ξηροφθαλμία επηρέαζε συχνά το 50% των ερωτηθέντων.
- το 80% παρουσίαζε συμπτώματα όπως κόπωση, κνησμό ή δακρύρροια.
- μόνο το 17% είχε διαγνωστεί από οφθαλμίατρο.
- μεταξύ 35 και 75% των ατόμων ενοχλούνταν πολύ ή εξαιρετικά από την ξηροφθαλμία.
- η ανάγνωση, η χρήση ηλεκτρονικών συσκευών ή η οδήγηση ήταν οι πιο συνηθισμένες δραστηριότητες που διαταράσσονταν.
- το 70% δεν γνώριζε τις επιλογές θεραπείας.
- το 40% δεν γνώριζε ότι η ξηροφθαλμία που δεν αντιμετωπίζεται μπορεί να προκαλέσει άλλα προβλήματα στα μάτια και απώλεια όρασης.
- περίπου το 25% επισκεπτόταν έναν οφθαλμίατρο κάθε δύο χρόνια ή πιο συχνά.
- Το 67% των ατόμων με ξηροφθαλμία περίμεναν έξι μήνες ή περισσότερο για να επισκεφθούν έναν οφθαλμίατρο.
- το 31% περίμεναν δύο ή περισσότερα χρόνια.
«Αυτά τα ευρήματα υπογραμμίζουν τον ευρύ αντίκτυπο της ξηροφθαλμίας στην ποιότητα ζωής, δείχνοντας ότι ένας μεγάλος αριθμός ανθρώπων υποφέρει σιωπηλά. Θα πρέπει να ενημερώσουμε τους ασθενείς και το κοινό σχετικά με τις αιτίες, τις συνέπειες και τις θεραπευτικές επιλογές για την ξηροφθαλμία, καθώς και για τη σημασία των τακτικών οφθαλμολογικών ελέγχων. Επιπλέον, θα πρέπει να υποστηρίξουμε τους επαγγελματίες υγείας στο να διακρίνουν μεταξύ των διαφορετικών τύπων ξηροφθαλμίας και να επιλέγουν τις κατάλληλες θεραπείες. Η ξηροφθαλμία ενός ατόμου μπορεί να διαφέρει σημαντικά από αυτή ενός άλλου» καταλήγει ο Δρ. Wozniak.
Διαβάστε επίσης
Ξηροφθαλμία: Το λιπαρό συστατικό που την καταπολεμά – Τα τρόφιμα που το περιέχουν
Ξηροφθαλμία: Το τεστ που αποκαλύπτει το πρόβλημα
Όραση: Έξι λόγοι που σας «καίνε» τα μάτια σας – Τι να κάνετε
