Αύξηση των θανάτων καρδιαγγειακής αιτιολογίας από την υπερθέρμανση του πλανήτη προβλέπουν οι επιστήμονες για το διάστημα 2036 – 2065. Σύμφωνα με την πρόσφατη μελέτη που εκπονήθηκε με τη στήριξη των αμερικανικών Ινστιτούτων Υγείας (NIH) και δημοσιεύεται στο Circulation, πρωταγωνιστές των δυσοίωνων προβλέψεων για την καρδιαγγειακή θνητότητα στο μέλλον αποτελούν οι μαύροι και οι ενήλικες άνω των 65 ετών.

Αν και σήμερα μόλις το 1% των θανάτων καρδιαγγειακής αιτιολογίας αποδίδεται στις υψηλές θερμοκρασίες, το μοντέλο των ερευνητών, συνεκτιμώντας παράγοντες όπως η αντίληψη της ζέστης και η υγρασία, κατέληξε ότι η αύξηση του ποσοστού θα επέλθει από τον συνδυασμό ανόδου του υδραργύρου στους 32°C τουλάχιστον καθημερινά και υποκείμενων νοσηροτήτων ή κοινωνικοοικονομικών μειονεξιών όπως η έλλειψη κλιματισμού και η διαβίωση σε θερμικές αστικές νησίδες.

Σημειώνεται ότι οι φαινομενικά ασφαλείς 32°C αναδεικνύονται σε σοβαρό κίνδυνο στο πλαίσιο της θερμοκρασίας υγρού βολβού, κατά την οποίο ο βολβός του θερμομέτρου καλύπτεται με υγρή πετσέτα και η θερμοκρασία μετράται αφότου εξατμιστεί το νερό. Ο τρόπος μέτρησης ουσιαστικά αποτυπώνει τη σχέση των συνθηκών με την εφίδρωση. Ο άνθρωπος αποβάλλει το 80% περίπου της θερμότητας μέσω της έκκρισης ιδρώτα. Όταν όμως η διαδικασία παρεμποδίζεται από τα παράλληλα υψηλά επίπεδα υγρασίας και θερμοκρασίας του αέρα, ο θερμικός κίνδυνος αυξάνεται.

Σύμφωνα με τον συγγραφέα της μελέτης Sameed A. Khatana, M.D., M.P.H., καρδιολόγο και Επίκουρο Καθηγητή Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια στη Φιλαδέλφεια, οι αυξανόμενες επιπτώσεις από τις ακραίες θερμοκρασίες στις επόμενες δεκαετίες εγείρουν σοβαρά ζητήματα νέων και υφιστάμενων ανισοτήτων στην υγεία.

Πάνω από τριπλάσια αύξηση

Οι ερευνητές αξιολόγησαν δεδομένα από 48 όμορες πολιτείες για τις περιόδους Μαΐου-Σεπτεμβρίου για τις χρονιές 2008 έως 2019. Κατά το το διάστημα της έρευνας σημειώθηκαν περισσότεροι από 12 εκατομμύρια θάνατοι καρδιαγγειακής αιτιολογίας. Μέσα από το μοντέλο συνεκτίμησης των περιβαλλοντικών δεικτών, διαπιστώθηκε ότι η ζέστη έφτασε κατ’ ελάχιστο τους 32°C 54 περίπου φορές κάθε καλοκαίρι, διαρκώντας για 71 έως 80 ημέρες.

Κατά τα επόμενα στάδια, οπότε τα στοιχεία αναλύθηκαν περαιτέρω και οι ακραίες θερμοκρασίες συγκρίθηκαν με έναν εθνικό μέσο όρο 1.651 ετήσιων καρδιαγγειακών θανάτων, οι ερευνητές μπόρεσαν να εκτιμήσουν ότι στα επόμενα χρόνια ο αριθμός των ετήσιων καρδιαγγειακών θανάτων σχετιζόμενων με καύσωνες στις ΗΠΑ:

  • θα αυξηθεί 2,6 φορές για τον γενικό πληθυσμό (από 1.651 σε 4.320) εάν οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου διατηρηθούν στο ελάχιστο επίπεδο
  • πιθανώς να υπερτριπλασιαστεί αν οι εκπομπές αυξηθούν σημαντικά, φτάνοντας τους 5.491.
  • να αυξηθεί από 1.340 σε 3.842 ή 4.894 για τα σενάρια σταθερών και αυξημένων εκπομπών αερίων αντίστοιχα στους άνω των 65 και από 325 σε 1.512 ή 2.063 κατ΄ αντιστοιχία για τους μαύρους.

Οι ερευνητές έλαβαν υπ’ όψιν πολλαπλούς παράγοντες που επηρεάζουν την υγεία όπως η ηλικία, οι υποκείμενες συνθήκες υγείας και ο τόπος διαμονής ενός ατόμου. Μολονότι η μελέτη επικεντρώθηκε σε αμερικανικές πολιτείες, τα αποτελέσματά της θα μπορούσαν να αποτυπώνουν το ζοφερό μέλλον όλου του πλανήτη από την κλιματική κρίση, σύμφωνα με τη Flora N. Katz, Ph.D., διευθύντρια του Τμήματος Διεθνούς Εκπαίδευσης και Έρευνας στο Διεθνές Κέντρο Fogarty του NIH.

Η έρευνα κρούει τον κώδωνα του κινδύνου στα άτομα με υποκείμενες παθήσεις όπως ο διαβήτης και η καρδιαγγειακή νόσος, τα οποία πρέπει λαμβάνουν επιπλέον μέτρα ασφαλείας για να μειώσουν τις πιθανότητες εμφράγματος, ακανόνιστου καρδιακού ρυθμού ή εγκεφαλικού επεισοδίου σε περιόδους καύσωνα.

Τέλος, σε επίπεδο πολιτικών δημόσιας υγείας οι συγγραφείς αναφέρθηκαν σε παρεμβάσεις όπως δενδροφύτευση για σκιά, δημιουργία  δημόσιων χώρων ψύξης με κλιματισμό και χρήση υλικών που αντανακλούν τη θερμότητα για την επίστρωση δρόμων. Ωστόσο, κατέληξαν, απαιτείται περισσότερη έρευνα για την κατανόηση των τρόπων που τέτοιες προσεγγίσεις μπορούν να επηρεάσουν την υγεία του πληθυσμού.

Διαβάστε επίσης:

Κλιματική αλλαγή – Ελλάδα: Το αποτύπωμά της στην υγεία – Δύο νέες μελέτες

Μακροζωία: Η βιώσιμη διατροφή που μειώνει κατά 25% τον κίνδυνο θανάτου

Έμφραγμα, καρδιακή ανεπάρκεια, εγκεφαλικό: O ατμοσφαιρικός παράγοντας που αυξάνει τις νοσηλείες