Ένας αναπτυσσόμενος τομέας της ιατρικής, ο οποίος ήδη προσφέρει ελπίδες ανακούφισης για πολλές επικίνδυνες ασθένειες, ενδεχομένως να συμβάλλει και στην προστασία της γνωστικής ικανότητας.
Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια-Σαν Ντιέγκο προσφέρουν μια χαραμάδα ελπίδας στην καταπολέμηση της νόσου Αλτσχάιμερ, χρησιμοποιώντας μεταμοσχεύσεις βλαστικών κυττάρων, με στόχο την αντιμετώπιση των εξουθενωτικών συμπτωμάτων της πάθησης. Οι θεραπείες με βλαστοκύτταρα έχουν ήδη αναπτυχθεί για τη θεραπεία διαφόρων μορφών καρκίνου και διαταραχών που σχετίζονται με το αίμα.
Η μελέτη, πιο συγκεκριμένα, παρουσιάζει την αποτελεσματικότητα της μεταμόσχευσης αρχέγονων αιμοποιητικών κυττάρων για την ανακούφιση των συμπτωμάτων του Αλτσχάιμερ σε πειράματα με ποντίκια με τη νόσο. Όπως διαπιστώθηκε, τα πειραματόζωα που έλαβαν τα υγιή αιμοποιητικά βλαστικά κύτταρα παρουσίασαν καλύτερη μνήμη και γνωστική λειτουργία, μειωμένη νευροφλεγμονή και κυρίως μειωμένη συσσώρευση β-αμυλοειδούς -τη συσσώρευση, δηλαδή, των πρωτεϊνών που αποτελούν χαρακτηριστικό γνώρισμα της νόσου Αλτσχάιμερ.
Η πιθανή επιτυχία αυτής της θεραπείας εξαρτάται από την επίδρασή της στα μικρογλοία, τα ανοσοποιητικά κύτταρα του εγκεφάλου, τα οποία εμπλέκονται σε διαφορετικές λειτουργίες, από την ανάπτυξη του εγκεφάλου έως τη νόσο Αλτσχάιμερ. Η χρόνια φλεγμονή στη μικρογλοία έχει συνδεθεί με τη νόσο, καθώς προκαλεί την απελευθέρωση φλεγμονωδών ουσιών που συμβάλλουν στην παραγωγή β-αμυλοειδούς. Σε υγιείς συνθήκες, τα μικρογλοία διαδραματίζουν επίσης κρίσιμο ρόλο στην εκκαθάριση των πλακών β-αμυλοειδούς, αλλά η λειτουργία αυτή είναι μειωμένη στη νόσο Αλτσχάιμερ. Αυτή η συσσώρευση β-αμυλοειδούς επηρεάζει επίσης άλλα εγκεφαλικά κύτταρα και παρεμποδίζει τη ροή του αίματος στον εγκέφαλο.
«Η νόσος Αλτσχάιμερ είναι μια πολύ σύνθετη ασθένεια, οπότε κάθε πιθανή θεραπεία πρέπει να μπορεί να στοχεύει σε πολλαπλά βιολογικά μονοπάτια. Η εργασία μας δείχνει ότι η μεταμόσχευση αιμοποιητικών βλαστικών και αρχέγονων κυττάρων έχει τη δυνατότητα να προλάβει τις επιπλοκές από τη νόσο Αλτσχάιμερ και θα μπορούσε να αποτελέσει μια πολλά υποσχόμενη θεραπευτική οδό για τη νόσο» επισημαίνει η επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, δρ Stephanie Cherqui, καθηγήτρια στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια-Σαν Ντιέγκο.
Η δρ Priyanka Mishra, πρώτη συγγραφέας της μελέτης και μεταδιδακτορική ερευνήτρια, είχε ως στόχο να προσδιορίσει εάν οι μεταμοσχεύσεις αρχέγονων αιμοποιητικών κυττάρων θα μπορούσαν να διευκολύνουν τη δημιουργία νέων, υγιών μικρογλοιακών κυττάρων, περιορίζοντας έτσι την εξέλιξη της νευροεκφυλιστικής νόσου. Μέσω συστηματικής μεταμόσχευσης υγιών αρχέγονων αιμοποιητικών κυττάρων σε ποντίκια με τη νόσο Αλτσχάιμερ, οι ερευνητές παρατήρησαν τη διαφοροποίηση των κυττάρων αυτών σε κύτταρα που μοιάζουν με μικρογλοία στον εγκέφαλο.
Σύμφωνα με τα ευρήματα της μελέτης, η απώλεια μνήμης και η γνωστική έκπτωση σταμάτησαν αποτελεσματικά στα ποντίκια που έλαβαν τη μεταμόσχευση των κυττάρων. Τα ποντίκια αυτά παρουσίασαν καλύτερη αναγνώριση αντικειμένων, αντίληψη κινδύνου, επίπεδα άγχους και κινητική δραστηριότητα σε σύγκριση με τα ποντίκια που δεν έλαβαν θεραπεία για τη νόσο Αλτσχάιμερ.
Κατά την εξέταση των εγκεφάλων των ποντικών, οι ερευνητές παρατήρησαν σημαντική μείωση των β-αμυλοειδών πλακών στον ιππόκαμπο και το φλοιό των ποντικών που έλαβαν θεραπεία με υγιή βλαστικά κύτταρα. Η μεταμόσχευση οδήγησε επίσης σε μείωση της μικρογλοίωσης και της νευροφλεγμονής, διατηρώντας παράλληλα την ακεραιότητα του αιματοεγκεφαλικού φραγμού.
Αναλύοντας τη γονιδιακή έκφραση, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η θεραπεία με βλαστοκύτταρα οδήγησε σε μειωμένη έκφραση γονιδίων που συνδέονται με την ασθενή μικρογλοία και τα ενδοθηλιακά κύτταρα, ενισχύοντας περαιτέρω την αποτελεσματικότητα της θεραπείας κατά της παθολογίας του Αλτσχάιμερ.
Ενώ η μελέτη προσφέρει ελπιδοφόρα αποτελέσματα σε ποντίκια, η μελλοντική έρευνα θα εμβαθύνει στους μηχανισμούς πίσω από την αποτελεσματικότητα της θεραπείας στους ανθρώπους που πάσχουν από τη νόσο Αλτσχάιμερ.
Διαβάστε ακόμη:
Άνοια: Δέκα προειδοποιητικά σημάδια που δεν πρέπει να αγνοήσετε
Νόσος Αλτσχάιμερ: 3 παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο στους άνω των 50
Το ενοχλητικό σύμπτωμα που αυξάνει τον κίνδυνο άνοιας και εγκεφαλικού επεισοδίου
