Ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) σήμανε συναγερμό για την έξαρση των περιστατικών διεισδυτικού στρεπτόκοκκου ομάδας Α (Invasive Group A Streptococcus, iGAS) σε παιδιά και ενήλικες στην Ευρώπη αλλά και τη χώρα μας. Όπως αναφέρει στο ενημερωτικό δελτίο, λόγω της αύξηση κρουσμάτων παγκοσμίως, ξεκίνησε η καταγραφή τους και στην Ελλάδα από τις αρχές του 2023.
Από την αρχή του έτους 2023 και μέχρι τις 11 Ιανουαρίου 2024 (εβδομάδα 2), έχουν δηλωθεί στον ΕΟΔΥ:
- 89 περιστατικά iGAS, 40 σε ενήλικες και 49 σε παιδιά ηλικίας στην πλειοψηφία τους κάτω των δέκα ετών.
- μεταξύ των περιστατικών 22 θάνατοι, δέκα σε παιδιά ηλικίας 12 μηνών ως οκτώ ετών και δώδεκα σε ενήλικες στην πλειοψηφία τους με υποκείμενα νοσήματα
Γράφημα. Αριθμός εργαστηριακά επιβεβαιωμένων κρουσμάτων και θανάτων ασθενών με λοίμωξη από διεισδυτικό στρεπτόκοκκο ομάδας Α (iGAS) ανά εβδομάδα έναρξης συμπτωμάτων (εβδομάδα ISO), Ελλάδα, δεδομένα 1/1/2023- 11/1/2024.
Πού οφείλεται η αύξηση
Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, η καταγραφόμενη αύξηση κρουσμάτων iGAS ακολούθησε μια περίοδο μειωμένης συχνότητας λοιμώξεων από στρεπτόκοκκο ομάδας Α που παρατηρήθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19. Η αύξηση των κρουσμάτων στα παιδιά μπορεί να σχετίζεται με την πρόσφατη αυξημένη κυκλοφορία των αναπνευστικών ιών, όπως του ιού της εποχικής γρίπης και του αναπνευστικού συγκυτιακού ιού (RSV), καθώς η συλλοίμωξη με ιό και στρεπτόκοκκο ομάδας Α μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο διεισδυτικής νόσου από iGAS.
Τι είναι ο στρεπτόκοκκος της ομάδας Α
Ο στρεπτόκοκκος της ομάδας Α (GAS) είναι η συνηθέστερη αιτία βακτηριακής φαρυγγίτιδας σε παιδιά σχολικής ηλικίας. Η κλινική εικόνα περιλαμβάνει πόνο στο λαιμό, πυρετό, κεφαλαλγία και σε ορισμένες περιπτώσεις συρρέον ερυθηματώδες εξάνθημα, το οποίο οφείλεται σε μία ή περισσότερες από τις ερυθρογόνες τοξίνες (οστρακιά). Η GAS φαρυγγίτιδα διαγιγνώσκεται με ταχεία δοκιμασία ανίχνευσης αντιγόνου (strep test) και καλλιέργεια φαρυγγικού επιχρίσματος και αντιμετωπίζεται με χορήγηση αντιβιοτικών.
Σε σπάνιες περιπτώσεις ο στρεπτόκοκκος της ομάδας Α μπορεί να εκδηλωθεί ως διεισδυτική λοίμωξη, αρχικά με μη ειδικά συμπτώματα (πυρετό, γενική κόπωση, απώλεια όρεξης) και ειδικά στα παιδιά, μπορεί να έχει ταχεία εξέλιξη σε σοβαρή και απειλητική για τη ζωή. Η κλινική εικόνα ενός κρούσματος iGAS μπορεί να προβάλει ως βακτηριαιμία, πνευμονία, μόλυνση του δέρματος και των οστών, μηνιγγίτιδα, κυτταρίτιδα, οστεομυελίτιδα, νεκρωτική απονευρωσίτιδα, στρεπτοκοκκικό τοξικό shock κλπ.
Σημεία προσοχής
Οι γονείς των παιδιών και το προσωπικό των σχολικών μονάδων πρέπει να είναι ενήμεροι για τα ύποπτα συμπτώματα λοίμωξης GAS και iGAS και τη σημασία της έγκαιρης αναζήτησης ιατρικής συμβουλής από το πρώτο εικοσιτετράωρο έναρξης των συμπτωμάτων.
Η λοίμωξη από iGAS θα πρέπει να συμπεριλαμβάνεται στη διαφορική διάγνωση παιδιών με σοβαρή αναπνευστική λοίμωξη, προηγηθείσα ιογενή συνδρομή (συμπεριλαμβανομένης της γρίπης και της ανεμευλογιάς), και σε άτομα που είναι στενές επαφές κρούσματος στρεπτοκοκκικής αμυγδαλίτιδας ή οστρακιάς.
Η έγκαιρη αναγνώριση της λοίμωξης από iGAS και η άμεση έναρξη αντιμικροβιακής και υποστηρικτικής θεραπείας για τα παιδιά που νοσούν είναι εξαιρετικά σημαντική για την αίσια έκβαση της νόσου. Επίσης, θα πρέπει να εντοπίζονται οι στενές επαφές των περιπτώσεων iGAS, να εκτιμάται η κατάστασή τους και να αντιμετωπίζονται σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες που είναι αναρτημένες στην ιστοσελίδα του ΕΟΔΥ: https://eody.gov.gr/disease/streptokokkos-omadas-a/
