Σαράντα χρόνια από την αναγνώριση των πρώτων ασθενών με HIV/AIDS και την έναρξη της επιδημίας του AIDS για τους ανθρώπους που ζούμε με HIV στην Ελλάδα, η 1η Δεκέμβρη 2021 είναι ημέρα μνήμης για όλους τους ανθρώπους που δεν τα κατάφεραν. Ταυτόχρονα σηματοδοτεί την ανάγκη για καθολική πρόσβαση στη θεραπεία, δικαίωμα στην εργασία, την οικογένεια, την εξάλειψη του στίγματος και την κοινωνική αποδοχή.

Πλέον ο HIV αποτελεί ένα χρόνιο, διαχειρίσιμο νόσημα. Οι άνθρωποι που λαμβάνουν αγωγή δε μπορούν να μεταδώσουν τον ιό. Το στίγμα όμως παραμένει.

Τα πρόσφατα επιδημιολογικά δεδομένα του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) για το δεκάμηνο 1/1/2021- 31/10/2021 αποτυπώνουν μείωση των νέων διαγνώσεων σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2020. Συγκεκριμένα, από την αρχή του έτους και μέχρι τέλη Οκτωβρίου δηλώθηκαν στον ΕΟΔΥ 402 νέα περιστατικά HIV λοίμωξης έναντι 559 το 2020.

Ο διευθυντής του Ευρωπαϊκού γραφείου της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας, Δρ Χανς Κλούγκε, καθώς και η Διευθύντρια του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων, σε κοινή ανακοίνωση χθες 30 Νοεμβρίου, ανέφεραν έντονη ανησυχία για το γεγονός ότι το 2020 παρατηρήθηκε μείωση νέων διαγνώσεων σε όλη τη κατά 24% λόγω των μειωμένων εξετάσεων εν μέσω της Πανδημίας COVID-19.

Η έρευνα και η επιστήμη παρέχουν πλέον τα απαραίτητα εργαλεία για τη μείωση των νέων λοιμώξεων και τη φροντίδα των ατόμων που ζουν με HIV. Ωστόσο, η Ελλάδα εξακολουθεί να αντιμετωπίζει εμπόδια σε αυτούς τους δύο πυλώνες. Προκλήσεις όπως το διαχρονικά υψηλό ποσοστό καθυστερημένων διαγνώσεων, η ελλιπής πρόσβαση σε ταχείες διαγνωστικές εξετάσεις, η απουσία της προληπτικής θεραπείας PrEP από το ΕΣΥ, αλλά και η υποστελέχωση των Μονάδων Ειδικών Λοιμώξεων απαιτούν άμεσες παρεμβάσεις.

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα AIDS και τις ειδικές συνθήκες που ζούμε λόγω της επιδημίας του COVID-19, ο Σύλλογος Οροθετικών Ελλάδας «Θετική Φωνή» απευθύνει ένα κάλεσμα εγρήγορσης και κινητοποίησης προς την πολιτεία και την κοινωνία για την οριστική αναχαίτιση της επιδημίας HIV στην Ελλάδα.

«Οφείλουμε να αξιοποιήσουμε όλα τα εργαλεία πρόληψης που υπάρχουν στη διάθεσή μας όπως π.χ. η ευρεία διανομή συνέργων ασφαλέστερης χρήσης, χωρίς ηθικές επικρίσεις και με βάση τα επιστημονικά δεδομένα για την επιτυχία τους. Η θέσπιση ενός Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τον ΗΙV παραμένει αναγκαία. Ταυτόχρονα, η κοινωνική διάσταση της HIV λοίμωξης, τα εμπόδια στην εργασία, το στίγμα, τα στερεότυπα και οι προκαταλήψεις που συνοδεύουν τον HIV, επισκιάζουν τη ζωή των οροθετικών ατόμων και των ομάδων που πλήττονται δυσανάλογα από την επιδημία και ορθώνουν εμπόδια στην οριστική αναχαίτισή της», αναφέρει ο Σύλλογος σε ανακοίνωσή του.

Εθνική στρατηγική βασισμένη στο τρίπτυχο «Πρόληψη-Φροντίδα-Δικαιώματα»
Σύμφωνα με τη «Θετική Φωνή», για την αντιμετώπιση της επιδημίας HIV απαιτείται ένας εθνικός στρατηγικός σχεδιασμός και συντονισμός των παρεμβάσεων της πολιτείας, του συστήματος υγείας, της επιστημονικής κοινότητας, των ανθρώπων που ζουν με HIV και της κοινωνίας των πολιτών.

Η εθνική απόκριση απέναντι στην επιδημία θα πρέπει να είναι δομημένη πάνω σε τρεις άξονες:

  • Αξιοποίηση όλων των προληπτικών μέσων όπως η Θεραπεία ως Πρόληψη (TasP), η Προφύλαξη πριν από την Έκθεση (PrEP), η Προφύλαξη μετά την Έκθεση (PEP), η αυτοεξέταση και η δυνατότητα εύκολης, δωρεάν και ταχείας εξέτασης.
  • Καθολική πρόσβαση των διαγνωσμένων ατόμων με HIV λοίμωξη σε κατάλληλες και συμπεριληπτικές υπηρεσίες παρακολούθησης και φροντίδας από τη στιγμή της διάγνωσης, βάσει των κατευθυντήριων οδηγιών και συμπεριλαμβανομένης της ψυχικής υγείας
  • Προστασία και προαγωγή των δικαιωμάτων των οροθετικών στον HIV ατόμων και των ευάλωτων ομάδων όπως οι άντρες που έχουν σεξουαλικές επαφές με άντρες, τα άτομα που κάνουν χρήση ψυχοδραστικών ουσιών και τα άτομα που εργάζονται στο σεξ, με σκοπό την καταπολέμηση των διακρίσεων και την κατάρριψη στερεοτύπων που ωθούν κοινωνικές ομάδες στο περιθώριο και σε συμπεριφορές υψηλού κινδύνου και τις απομακρύνουν από υπηρεσίες υποστήριξης, πρόληψης και φροντίδας.

Ο Σύλλογος Οροθετικών Ελλάδας θα συνεχίσει να στηρίζει και να συμμετέχει ενεργά σε όλες τις προσπάθειες αναχαίτισης και περιορισμού της επιδημίας HIV στην Ελλάδα.

H Θετική Φωνή διεκδικεί:
– καλύτερες πρακτικές πρόληψης, υπηρεσίες περίθαλψης και κοινωνικής μέριμνας για τους ανθρώπους που ζουν με τον HIV αλλά και τις κοινωνικές ομάδες που είναι δυσανάλογα ευάλωτες στον ΗIV
– την άμεση υιοθέτηση ενός Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τον ΗΙV
– την ενίσχυση των Μονάδων Λοιμώξεων με ιατρικό, νοσηλευτικό, διοικητικό προσωπικό
– τη διασφάλιση των εργασιακών δικαιωμάτων των ατόμων που ζουν με ΗΙV
– την αξιοποίηση όλων των διαθέσιμων εργαλείων πρόληψης συμπεριλαμβανομένης της διάθεσης της PrEP (Προφύλαξη πριν την Έκθεση) μέσω του ΕΣΥ
– την προαγωγή της δωρεάν, ανώνυμης και εμπιστευτικής εξέτασης για HIV
– την οριστική επίλυση του προβλήματος των ελλείψεων αντιδραστηρίων για τη μέτρηση του ιικού φορτίου και της γονοτυπικής αντοχής
– την άμεση εφαρμογή της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης που θα εξασφαλίζει την καθολική πρόσβαση σε φάρμακα και εξετάσεις
– την επαρκή σεξουαλική διαπαιδαγώγηση η οποία θα μιλάει με τρόπο καταφατικό ως προς τη σεξουαλικότητα, τον σεξουαλικό προσανατολισμό και την ταυτότητα φύλου, και θα ενημερώνει για τους τρόπους πρόληψης και μετάδοσης με επιστημονικό τρόπο και χωρίς ηθικές επικρίσεις
– την καταπολέμηση των κοινωνικών προσδιοριστών που καθιστούν κοινωνικές ομάδες δυσανάλογα ευάλωτες στην έκθεση και την προάσπιση των δικαιωμάτων τους.