Η συγκίνηση μιας νέας σχέσης μπορεί να είναι «μεθυστική». Μηνύματα αργά το βράδυ, μεγαλοπρεπείς χειρονομίες, συνεχείς δηλώσεις αγάπης κι άλλες παρόμοιες κινήσεις μπορεί να σας κάνουν να νιώσετε ότι βρήκατε τον ιδανικό σύντροφο. Μερικές φορές, όμως, αυτό που μοιάζει σαν έρωτας με την πρώτη ματιά μπορεί στην πραγματικότητα να είναι μια μορφή χειραγώγησης, γνωστή ως «love bombing».
Τι είναι το love bombing;
Όπως εξηγεί η Stephanie A. Sarkis Ph.D. στο Psychology today, το love bombing συμβαίνει όταν κάποιος σας κατακλύζει με αγάπη, προσοχή ή δώρα, για να αποκτήσει τον έλεγχο μιας σχέσης. Αν και μπορεί στην αρχή να σας κάνει να νιώθετε κολακευμένοι και ενθουσιασμένοι, δεν πρόκειται για γνήσια αγάπη, αλλά για μια τακτική που έχει σχεδιαστεί για να χειραγωγεί, να ασκεί πίεση και, τελικά, να κυριαρχεί.
Η «πολύ καλή για να είναι αληθινή» αρχή
Μια παθιασμένη αρχή ενός έρωτα κάνει τον εγκέφαλο να πλημμυρίζει με ντοπαμίνη και οξυτοκίνη, ορμόνες που σχετίζονται με την ευχαρίστηση και τη δημιουργία δεσμών. Ο σύντροφός σας μπορεί να σας κατακλύζει με συνεχή μηνύματα, πλούσια δώρα και μεγαλοπρεπείς δηλώσεις αγάπης μετά από λίγα μόνο ραντεβού. Μπορεί να πιέζει για γρήγορες δεσμεύσεις, όπως να συγκατοικήσετε ή να δηλώσετε αιώνια αφοσίωση.
Μπορεί να νιώθετε ότι έχετε βρει τον τέλειο σύντροφο, στην πραγματικότητα όμως αυτή η ένταση είναι ένα προειδοποιητικό σημάδι. Οι υγιείς σχέσεις αναπτύσσουν τη συναισθηματική οικειότητα σταδιακά, επιτρέποντας στους δύο συντρόφους να μάθουν για τις αξίες, τα όρια και τα στοιχεία της προσωπικότητας του άλλου. Το love bombing παραλείπει αυτά τα βήματα, δημιουργώντας μια ψευδή αίσθηση σύνδεσης.
Γιατί οι άνθρωποι κάνουν love bombing
Τα κίνητρα πίσω από το love bombing ποικίλλουν. Μερικοί άνθρωποι αναπαράγουν τα δυσλειτουργικά μοτίβα που βίωσαν στην παιδική τους ηλικία, ενώ άλλοι το χρησιμοποιούν συνειδητά για να χειραγωγήσουν και να ελέγξουν. Ανεξάρτητα από τον λόγο, ο αντίκτυπος στον αποδέκτη είναι ο ίδιος: Μόλις ένα άτομο «εθιστεί» συναισθηματικά, ο love bomber συχνά ξεκινά έναν κύκλο κριτικής, υποτίμησης και συναισθηματικής κακοποίησης.
Αρχικά, μπορεί να νιώθετε σαν να έχετε πέσει από ένα βάθρο: Κάποτε νιώθατε ότι σας λάτρευαν, ενώ τώρα τίποτα απ’ όσα κάνετε δεν φαίνεται σωστό. Περιστασιακά κομπλιμέντα μπορεί να διανθίζονται με κριτική, κάνοντάς σας να αμφισβητείτε διαρκώς τον εαυτό σας και να αισθάνεστε μπερδεμένοι. Αυτή είναι ακριβώς η δυναμική που θέλει ο θύτης: Αυξάνει την εξάρτησή σας από αυτόν και την ανοχή σας στην κακομεταχείριση.
Αυτό το μοτίβο ονομάζεται κύκλος εξιδανίκευσης και υποτίμησης. Πρώτα, ο κακοποιητής σάς περιβάλλει με επαίνους και αγάπη. Στη συνέχεια, σας κριτικάρει ή σας αγνοεί. Όταν προσπαθείτε να φύγετε, μπορεί να επιστρέψει στο love bombing — ή «hoovering» — για να σας ξανακερδίσει. Με την πάροδο του χρόνου, αυτό δημιουργεί έναν τραυματικό δεσμό, όπου ο εγκέφαλός σας συνδέει τα υψηλά επίπεδα αγάπης με τα χαμηλά επίπεδα κακομεταχείρισης, καθιστώντας εξαιρετικά δύσκολο το να απελευθερωθείτε.
Το συναισθηματικό κόστος
Οι άνθρωποι συχνά βιώνουν σύγχυση, έχουν αμφιβολίες για τον εαυτό τους και χάνουν την αυτοεκτίμησή τους. Πολλοί δυσκολεύονται να εμπιστευτούν τους άλλους ή να διακρίνουν μεταξύ υγιούς και μη αγάπης σε μελλοντικές σχέσεις. Η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης και της συναισθηματικής σταθερότητας μετά από μια τέτοια χειραγώγηση απαιτεί χρόνο και υποστήριξη.
Αναγνωρίζοντας τα σημάδια
Ο ενθουσιασμός στην αρχή μιας σχέσης είναι φυσιολογικός. Το love bombing, ωστόσο, εξελίσσεται πολύ γρήγορα, σας πιέζει να δεσμευτείτε, αγνοεί τα όρια και αναμειγνύει έντονη αγάπη με ξαφνική υποτίμηση. Εάν ο σύντροφός σας αντιδρά με ενοχή, ντροπή ή θυμό όταν αφιερώνετε χρόνο στον εαυτό σας, αυτά είναι προειδοποιητικά σημάδια.
Οι υγιείς σχέσεις, αντίθετα, διέπονται από προσοχή, φροντίδα και περιστασιακές, μεγαλοπρεπείς χειρονομίες, αλλά είναι συνεπείς, δείχνουν σεβασμό και προχωρούν με κανονικό ρυθμό. Η πραγματική αγάπη μεγαλώνει σταδιακά, επιτρέπει προσωπικά όρια και δεν εξαναγκάζει τη δέσμευση. Το love bombing, αντίθετα, είναι έντονο, ασταθές και συχνά αφήνει τον έναν σύντροφο να αισθάνεται μπερδεμένος, ένοχος ή παγιδευμένος.
Η «ανάρρωση» από το love bombing απαιτεί υπομονή, αυτοσυμπόνια και, συχνά, επαγγελματική υποστήριξη. Το να αποδεχτείτε ότι σας χειραγωγούσαν -και ότι δεν φταίτε εσείς γι’ αυτό- είναι ένα κρίσιμο πρώτο βήμα. Είναι σημαντικό να κόψετε τους δεσμούς επικοινωνίας με έναν τοξικό πρώην σύντροφο, ώστε να αποφύγετε τον κίνδυνο επαναλαμβανόμενων κύκλων κακοποίησης. Δώστε προτεραιότητα στην αυτοφροντίδα, επανασυνδεθείτε με τα προσωπικά σας ενδιαφέροντα και ξαναχτίστε υποστηρικτικές φιλίες.
Συμπέρασμα
Αυτό που φαίνεται ως καθηλωτική αγάπη μπορεί, στην πραγματικότητα, να είναι ένα εργαλείο ελέγχου. Η αναγνώριση του love bombing βοηθά στην προστασία της συναισθηματικής σας ευημερίας και σας δίνει τη δύναμη να καλλιεργήσετε πραγματικά υγιείς σχέσεις, που βασίζονται στην αμοιβαία εμπιστοσύνη, τον σεβασμό και την πραγματική φροντίδα.
Διαβάστε επίσης
Τέσσερα σημάδια ότι έχετε πέσει θύμα χειραγώγησης
Χειραγώγηση: Τι λένε οι χειριστικοί άνθρωποι και πώς να τους βάλετε φρένο
Επτά συχνές συμπεριφορές των διπρόσωπων ανθρώπων – Αναγνωρίστε τις και πάρτε τα μέτρα σας
