Η επέτειος γάμου αποτελεί αφορμή τόσο για γιορτή, όσο και για περισυλλογή. Συνήθως, συνοδεύεται από αναμνήσεις, ανανεώσεις όρκων ή ρομαντικές εξορμήσεις. Ωστόσο, σε μια εποχή όπου οι άνθρωποι αλλάζουν συνεχώς και οι σχέσεις δοκιμάζονται από ποικίλες πιέσεις, τίθεται ένα εύλογο ερώτημα: Αρκεί η σταθερότητα των αρχικών όρκων για να στηρίξει έναν γάμο που εξελίσσεται; Ή μήπως είναι αναγκαίο οι όρκοι να αναπροσαρμόζονται με τον χρόνο;
Σε άρθρο του στο Psychology Today, ο ψυχοθεραπευτής Avrum Weiss προτείνει μια ιδέα που μπορεί να φαίνεται κάπως ριζοσπαστική ή άβολη αλλά ταυτόχρονα απελευθερωτική: Την περιοδική επαναδιαπραγμάτευση του «συμβολαίου» του γάμου, ως μέσο για να διατηρείται η ζωντάνια, η διαφάνεια και η σύνδεση των ατόμων μέσα στη σχέση.
Από την ανανέωση όρκων στην ανανέωση συμφωνιών
Η παραδοσιακή ανανέωση όρκων συχνά εκλαμβάνεται ως υπόσχεση ότι όλα θα συνεχιστούν όπως ξεκίνησαν. Όμως, όπως σημειώνει ο δρ. Weiss, οι άνθρωποι αλλάζουν με το πέρασμα του χρόνου. Οι ανάγκες, οι προσδοκίες και οι συνθήκες της ζωής μεταβάλλονται.
Ένας γάμος που παραμένει «ακίνητος» κινδυνεύει να μην μπορεί να ανταποκριθεί σε αυτές τις αλλαγές. Η πρόταση, λοιπόν, είναι σαφής: Κάθε πέντε χρόνια, το ζευγάρι να επανεξετάζει πού βρίσκεται και να συμφωνεί εκ νέου στους όρους που το στηρίζουν.
Για να εξηγήσει τη σκέψη του, ο δρ. Weiss μοιράζεται μια ιστορία: Ένας φίλος του επέμενε να παραμένει πάντα κλειστή η πόρτα του σπιτιού, για να μη δραπετεύσει ο σκύλος του. Κι όμως, ο σκύλος ήταν εξαιρετικά αγαπημένος και καλομαθημένος, χωρίς καμία διάθεση να φύγει. Η συνεχής ανησυχία του ιδιοκτήτη απλώς συντηρούσε τον φόβο του.
Ο δρ. Weiss προτείνει να σκεφτούμε τον γάμο με παρόμοιο τρόπο: Αν υπάρχει εμπιστοσύνη και αγάπη, το να αφήνουμε «την πόρτα ανοιχτή» δεν οδηγεί στην απώλεια, αλλά στην ελευθερία και τη βεβαιότητα ότι ο άλλος μένει από επιλογή. Όχι από φόβο, ούτε αναγκαστικά, αλλά επειδή πραγματικά το θέλει.
Αντίστοιχα, στον επαγγελματικό κόσμο οι ετήσιες αξιολογήσεις θεωρούνται απαραίτητες. Παρ’ ότι προκαλούν άγχος, οι περισσότεροι προτιμούν να γνωρίζουν τι χρειάζεται βελτίωση, παρά να ζουν με την αβεβαιότητα. Γιατί, λοιπόν, αυτή η πρακτική να μην εφαρμοστεί και στις πιο σημαντικές μας σχέσεις; Όπως τονίζει ο δρ. Weiss, η συστηματική ανατροφοδότηση μειώνει τον φόβο και ενισχύει τη διαφάνεια.
Πώς μπορείτε να ξεκινήσετε τη συζήτηση
Για να γίνει πιο εύκολη αυτή η διαδικασία, ο δρ. Weiss προτείνει μια σειρά θεμάτων προς συζήτηση, που μπορεί να βοηθήσει να καθοδηγήσετε την επανεξέταση του γαμήλιου «συμβολαίου»:
- Γαμήλιοι όρκοι: Ποιοι τηρήθηκαν; Ποιοι δυσκόλεψαν; Ποιοι παραμένουν επίκαιροι και ποιοι είναι πλέον ξεπερασμένοι;
- Προσωπική ανάπτυξη και οικειότητα: Βοηθά η σχέση το κάθε μέλος να αναδεικνύει τον καλύτερο εαυτό του;
- Σωματική εγγύτητα: Υπάρχει ικανοποίηση και ανοιχτή επικοινωνία για επιθυμίες και ανάγκες; Παραμένει η αμοιβαία έλξη;
- Οικονομικά: Λειτουργούν οι σύντροφοι ως ομάδα στη διαχείριση χρημάτων; Συμβαδίζουν οι επιλογές τους με τις κοινές αξίες;
- Κοινότητα: Στηρίζεται το ζευγάρι από τις κοινωνικές ομάδες στις οποίες ανήκει;
- Μυστικά: Υπάρχουν θέματα που δεν έχουν συζητηθεί; Τι στήριξη χρειάζεται, ώστε να ανοίξουν αυτά τα κεφάλαια στο μέλλον;
Ένα προσκλητήριο θάρρους
Η πρόταση του δρ. Weiss δεν στοχεύει να υπονομεύσει την έννοια του γάμου, αλλά να την ενισχύσει. Ουσιαστικά, πρόκειται για ένα κάλεσμα θάρρους: Να τολμήσουν τα ζευγάρια να θέσουν σε αμφισβήτηση τις βεβαιότητες τους, να συζητήσουν ανοιχτά τις ανάγκες τους και να επιβεβαιώσουν ξανά -ή να αναπροσαρμόσουν -τις δεσμεύσεις τους.
Εν κατακλείδι, η επαναδιαπραγμάτευση δεν μεταφράζεται ως αμφιβολία. Σημαίνει φροντίδα. Σημαίνει ότι ο γάμος δεν μένει στάσιμος, αλλά εξελίσσεται μαζί με τους ανθρώπους που ζουν μέσα σε αυτόν.
Διαβάστε επίσης
Τέσσερα πράγματα που κάνουν αλλιώς τα ευτυχισμένα ζευγάρια, σύμφωνα με έναν ψυχολόγο
Το μοτίβο συμπεριφοράς που προβλέπει με ακρίβεια ότι (δεν) θα πάρετε διαζύγιο
Γάμος χωρίς καβγάδες: Βρήκαν οι Clooneys το μυστικό της ευτυχισμένης ζωής;
