Καμιά φορά, οι προκλήσεις της καθημερινότητας μας «γονατίζουν». Είναι τότε που έχουμε περισσότερο από ποτέ ανάγκη να αισθανθούμε την αγάπη των δικών μας ανθρώπων. Αυτό, όμως, δε συμβαίνει πάντα. Υπάρχουν στιγμές που νιώθουμε ότι δεν λαμβάνουμε την αγάπη που έχουμε ανάγκη και πως δεν υπάρχει τίποτα που μπορούμε να κάνουμε γι’ αυτό.
Νέα έρευνα από επιστήμονες του Penn State, όμως, έρχεται να ανατρέψει αυτή την αίσθηση παραίτησης και υποστηρίζει ότι το μυστικό για να νιώσουμε την αγάπη των άλλων βρίσκεται στα χέρια μας και ξεκινά από το να εκφράζουμε εμείς πρώτοι την αγάπη μας προς τους άλλους.
Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο PLOS One, αποκαλύπτει ότι η έκφραση της αγάπης με οποιοδήποτε τρόπο -μπορεί να είναι μια ευγενική κουβέντα, μια τρυφερή χειρονομία ή μια πράξη προσφοράς- ενισχύει τη σχέση όχι μόνο με τους άλλους, αλλά και με τον ίδιο μας τον εαυτό. Η επίδραση αυτή, μάλιστα, φαίνεται να κορυφώνεται περίπου 3 ώρες μετά την έκφραση της αγάπης. Το αντίστροφο, ωστόσο, δεν φαίνεται να ισχύει: Το να νιώθουμε ότι μας αγαπούν δεν μας κινητοποιεί να εκφράζουμε περισσότερο την αγάπη μας στους άλλους.
Παρακολουθώντας την αγάπη σε πραγματικό χρόνο
Οι ερευνητές παρακολούθησαν 52 ενήλικες για 4 εβδομάδες. Οι συμμετέχοντες ήταν κυρίως γυναίκες (67%) ηλικίας 19-65 ετών. Οι περισσότεροι είχαν σχέση, αν και η μελέτη διερεύνησε την αγάπη σε πολλές μορφές της – ερωτική, οικογενειακή, φιλική, ακόμη και αυτή που μπορεί να αναπτύσσεται σε περιστασιακές συνδέσεις με αγνώστους.
Στους συμμετέχοντες ζητήθηκε να δίνουν αναφορά 6 φορές την ημέρα, λέγοντας πόση αγάπη έχουν εκφράσει προς τους άλλους και πόση αγάπη ένιωσαν να εισπράττουν. Εφαρμόζοντας μαθηματική μοντελοποίηση, η ομάδα χαρτογράφησε τη «δυναμική της αγάπης», αποτυπώνοντας τον τρόπο που η παροχή και η λήψη αγάπης επηρεάζουν η μία την άλλη με την πάροδο του χρόνου.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ένα σαφές μοτίβο: Όταν οι συμμετέχοντες εξέφραζαν περισσότερη αγάπη, είχαν ταυτόχρονα την αίσθηση ότι εισπράττουν και περισσότερη τρυφερότητα, τουλάχιστον μέσα στις επόμενες ώρες. Αυτή η ενίσχυση του συναισθήματος ήταν ισχυρότερη περίπου 3 ώρες μετά την έκφραση της αγάπης και σταδιακά μειωνόταν.
Αντίθετα, το να νιώθουν οι άνθρωποι ότι οι άλλοι τους αγαπούν δεν ενίσχυε το κίνητρό τους να εκφράσουν και τη δική τους αγάπη προς τους άλλους. Αντιθέτως, σημειώθηκε μια μικρή -αλλά πρακτικά αμελητέα- πτώση στην έκφραση αγάπης μετά από στιγμές που οι συμμετέχοντες ένιωθαν ιδιαίτερα αγαπητοί. Αυτή η ασυμμετρία μπορεί να αντικατοπτρίζει μια βαθύτερη πτυχή της ανθρώπινης ψυχολογίας: Όταν αισθανόμαστε ότι μας αγαπούν, μπορεί να επικεντρωνόμαστε περισσότερο στο να εισπράττουμε, παρά στο να εκφράζουμε τρυφερότητα.
Ένα άλλο συναρπαστικό εύρημα ήταν η επιμονή του αισθήματος της αγάπης. Ενώ οι πράξεις εκτίμησης και καλοσύνης μπορεί να είναι σύντομες, η συναισθηματική ζεστασιά της αγάπης μπορεί να παραμείνει για ώρες. Οι ερευνητές παρατήρησαν, ειδικότερα, ότι αυτά τα συναισθήματα διατηρούσαν ισχυρή παρουσία ακόμη και μετά από 8 ώρες.
Μήπως τελικά η αγάπη είναι άλλη μια δεξιότητα που βελτιώνεται με την εξάσκηση;
Η μελέτη συμπέρανε, επίσης, ότι η μακροχρόνια έκφραση της αγάπης συνδέεται με μεγαλύτερη συνολική ευημερία. Σ’ έναν κόσμο που δοκιμάζεται όλο και περισσότερο από τη μοναξιά και την κοινωνική απομόνωση, η έρευνα προσφέρει μια ελπιδοφόρα προσέγγιση: Αντί να περιμένουμε την αγάπη να έρθει σ’ εμάς, μπορούμε να την καλλιεργήσουμε ενεργά, εκφράζοντάς την στους άλλους. Σύμφωνα με τους ειδικούς, άλλωστε, η αγάπη είναι «άλλη μια δεξιότητα που μπορεί να αναπτυχθεί», όπως η εκμάθηση ενός οργάνου ή μιας νέας γλώσσας.
Τελικά, η αγάπη δεν είναι απλώς κάτι που μας συμβαίνει- είναι κάτι που μπορούμε να καλλιεργήσουμε μέσω των δικών μας πράξεων. Έτσι, την επόμενη φορά που θα νιώσετε αποσυνδεδεμένοι, θυμηθείτε: Η λύση ίσως βρίσκεται στα χέρια σας.
Διαβάστε επίσης
Σύνδρομο Williams: Η σπάνια διαταραχή πίσω από την ανεξάντλητη καλοσύνη
Σχέσεις: 3 λόγοι που η αγάπη χάνεται και οι άνθρωποι χωρίζουν