Οι γονείς θέλουν πάντα το καλύτερο για τα παιδιά τους, να τα μεγαλώσουν με τρόπο που θα τα βοηθήσει να εξελιχθούν σε υγιείς, σωματικά και ψυχικά, ενήλικες. Ένα από τα μόνιμα άγχη που τους συνοδεύει, ωστόσο, είναι ο φόβος μήπως κάνουν λάθη, είτε επαναλαμβάνοντας όσα βίωσαν από τους δικούς τους γονείς είτε δημιουργώντας καινούρια.
Αυτός ο κύκλος ανησυχιών, όμως, σπάνια οδηγεί κάπου. Όπως συμβουλεύει ο Arthur Brooks, κοινωνικός επιστήμονας και καθηγητής στο Χάρβαρντ, «Μην ανησυχείτε».
«Θα κάνετε πολλά λάθη αλλά τις περισσότερες φορές δεν θα έχουν καμία σημασία» αναφέρεται στο CNBC. Οπότε, αντί να σπαταλούν ενέργεια ανησυχώντας για κάθε μικρή αστοχία, οι γονείς θα έπρεπε να αφήνουν τις λεπτομέρειες να περνούν και να επικεντρώνονται σε αυτό που μετράει πραγματικά: να είναι τα θετικά πρότυπα και να δείχνουν άνευ όρων αγάπη.
Ο ίδιος γνωρίζει καλά τι σημαίνει γονεϊκό άγχος. Πατέρας τριών ενήλικων παιδιών, θυμάται πόσο τον απασχολούσαν οι βαθμοί του γιου του στο γυμνάσιο. Σε σημείο που η πίεση αυτή άρχισε να δημιουργεί απόσταση στη σχέση τους. Μέχρι που συνειδητοποίησε πως, τελικά, το ουσιαστικό δεν ήταν οι επιδόσεις αλλά το να μεγαλώσει «καλούς και ευτυχισμένους ανθρώπους».
Έτσι, άλλαξε το περιεχόμενο των συζητήσεών του: από τα διαγωνίσματα και τις επιδόσεις στις αξίες. Την ευγένεια, την υπευθυνότητα, την ηθική. Η αλλαγή αυτή έφερε ανακούφιση και στις δύο πλευρές. Σήμερα, όπως λέει, με τον 23χρονο γιο του μιλούν καθημερινά, «κι ας έκανα λάθη, μεγάλωσε μια χαρά. Και το ίδιο πιθανότατα θα συμβεί και με το δικό σας παιδί».
Δεν είναι όλα τα λάθη ίδια
Βεβαίως, δεν έχουν όλα τα σφάλματα το ίδιο βάρος. Κάποια μπορεί πράγματι να επηρεάσουν την ανάπτυξη του παιδιού σε ευγενικό, υπεύθυνο και χαρούμενο ενήλικα. Σε αυτές τις περιπτώσεις, το καθοριστικό είναι η στάση του γονέα: πώς θα αντιδράσει.
Η ψυχοθεραπεύτρια Amy Morin εξηγεί στο CNBC ότι τα λάθη -από την απώλεια ψυχραιμίας έως μια αθετημένη υπόσχεση -μπορούν να γίνουν αφορμή διδασκαλίας. Να δείξουν στα παιδιά πώς να ζητούν συγγνώμη, να ανακάμπτουν και να προχωρούν παρακάτω. Έτσι, καλλιεργείται η ανθεκτικότητα και η ψυχική δύναμη που θα τα συνοδεύει στην ενήλικη ζωή.
Παράλληλα, οι ειδικοί προειδοποιούν: το υπερβολικό άγχος γύρω από την «τελειότητα» στη γονεϊκότητα μπορεί να φθείρει την ψυχική υγεία των γονιών, οδηγώντας σε άγχος ή κατάθλιψη. Και αυτά τα συναισθήματα, με τη λεγόμενη «συναισθηματική μετάδοση», περνούν και στα παιδιά.
Τρεις πρακτικές συμβουλές για γονείς
Στο βιβλίο του «The Happiness Files», ο Brooks συνοψίζει τρεις απλές κατευθύνσεις για όποιον θέλει να μεγαλώσει παιδιά με αρετή και ευτυχία:
- Ακόμα και ένας «χαμένος» γονιός μπορεί να είναι καλός. Τα γονίδια δεν καθορίζουν τα πάντα. Η συμπεριφορά των γονέων επηρεάζει κρίσιμα χαρακτηριστικά, όπως η ευσυνειδησία και η ευτυχία. Το ζητούμενο είναι παρουσία, δομή και θετικό παράδειγμα.
- Όταν δεν ξέρετε τι να κάνετε, δείξτε αγάπη. Η άνευ όρων αγάπη είναι η βάση. Τα παιδιά χρειάζονται γονείς που τα αγαπούν και το δείχνουν, ακόμη και στις πιο δύσκολες στιγμές.
- Να είστε ο άνθρωπος που θέλετε να γίνουν τα παιδιά σας. Τα παιδιά αντιλαμβάνονται εύκολα τις αντιφάσεις. Δεν αρκούν οι συμβουλές, απαιτούνται πράξεις. Θέλετε γενναιοδωρία; Δείξτε τη. Θέλετε ψυχραιμία; Εφαρμόστε την εσείς.
Συμπέρασμα
Κανείς δεν είναι αλάθητος, ούτε ως άνθρωπος ούτε ως γονιός. Το ζητούμενο δεν είναι η αποφυγή των λαθών αλλά η ικανότητα να τα διαχειριζόμαστε και να δείχνουμε στα παιδιά τι πραγματικά έχει σημασία: παρουσία, αξίες και αγάπη. Αυτό είναι που τελικά θα τα βοηθήσει να γίνουν όχι τέλεια, αλλά ευτυχισμένα.
Διαβάστε επίσης
Ευτυχισμένα και υγιή παιδιά: Οι πράξεις που το εγγυώνται
