Τα φαινόμενα εφηβικής και νεανικής παραβατικότητας απασχολούν συχνά την ελληνική κοινή γνώμη και φαίνεται ότι καταγράφεται μια αυξητική τάση. Εδώ και ένα χρόνο είναι σε λειτουργία ένα πιλοτικό πρόγραμμα δωρεάν ψυχοκοινωνικής υποστήριξης που υλοποιείται σε τέσσερις δήμους στην Αττική και τρεις στη Θεσσαλονίκη και έχει σκοπό την αντιμετώπιση του σοβαρού αυτού κοινωνικού προβλήματος.
Πρόκειται για το «It’s up to Youth» της Εταιρείας Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ψυχικής Υγείας «ΕΠΑΨΥ», το οποίο υλοποιείται υπό τη χρηματοδότηση και την εποπτεία της Διεύθυνσης Ψυχικής Υγείας του Υπουργείου Υγείας, σε συνεργασία με την τοπική αυτοδιοίκηση, την Κοινωνία των Πολιτών και πανεπιστημιακούς φορείς (Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής και Πάντειο Πανεπιστήμιο).
Το πρόγραμμα είναι σε εξέλιξη σε τέσσερις δήμους της Αττικής: Δήμος Αμαρουσίου, Δήμος Αχαρνών, Δήμος Κηφισιάς και Δήμος Λυκόβρυσης-Πεύκης, καθώς επίσης και στους δήμους Θεσσαλονίκης, Νεάπολης – Συκεών και Παύλου Μελά όπου πραγματοποιείται από την μονάδα «Connect Thessaloniki» της ΑμΚΕ ΙΑΣΙΣ.
Σύμφωνα με τους υπεύθυνους του προγράμματος αποτελεί μια ολιστική ψυχοκοινωνική παρέμβαση και αφορά σε όλη την κοινότητα.
Απευθύνεται σε έφηβους/ες που εμφανίζουν συμπεριφορές υψηλού κινδύνου, αλλά και σε νέους/ες που έχουν ήδη εμπλοκή με τον νόμο όπως και θύματα αντίστοιχων συμπεριφορών. Επιπλέον, αναγνωρίζοντας τη σημασία της διαμόρφωσης κοινών στόχων για την αύξηση της αποτελεσματικότητας, το πρόγραμμα δίνει έμφαση στην κοινοτική ενδυνάμωση, δημιουργώντας και προωθώντας ένα πλαίσιο συνεργασίας και διατομεακότητας μεταξύ οικογενειών, εκπαιδευτικών, δημοσίων φορέων και τοπικών κοινωνικών δικτύων (κ.ά).
Αύξηση των μηνιαίων αιτημάτων
Από τον Φεβρουάριο του 2025 που ξεκίνησε η υποδοχή αιτημάτων και παραπομπών έως και τον Αύγουστο του 2025 έχουν εξυπηρετηθεί 80 περιστατικά εφήβων και των γονέων-κηδεμόνων τους λαμβάνοντας υπηρεσίες ψυχοκοινωνικής υποστήριξης.
Η μονάδα εξυπηρετεί άτομα από την ηλικία των 12 έως 21 ετών. Συγκεκριμένα απευθύνεται στον εφηβικό πληθυσμό καθώς και σε νεαρούς/ες ενήλικες υπό προϋποθέσεις. Ο μέσος όρος ηλικίας των περιστατικών που λαμβάνουν υπηρεσίες είναι 14,5 έτη.
Ο κάθε εξυπηρετούμενος έφηβος ή νέος λαμβάνει ένα εξατομικευμένο πλάνο ψυχοκοινωνικών παρεμβάσεων βραχυπρόθεσμης διάρκειας. Μεταξύ των παρεχόμενων υπηρεσιών προβλέπονται : Ατομική ψυχοκοινωνική υποστήριξη σε εφήβους/ες, συμβουλευτική γονέων κηδεμόνων και οικογενειακή παρέμβαση καθώς και ομαδικές παρεμβάσεις σε νέους/ες και γονείς (ομάδες ενδυνάμωσης, ψυχοεκπαίδευσης κ.ά.). Οι παρεμβάσεις είναι κατά βάση εβδομαδιαίες και παρέχονται από εξειδικευμένους επαγγελματίες ψυχικής υγείας (ψυχολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς).
Τον Σεπτέμβριο ολοκληρώνεται ο πρώτος χρόνος λειτουργίας του «It’s up to youth», με αποτέλεσμα να μην μπορούν να εξαχθούν συμπεράσματα περί αύξησης του ωφελούμενου πληθυσμού, καθώς δεν υπάρχουν συγκριτικά δεδομένα από προηγούμενα έτη. Παρ’ όλα αυτά και σύμφωνα με τους υπεύθυνους του προγράμματος, παρατηρείται μια αυξητική τάση στην εισροή περιστατικών ανά μήνα, γεγονός που μπορεί να αντανακλά την εδραίωση του προγράμματος στις τοπικές κοινότητες και στην υλοποίηση δράσεων ευαισθητοποίησης.
Τα 4 πεδία δράσεων
Τα τέσσερα πεδία δράσεων του προγράμματος για την εφηβική και νεανική παραβατικότητα είναι:
1. Πρόληψη- Έγκαιρη Παρέμβαση των φαινομένων νεανικής βίας/παραβατικότητας μέσω της ευαισθητοποίησης και ενδυνάμωσης μαθητών/ριών, εκπαιδευτικών και γονέων. Μεταξύ των δράσεων προβλέπεται η ευαισθητοποίηση της ευρύτερης κοινότητας (ΜΜΕ, ομιλίες, ημερίδες), η εκπαίδευση των άμεσα εμπλεκόμενων για την ανίχνευση κινδύνων, η συνεργασία με τοπικές υπηρεσίες, η υποστήριξη νέων μέσω ομάδων συνομηλίκων, mentoring, street work, η πραγματοποίηση εργαστηρίων και η συμβουλευτική γονέων.
2. Παρέμβαση και Ψυχοκοινωνική Υποστήριξη των εφήβων και των οικογενειών μέσω παροχής εξατομικευμένων υπηρεσιών ατομικής ή και οικογενειακής συμβουλευτικής σε χώρους που έχουν παραχωρηθεί από τους συνεργαζόμενους Δήμους.
3. Κέντρο Ασφαλούς Έκφρασης και Συμπερίληψης Νέων (Youth Center) όπου παρέχεται μία σειρά από δομημένα προγράμματα και εργαστήρια ψυχολογικής, εκπαιδευτικής και συναισθηματικής υποστήριξης με στόχο την ενίσχυση της υγιούς έκφρασης, την προσωπική και κοινωνική ανάπτυξη και ένταξη των νέων.
4. Έρευνα για τη διερεύνηση αναγκών κάθε Δήμου και τη συνεχή αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας του προγράμματος. Διαμόρφωση εξειδικευμένων εγχειριδίων με ενημερωτικό και εκπαιδευτικό χαρακτήρα καθώς και ανάπτυξη εργαλείων ψηφιακής καινοτομίας.
Διαβάστε επίσης
Συστήνεται επιστημονική επιτροπή για τη βία ανηλίκων – Ποιοι την απαρτίζουν
Τηλεφωνική γραμμή 10306: Υποστήριξη για βία και επιθετικότητα ανηλίκων
