Σε μια από τις πιο φιλόδοξες παρεμβάσεις που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια στη δημόσια υγεία, οι Κινητές Ομάδες Υγείας (ΚΟΜΥ) του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) και του υπουργείου Υγείας αναλαμβάνουν να καλύψουν τις ανάγκες του πληθυσμού σε 900 περιοχές σε όλη την Ελλάδα, αλλάζοντας ουσιαστικά τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (ΠΦΥ).
Οι πολίτες θα μπορούν πολύ σύντομα να κλείνουν κατ’ οίκον ραντεβού μέσω τετραψήφιου αριθμού του ΕΟΔΥ, απλοποιώντας τη διαδικασία πρόσβασης σε ιατρικές υπηρεσίες, ακόμη και για όσους ζουν μακριά από τις δομές του ΕΣΥ. Πρόκειται για ένα δίκτυο Κινητών μονάδων που ήδη επεκτείνεται δυναμικά, «πηγαίνει εκεί όπου δεν φτάνει το σύστημα», προσφέροντας πρόληψη, διάγνωση, θεραπεία και συνεχή παρακολούθηση σε ανθρώπους όλων των ηλικιών.
Από την πιλοτική φάση στη μόνιμη λειτουργία
Μετά την επιτυχημένη πιλοτική φάση που ολοκληρώθηκε το προηγούμενο διάστημα, οι ΚΟΜΥ έχουν πλέον αποκτήσει μόνιμο χαρακτήρα και σταθερά δρομολόγια σε όλη τη χώρα. Από τον Σεπτέμβριο, ο θεσμός πέρασε στη φάση πλήρους ανάπτυξης, με στόχο να εξασφαλιστεί ότι κάθε πολίτης, όπου κι αν ζει, έχει πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες υγείας είτε στην κοινότητα είτε στο σπίτι του. Το πρόγραμμα τελεί υπό την εποπτεία της αναπληρώτριας υπουργού Υγείας, κυρίας Ειρήνης Αγαπηδάκη, η οποία έχει αναλάβει την υλοποίηση και επέκτασή του, ενώ τον συντονισμό κρατά ο ΕΟΔΥ, σε συνεργασία με τις Υγειονομικές Περιφέρειες (ΥΠΕ) που έχουν την επιχειρησιακή ευθύνη.
Γέφυρες φροντίδας σε κάθε γωνιά της Ελλάδας
Οι ΚΟΜΥ ταξιδεύουν συνεχώς και με προγραμματισμένες στάσεις, φτάνοντας σε χωριά, νησιά και απομακρυσμένες κοινότητες. Από την έναρξη του προγράμματος έως σήμερα έχουν πραγματοποιήσει χιλιάδες προληπτικές εξετάσεις και κατ’ οίκον επισκέψεις, προσφέροντας σε περισσότερους από 3.500 πολίτες υπηρεσίες που περιλαμβάνουν κλινικό και εργαστηριακό έλεγχο, εμβολιασμούς, ψυχο-κοινωνική υποστήριξη και παραπομπές σε δομές υγείας, όταν αυτό κρίνεται απαραίτητο.
Τα στοιχεία της πιλοτικής φάσης έδειξαν την αποτελεσματικότητα του μοντέλου: μόνο τον Ιούλιο εξυπηρετήθηκαν 2.521 πολίτες, εκ των οποίων σχεδόν 600 κατ’ οίκον. Οι ομάδες δραστηριοποιήθηκαν σε τουλάχιστον 16 περιοχές, από μεγάλες πόλεις όπως η Θεσσαλονίκη και η Λάρισα έως ορεινά χωριά και νησιά όπως η Ζήτσα, ο Προυσός, η Φουρνά, οι Μέλαμπες και η Σκιάθος.
Η λειτουργία τους στηρίζεται σε σύγχρονο εξοπλισμό «Point of Care», που επιτρέπει τη διεξαγωγή εξετάσεων επί τόπου: έλεγχο χοληστερόλης, γλυκόζης, γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης, τριγλυκεριδίων, καθώς και μέτρηση πίεσης, κορεσμού οξυγόνου, δείκτη μάζας σώματος, υπερηχογραφήματα και καρδιογραφήματα μέσω τηλεϊατρικής. Με τον τρόπο αυτό, οι ΚΟΜΥ δεν προσφέρουν απλώς μια επίσκεψη ρουτίνας, αλλά μια ολιστική και προσαρμοσμένη φροντίδα υγείας, ανάλογα με τις ανάγκες κάθε περιοχής.
Υπέρταση και διαβήτης: Τα πιο συχνά προβλήματα υγείας
Στις ακριτικές περιοχές της Θράκης, όπου οι ΚΟΜΥ συνεχίζουν σε σταθερή βάση τη δράση τους -σε χωριά της Ξάνθης, της Ροδόπης και του Έβρου -τα δύο πιο συχνά προβλήματα που εντοπίζουν οι επαγγελματίες υγείας είναι η υπέρταση και ο σακχαρώδης διαβήτης. Πρόκειται για παθήσεις με υψηλό επιπολασμό, που μπορούν να ελεγχθούν και να προληφθούν, αλλά συχνά μένουν αδιάγνωστες σε πληθυσμούς με περιορισμένη πρόσβαση σε ιατρικές υπηρεσίες.
Πολλοί από τους κατοίκους που εξετάζονται δεν διαθέτουν άυλη συνταγογράφηση ή δεν είχαν επισκεφθεί γιατρό εδώ και χρόνια. Οι ΚΟΜΥ έρχονται να καλύψουν αυτό το κενό, προσφέροντας μετρήσεις, αιματολογικούς ελέγχους και παρακολούθηση μέσω τηλεϊατρικής. Όταν εντοπίζονται σοβαρότερα περιστατικά, γίνεται παραπομπή σε νοσοκομείο ή κέντρο υγείας, ενώ οι ασθενείς παρακολουθούνται σε τακτική βάση χωρίς να χρειάζεται να μετακινηθούν.
Πρόληψη, εγκυμοσύνη και ψυχική υγεία
Ο πυρήνας της δράσης των ΚΟΜΥ παραμένει η πρόληψη: η έγκαιρη ανίχνευση νοσημάτων και η συστηματική παρακολούθηση της υγείας του πληθυσμού. Το πρόγραμμα, που εφαρμόζεται πλέον συστηματικά σε όλη τη χώρα, εντάσσεται στο εθνικό σχέδιο «ΠΡΟΛΑΜΒΑΝΩ» και συνδέεται με το ευρωπαϊκό «EU Heart Plan», το οποίο στοχεύει στη μείωση των καρδιαγγειακών νοσημάτων.
Διενεργούν δωρεάν προληπτικές εξετάσεις για καρδιαγγειακά νοσήματα, καρκίνο του παχέος εντέρου και καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, καθώς και εμβολιασμούς παιδιών και ενηλίκων, με τα δεδομένα να καταχωρίζονται απευθείας στο Μητρώο Εμβολιασμών.
Παράλληλα, υλοποιείται ειδικό πρόγραμμα για εγκύους που ζουν σε ορεινές ή απομακρυσμένες περιοχές, όπου η πρόσβαση σε γυναικολόγο είναι περιορισμένη. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει γενική αίματος, έλεγχο σακχάρου και ούρων, μέτρηση πίεσης, σφίξεων και σωματικού βάρους, καθώς και εξατομικευμένη συμβουλευτική για τη διατροφή και την πρόληψη κινδύνων κατά τη διάρκεια της κύησης. Στόχος είναι η μείωση των επιπλοκών για τη μητέρα και το έμβρυο και η ισότιμη πρόσβαση σε ποιοτική φροντίδα.
Τέλος, εξίσου σημαντική είναι και η ψυχοκοινωνική διάσταση της δράσης των ΚΟΜΥ. Οι επαγγελματίες υγείας αφουγκράζονται τις ανησυχίες των πολιτών, προσφέρουν υποστήριξη και ενημέρωση για θέματα ψυχικής υγείας.
Διαβάστε επίσης
ΚΟΜΥ: Οι Κινητές Ομάδες Υγείας πάνε παντού και φροντίζουν ευάλωτους και ηλικιωμένους
Ποια είναι τα 2 συχνότερα προβλήματα υγείας που βρίσκουν οι ΚΟΜΥ σε ακριτικές περιοχές
