*Γράφει ο Δημήτρης Ρίχτερ, MD, FESC, FAHA, Καρδιολόγος, Αντιπρόεδρος ΕΛΙΚΑΡ.
Ο κύριος Γ. πέρασε μία πολύ δύσκολη ημέρα. Η επιχείρηση αντιμετωπίζει οικονομικά προβλήματα. Είναι 55 ετών, καπνιστής, δεν έχει πολύ καλές σχέσεις με τους γιατρούς και εκτός από το έντονο άγχος του αισθάνεται πολύ καλά. Έφαγε αρκετά το βράδυ, κάπνισε λίγο παραπάνω, τσακώθηκε με τη γυναίκα του για κάτι ανούσιο και έπεσε για ύπνο. Ένας δυνατός πόνος τον ξυπνάει όμως τα ξημερώματα. Ξεκινάει από το στήθος και επεκτείνεται στο λαιμό σαν ένα χέρι που τον σφίγγει δυνατά και δεν τον αφήνει να ανασάνει. Λίγο τα όσα έχει διαβάσει στις εφημερίδες, λίγο οι περιγραφές φίλων του τον κάνουν να καταλάβει ότι είναι πιθανό να έπαθε έμφραγμα. Η πορεία γνωστή. Τηλέφωνο στο 166, ασθενοφόρο, μονάδα εντατικής φροντίδας, αιμοδυναμικό εργαστήριο και 5 μέρες μετά οι γιατροί του λένε ότι είναι έτοιμος να πάει σπίτι.
Η επεμβατική θεραπεία του εμφράγματος έχει σήμερα καθιερωθεί και όλα τα μεγάλα εμφράγματα (STEMI) πάνε άμεσα για αγγειοπλαστική σε όλα τα μεγάλα δημόσια και ιδιωτικά νοσοκομεία του λεκανοπεδίου καθώς και σε όλα τα μεγάλα αστικά κέντρα. Όμως η αγγειοπλαστική σώζει εκείνη την ώρα καρδιακό μυ αλλά η συνέχεια εξαρτάται από τη φαρμακευτική θεραπεία και τις αλλαγές του τρόπου ζωής μας.
Και μετά; Πως είναι η επόμενη ημέρα; Τι πρέπει να αλλάξει;
Αυτά είναι τα κλασσικά ερωτήματα κάθε εμφραγματία που ετοιμάζεται να επιστρέψει στη καθημερινότητα του. Το σοκ του εμφράγματος απομακρύνθηκε, η ανάσα του θανάτου έφυγε από κοντά του και πρέπει να επιστρέψει στη προηγούμενη ζωή του.
Ας δούμε λίγο τους βασικούς λόγους που προδιαθέτουν σε ένα οξύ στεφανιαίο σύνδρομο και τι πρέπει να αλλάξουμε για να μην ξανασυμβεί. Να τονίσουμε στο σημείο αυτό πως τα καρδιαγγειακά αποτελούν σταθερά την πρώτη αιτία θανάτου τόσο στη χώρα μας όσο και στη πλειοψηφία του δυτικού κόσμου.
Ένας στους τέσσερεις Έλληνες φαίνεται να είναι καπνιστής ακόμα και σήμερα, οδηγώντας τη χώρα μας σε μία από τις πρώτες θέσεις πανευρωπαϊκά δυστυχώς. Στην Πανελλήνια Μελέτη Καταγραφής των Εμφραγμάτων του Μυοκαρδίου είδαμε ότι στις ηλικίες κάτω των 45 ετών το 95% των εμφραγματιών ήταν καπνιστές. Από τη στιγμή που διακόπτουμε το κάπνισμα ο κίνδυνος εμφάνισης εμφράγματος μειώνεται μετά από περίπου ένα έτος και μηδενίζεται σχεδόν φτάνοντας το κίνδυνο του μη καπνιστή στα πέντε χρόνια από τη διακοπή του καπνίσματος. Στην Ιταλία ένα χρόνο μετά την απαγόρευση του καπνίσματος σε δημόσιους χώρους η εμφάνιση νέων εμφραγμάτων στη Ρώμη μειώθηκε κατά 15% περίπου.
Ακόμη, το 40% του πληθυσμού είναι υπερτασικοί, το 12 % διαβητικοί, το 50% έχει δυσλιπιδαιμία και το 60% είναι υπέρβαροι. Παρατηρούμε λοιπόν ένα ιδιαίτερα υψηλό προφίλ καρδιαγγειακού κινδύνου το οποίο εξηγεί το γεγονός πως η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα του Δυτικού κόσμου που οι θάνατοι καρδιαγγειακής αιτιολογίας δεν παρουσιάζουν μείωση τα τελευταία 20 χρόνια αλλά αντίθετα αυξάνονται ή στην καλύτερη χρονιά παραμένουν σταθεροί.
Η κακή χοληστερόλη πρέπει να πέσει κάτω από 55 mg/dl, η πίεση πρέπει να είναι κάτω από 130 mmHg , να κάνουμε αεροβική άσκηση 40’ τουλάχιστον ημερησίως, η διατροφή μας να περιέχει όσο το δυνατόν λιγότερα κορεσμένα λιπαρά και καθόλου υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα.
Η επόμενη ημέρα του εμφραγματία μπορεί να είναι πολύ όμορφη. Εάν προσέξει και δεν αδιαφορήσει για αυτό που του συνέβη θα έχει μία καλύτερη και πιο υγιεινή ποιότητα ζωής χωρίς ουσιαστικά να στερηθεί κάτι από τις χαρές της ζωής (εκτός από το κάπνισμα αν το θεωρήσει κανείς χαρά).
Όσο όμως περνάει ο καιρός από το έμφραγμα και απομακρύνεται η μνήμη του φόβου, η ζωή γίνεται και πάλι φυσιολογική και όλα επανέρχονται όπως ήταν παλιά, τόσο πιο πολύ τείνουν οι εμφραγματίες να επιστρέψουν στις παλαιότερες συνήθειες τους και αυτό είναι ο μεγαλύτερος κίνδυνος. Δύο χρόνια μετά το έμφραγμα το 30% όσων έχουν διακόψει το κάπνισμα το ξαναρχίζουν δυστυχώς και ο χρόνος άσκησης μειώνεται αργά αλλά σταθερά.
Μεγάλη σημασία τόσο άμεσα μετά το έμφραγμα όσο και μακροπρόθεσμα παίζει το οικογενειακό και φιλικό περιβάλλον το οποίο πρέπει να ισορροπεί ανάμεσα στη φυσιολογικοποίηση της ζωής αλλά και τη μνήμη του συμβάντος ώστε να μην χαλάσουν όσες θετικές αλλαγές συνέβησαν αμέσως μετά το επεισόδιο.
Διαβάστε επίσης
Μπορεί ένα εμβόλιο να προλάβει το έμφραγμα; Καινοτόμος μελέτη απαντά
