Ένας μικρός ερεθισμός στο λαιμό, ένα φτέρνισμα και λίγος βήχας και χωρίς να το συνειδητοποιήσετε καλά καλά είστε αγκαλιά με τα χαρτομάντηλα φυσώντας συνέχεια τη μύτη σας.
Οι ιογενείς λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού -ή αλλιώς το κοινό κρυολόγημα- προσβάλλουν όλους, συνήθως 3 φορές τον χρόνο, με διάρκεια, κατά μέσο όρο, 9 ημέρες. Τα περισσότερα φάρμακα προσφέρουν, στην καλύτερη περίπτωση, μέτρια αποτελέσματα.
Αντίθετα, τα τελευταία χρόνια, έρευνες έχουν δείξει την αποτελεσματικότητα της αρχαίας πρακτικής της ρινικής έκπλυσης με φυσιολογικό ορό στην αντιμετώπιση του κοινού κρυολογήματος τόσο σε ενήλικες όσο και σε παιδιά.
«Η ρινική έκπλυση με φυσιολογικό ορό όχι μόνο μειώνει τη διάρκεια της ασθένειας, αλλά επίσης περιορίζει τη μετάδοση των ιών σε άλλα άτομα, μειώνει την ανάγκη για αντιβιοτικά και μπορεί ακόμη και να μειώσει τον κίνδυνο νοσηλείας ενός ασθενούς. Ακόμη καλύτερα, κοστίζει ελάχιστα και δεν απαιτεί συνταγή» σημειώνει η Δρ. Mary J. Scourboutakos, Επίκουρη Βοηθός Καθηγήτρια Οικογενειακής και Κοινοτικής Ιατρικής, Macon & Joan Brock Virginia Health Sciences στο Πανεπιστήμιο Old Dominion, σε άρθρο της στο The Conversation.
Στη συνέχεια, αναλύει πώς αυτή η απλή κίνηση έχει πραγματικά να αλλάξει τη ζωή των ασθενών της, ακόμα κι αν ήταν σκεπτικοί στην αρχή.
Πώς γίνεται η ρινική έκπλυση με φυσιολογικό ορό;
Η ρινική έκπλυση με φυσιολογικό ορό είναι μια διαδικασία κατά την οποία η ρινική κοιλότητα ξεπλένεται με διάλυμα αλατόνερου. Σε ορισμένες μελέτες, αυτό γίνεται με τη χρήση ψεκαστήρα με αντλία. Σε άλλες, οι συμμετέχοντες χρησιμοποίησαν την παραδοσιακή neti pot, ένα σκεύος που μοιάζει με τσαγιέρα. Αυτή η πρακτική της ρινικής έκπλυσης προέρχεται από την παράδοση της Αγιουρβέδα, ένα σύστημα εναλλακτικής ιατρικής από την Ινδία με ιστορία άνω των 5.000 ετών.
Αρχαίοι Έλληνες και Ρωμαίοι γιατροί διέθεταν επίσης τις δικές τους συσκευές ρινικής πλύσης.
Πώς λειτουργεί και ποια είναι τα οφέλη;
Η ρινική έκπλυση με φυσιολογικό ορό λειτουργεί με τρεις βασικούς τρόπους. Πρώτα απ’ όλα, ξεπλένει μηχανικά τη μύτη, απομακρύνοντας βλέννα, κρούστα, τον ίδιο τον ιό, καθώς και αλλεργιογόνα ή ρύπους που έχουν παγιδευτεί μέσα στις ρινικές διόδους.
Επιπλέον, το αλατόνερο έχει ελαφρώς χαμηλότερο pH από το καθαρό νερό. Αυτή η ήπια οξύτητα δημιουργεί ένα περιβάλλον που δεν ευνοεί τους ιούς και δυσκολεύει την ικανότητά τους να πολλαπλασιάζονται.
Τέλος, βοηθά στην καλύτερη λειτουργία των κροσσών, των μικροσκοπικών τριχιδίων που βρίσκονται στο εσωτερικό της μύτης, απομακρύνοντας ιούς και ξένα σωματίδια από το αναπνευστικό σύστημα. Η ρινική έκπλυση συμβάλλει στο να παραμένει αυτός ο φυσικός μηχανισμός άμυνας αποτελεσματικός.
Τι δείχνουν οι μελέτες
Οι έρευνες των τελευταίων χρόνων δείχνουν ξεκάθαρα ότι η ρινική έκπλυση με φυσιολογικό ορό μπορεί να μειώσει αισθητά τη διάρκεια και τη βαρύτητα μιας λοίμωξης. Μια μεγάλη μελέτη με πάνω από 11.000 ανθρώπους, που δημοσιεύτηκε στο The Lancet το 2024, έδειξε ότι όταν κάποιος ξεκινά τις εκπλύσεις από τα πρώτα συμπτώματα και τις κάνει έως 6 φορές την ημέρα, η διάρκεια της ασθένειας μειώνεται περίπου κατά 2 ημέρες. Άλλες, μικρότερες μελέτες αναφέρουν ότι το όφελος μπορεί να φτάσει ακόμη και τις τέσσερις ημέρες.
Υπάρχουν επίσης στοιχεία ότι η ρινική έκπλυση βοηθά στον περιορισμό της μετάδοσης των ιών. Σε έρευνα με νοσηλευόμενους ασθενείς με COVID-19, διαπιστώθηκε ότι η έκπλυση κάθε 4 ώρες μέσα σε διάστημα 16 ωρών μείωσε το ιικό φορτίο σχεδόν κατά 9%, τη στιγμή που στην ομάδα που δεν έκανε έκπλυση το ιικό φορτίο συνέχισε να αυξάνεται.
Τα οφέλη δεν σταματούν εκεί. Για όσους πάσχουν από αλλεργική ρινίτιδα, η τακτική χρήση φυσιολογικού ορού μπορεί να μειώσει σημαντικά την ανάγκη για αντιαλλεργικά φάρμακα – έως και 62%, σύμφωνα με ανάλυση πολλών κλινικών μελετών. Η μέθοδος βοηθά επίσης στη χρόνια συμφόρηση, την οπισθορινική καταρροή και τις συχνές υποτροπές ιγμορίτιδας.
Πώς θα το κάνετε σωστά;
Για να τις δοκιμάσετε, δε θα χρειαστείτε ειδικό εξοπλισμό, ούτε το neti pot σε περίπτωση που δεν το έχετε. Τα περισσότερα φαρμακεία διαθέτουν έτοιμα διαλύματα αλατόνερου σε συσκευασίες με ρύγχος ή σε μπουκάλια ψεκασμού, τα οποία μπορούν να ξαναγεμιστούν με σπιτικό διάλυμα.
Για την παρασκευή του στο σπίτι, αρκεί να διαλύσετε περίπου μισό κουταλάκι του γλυκού μη ιωδιούχο αλάτι σε μία κούπα νερό. Για λόγους ασφάλειας, το νερό πρέπει να είναι είτε αποσταγμένο είτε βρασμένο για τουλάχιστον πέντε λεπτά και στη συνέχεια καλά κρυωμένο, ώστε να απομακρυνθούν τυχόν βλαβερά μικρόβια. Προαιρετικά, μπορεί να προστεθεί και μια μικρή ποσότητα μαγειρικής σόδας, η οποία μειώνει το αίσθημα τσουξίματος.
Ορισμένες μελέτες υποδεικνύουν ότι το φυσικό θαλασσινό νερό, χάρη στα επιπλέον μέταλλα όπως το μαγνήσιο, το κάλιο και το ασβέστιο, ίσως προσφέρει ακόμη μεγαλύτερα οφέλη.
Μπορείτε να κάνετε ρινική έκπλυση μετά από κάθε πιθανή έκθεση σε ιώσεις. Για το καλύτερο αποτέλεσμα, καλό είναι να ξεκινήσετε μόλις εμφανιστούν τα πρώτα συμπτώματα. Οι εκπλύσεις μπορούν να επαναλαμβάνονται όσο συχνά χρειάζεται μέσα στην ημέρα, για όσο διαρκεί η ασθένεια. Στην ελάχιστη συχνότητα, συνιστάται να γίνεται μία φορά το πρωί και μία το βράδυ. Μπορείτε επίσης να χρησιμοποιήσετε γαργάρες με αλατόνερο ως συμπληρωματική μέθοδο.
Συμπέρασμα
Η ρινική έκπλυση με φυσιολογικό ορό είναι μια απλή και οικονομική μέθοδος που μπορεί να μειώσει τη διάρκεια του κρυολογήματος, να περιορίσει τη μετάδοση και να προσφέρει καθημερινή ανακούφιση από αλλεργίες και συμφόρηση. Μια μικρή συνήθεια με μεγάλο όφελος για την αναπνευστική υγεία.
Διαβάστε επίσης
Πώς να προστατευτείτε από τις πιο συχνές αναπνευστικές λοιμώξεις του χειμώνα
