Το βαθύ αποτύπωμα της κακοποίησης στη σωματική και ψυχική υγεία των ανήλικων και ενήλικων θυμάτων σκιαγραφεί μια μετα-ανάλυση που δημοσιεύεται στο Nature Medicine, αντικείμενο της οποίας αποτέλεσαν οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις από τη βία μεταξύ ερωτικών συντρόφων -συγκεκριμένα, κατά των γυναικών- και τη σεξουαλική κακοποίηση στην παιδική ηλικία. Αν και επρόκειτο για μελέτες παρατήρησης που δεν αποκαλύπτουν αιτιώδεις μηχανισμούς, η ανασκόπησή τους αποδίδει νέες διαστάσεις στο φαινόμενο, μεγαλύτερες από τις προηγούμενες εκτιμήσεις.

«Μία στις τρεις γυναίκες παγκοσμίως έχει υποστεί βία από τον σύντροφό της στο πλαίσιο σχέσης, και περίπου το 20% των νέων γυναικών και το 10% των νέων ανδρών έχουν βιώσει κάποια μορφή σεξουαλικής κακοποίησης στην παιδική τους ηλικία. Ωστόσο, οι έρευνες για τις επιπτώσεις στην υγεία από τη βία μεταξύ συντρόφων και τη σεξουαλική κακοποίηση στην παιδική ηλικία είναι περιορισμένες» σημειώνει σε σχετικό δημοσίευμα το Ινστιτούτο Μέτρησης και Αξιολόγησης της Υγείας του Πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον (IHME) που συμμετείχε στο project με μια ομάδα 19 ερευνητών, μεταξύ των οποίων και η ελληνικής καταγωγής καθηγήτρια Εμμανουέλα Γακίδου, συνιδρύτρια του ΙΗΜΕ και εκ των επικεφαλής της ανασκόπησης.

Τα αποτελέσματα προκύπτουν από 229 έρευνες που πληρούσαν τα κριτήρια της εργασίας. Η ερευνητική ομάδα ανέτρεξε σε 4.379 συνολικά δημοσιεύεις για το διάστημα Ιανουαρίου 1970 – 31 Ιανουαρίου 2023, και αξιοποίηση τη μέθοδο έρευνας “Burden of Proof ” (Βάρος της απόδειξης), μια μετα-αναλυτική προσέγγιση για την εκτίμηση του αυξημένου ή μειωμένου κινδύνου για την υγεία μετά από έκθεση σε έναν επιβλαβή ή προστατευτικό παράγοντα.

Κατάθλιψη, αποβολές και αμβλώσεις

Για την περίπτωση της βίας κατά των γυναικών, οι ερευνητές αναζήτησαν τη σύνδεσή της με τη μείζονα κατάθλιψη, την αποβολή, την άμβλωση, τη λοίμωξη HIV, τις αγχώδεις διαταραχές και τις αυτοτραυματιστικές συμπεριφορές. Ισχυρότερες συσχετίσεις με την κακοποίηση παρουσίασαν η μείζων καταθλιπτική διαταραχή (63% μεγαλύτερος κίνδυνος) και το δίπτυχο άμβλωση-αποβολή (35% μεγαλύτερος κίνδυνος).

Αλκοόλ και αυτοτραυματισμοί

Η σεξουαλική κακοποίηση κατά την παιδική ηλικία σχετίστηκε με αυξημένο κίνδυνο κατάχρησης αλκοόλ (45%) και αυτοτραυματισμού (35%). Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της ερευνητικής ομάδας, τα ευρήματα αποτυπώνουν επιπλέον αυξημένες πιθανότητες για μείζονα κατάθλιψη (20%), αγχώδεις διαταραχές (17%) και άσθμα (9%).

Άλλες καταστάσεις υγείας που όμως δεν παρείχαν ισχυρές αποδείξεις συσχέτισης ήταν ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2, η λοίμωξη HIV, οι σεξουαλικώς μεταδιδόμενες λοιμώξεις, η χρήση ναρκωτικών, η νευρική βουλιμία, η σχιζοφρένεια, η νευρική ανορεξία και η ισχαιμική καρδιοπάθεια.

Πιθανές εξηγήσεις

«Είναι πιθανό οι επιπτώσεις στην υγεία από τις κακοποιητικές συμπεριφορές του συντρόφου και τη σεξουαλική κακοποίηση στην παιδική ηλικία να προκύπτουν μέσω άλλων παραγόντων κινδύνου για τη σωματική υγεία, όπως ο υψηλός δείκτης μάζας σώματος και το κάπνισμα, όπως υποδεικνύεται από την περιγραφική ανασκόπηση των μελετών μας και τις υπάρχουσες μετα-αναλύσεις» αναφέρουν οι ερευνητές,  επισημαίνοντας την ανάγκη μελετών κοόρτης ώστε να αποσαφηνιστούν περαιτέρω οι σχέσεις βίας και μακροπρόθεσμων αποτελεσμάτων για τη σωματική υγεία και συμπληρώνουν: «η αλληλεπίδραση μεταξύ των αντιοξοτήτων και της κοινωνικοοικονομικής αποστέρησης -παράγοντας που δεν αποτυπώνεται επαρκώς στην τρέχουσα βιβλιογραφία- και οι συνέπειές της για τη μακροπρόθεσμη υγεία θα πρέπει να ληφθούν υπόψη σε μελλοντικές αναλύσεις».

Διαβάστε επίσης:

Γονείς: Μάθετε στο παιδί τα όρια του σώματός του – Προστατεύστε το από την κακοποίηση

Παιδική σεξουαλικότητα: Επτά πολύτιμες συμβουλές για να μην αντιδράσετε λάθος

Παγκόσμια ημέρα για την εξάλειψη της βίας έναντι των γυναικών