Με αυξημένο κίνδυνο πρόωρου θανάτου φαίνεται πως συνδέεται ένα από τα πιο διαδεδομένα προβλήματα ψυχικής υγείας στον κόσμο. Ο λόγος για τη διπολική διαταραχή, μια ψυχική νόσο που χαρακτηρίζεται από μανιακά «υψηλά» και καταθλιπτικά «χαμηλά», με την πλειονότητα των ασθενών να βιώνουν εναλλασσόμενα επεισόδια. Τα τελευταία χρόνια, καταγράφεται ραγδαία αύξηση των ανθρώπων που διαγιγνώσκονται με την ψυχική πάθηση, ιδιαίτερα νεαρών ενηλίκων, η οποία δυστυχώς συμπαρασύρει και τα ποσοστά αυτοκτονιών.
Για να κατανοήσουμε το μέγεθος του ζητήματος, αρκεί να αναφέρουμε ότι οι άνθρωποι που πάσχουν από διπολική διαταραχή είναι σχεδόν και όσοι έχουν διαγνωστεί με καρκίνο και πολύ περισσότεροι από τους ασθενείς με άνοια, επιληψία, αυτισμό και ρευματοειδή αρθρίτιδα.
Η σοβαρότητα αυτής της ψυχικής νόσου είναι τέτοια, που, σύμφωνα με τα ευρήματα νέας μελέτης, αυξάνουν τον κίνδυνο πρόωρου θανάτου κατά 6 φορές. Το σχετικό δημοσίευμα αναρτήθηκε στο BMJ Mental Health. Όπως εξηγούν αναλυτικότερα οι ερευνητές από το Νοσοκομείο Niuvanniemi, οι άνθρωποι που παρουσιάζουν σοβαρά συμπτώματα κατάθλιψης, όπως ακραίες εναλλαγές διάθεσης, αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο πρόωρου θανάτου λόγω ατυχημάτων, βίας ή αυτοκτονικών πράξεων. Παράλληλα, διπλάσιες είναι οι πιθανότητες να αντιμετωπίσουν θανατηφόρα σωματικά συμπτώματα, με τη χρήση αλκοόλ να αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου.
Οι ειδικοί αξιοποίησαν δεδομένα από εθνικά μητρώα ιατρικής και κοινωνικής ασφάλισης, παρακολουθώντας την υγεία όλων των ατόμων ηλικίας 15 – 64 ετών με διπολική διαταραχή από το 2004 έως το 2018. Υπολόγισαν την αναλογία θανάτων σε περίπου 8 χρόνια παρακολούθησης μεταξύ αυτών που διαγνώστηκαν με διπολική διαταραχή, συγκρίνοντάς την με τους θανάτους του γενικού πληθυσμού της Φινλανδίας.
Η μελέτη παρακολούθησε τα αποτελέσματα 47.018 ατόμων με διπολική διαταραχή, εκ των οποίων το 57% ήταν γυναίκες. Κατά την περίοδο παρακολούθησης, το 7% των υπό μελέτη ατόμων (3.300 άτομα) κατέληξαν, την ώρα που ο αριθμός θανάτων στο γενικό πληθυσμό ανήλθε σε 141.536 άτομα. Το ποσοστό αυτό ισοδυναμεί με εξαπλάσιο κίνδυνο θανάτου από εξωτερικά αίτια και διπλάσιο κίνδυνο θανάτου από φυσικά αίτια για τα άτομα με διπολική διαταραχή.
Η μέση ηλικία θανάτου των ασθενών ήταν τα 50 έτη, ενώ σχεδόν τα 2/3 των περιπτώσεων αφορούσαν σε άνδρες. Στο 61% των περιπτώσεων, η αιτία θανάτου ήταν φυσική, ενώ στο 39% εξωτερική. Από αυτές, το αλκοόλ ήταν η πιο συχνή αιτία (29%), ακολουθούμενη από καρδιαγγειακές παθήσεις (27%), καρκίνο (22%), αναπνευστικές παθήσεις (4%), διαβήτη (2%) και διαταραχές συμπεριφοράς που σχετίζονται με κατάχρηση ουσιών (1%). Το υπόλοιπο 15% οφειλόταν σε διάφορες άλλες αιτίες, η κυριότερη εκ των οποίων ήταν η αυτοκτονία (58%). Μάλιστα, σχεδόν οι μισές αυτοκτονίες που διεπράχθησαν οφείλονταν σε υπερβολική δόση με συνταγογραφούμενα φάρμακα ψυχικής υγείας, συμπεριλαμβανομένων αυτών που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της διπολικής διαταραχής.
«Η πρόληψη των αυτοκτονικών τάσεων παραμένει προτεραιότητα. Απαιτείται μια ισορροπημένη προσέγγιση μεταξύ της θεραπευτικής ανταπόκρισης, των πιθανών σοβαρών μακροχρόνιων σωματικών παρενεργειών διαφορετικών φαρμάκων και του κινδύνου πρόωρης θνησιμότητας, ειδικά σε νεότερα άτομα», επισημαίνουν οι μελετητές
Διαβάστε ακόμη:
Η διπολική διαταραχή αυξάνει τον κίνδυνο νόσου Πάρκινσον
Γήρανση: Οι ασθένειες που μας μεγαλώνουν κατά τουλάχιστον δύο χρόνια
Έρευνα: Αυξημένος ο κίνδυνος διπολικής διαταραχής για τα παιδιά των πολύ νέων ή πολύ μεγάλων γονέων
