Η δυσπεψία, το φούσκωμα και οι στομαχικές ενοχλήσεις είναι συχνές εμπειρίες που ταλαιπωρούν εκατομμύρια ανθρώπους καθημερινά. Αν και η σύγχρονη ιατρική διαθέτει αποτελεσματικές λύσεις, τα τελευταία χρόνια αυξάνεται το ενδιαφέρον για πιο φυσικές επιλογές που ενισχύουν την πεπτική υγεία.
Από την παραδοσιακή ιατρική μέχρι τη σύγχρονη επιστημονική έρευνα, συγκεκριμένα βότανα και μπαχαρικά φαίνεται να προσφέρουν σημαντική ανακούφιση και να στηρίζουν τη λειτουργία του γαστρεντερικού συστήματος. Όπως εξηγεί η Dipa Kamdar, Λέκτορας Φαρμακευτικής στο Πανεπιστήμιο Kingston στο The Conversation, η επιστήμη αρχίζει να επιβεβαιώνει την αξία ορισμένων παλαιών θεραπειών που πέρασαν από γενιά σε γενιά.
1. Δυόσμος
Γνωστός για το άρωμά του, o δυόσμος (Mentha piperita) είναι ένα από τα πιο διαδεδομένα βότανα για την ανακούφιση από το φούσκωμα και τα αέρια. Η μενθόλη, η βασική δραστική του ουσία, δρα χαλαρωτικά στους μύες του εντέρου, μειώνοντας τον κοιλιακό πόνο και τη δυσφορία. Επίσης, έχει αντιφλεγμονώδεις και αντιβακτηριακές ιδιότητες, ενώ κλινικές μελέτες δείχνουν ότι τα συμπληρώματα με έλαιο δυόσμου μπορούν να περιορίσουν τα συμπτώματα του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου. Ωστόσο, σε άτομα με γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση μπορεί να επιδεινώσει την καούρα: σε αυτές τις περιπτώσεις, το τσάι δυόσμου θεωρείται πιο ήπια και ασφαλής επιλογή.
2. Χαμομήλι
Το χαμομήλι (Matricaria chamomilla) είναι ένα από τα πιο δημοφιλή αφεψήματα παγκοσμίως, με περίπου ένα εκατομμύριο φλιτζάνια να καταναλώνονται καθημερινά. Ηρεμεί όχι μόνο το νευρικό σύστημα αλλά και το πεπτικό, καθώς παραδοσιακά χρησιμοποιείται για δυσπεψία, στομαχικούς ερεθισμούς και αέρια. Έρευνες σε ζώα δείχνουν ότι το εκχύλισμά του μπορεί να περιορίσει την εμφάνιση ελκών στομάχου χάρη στις αντιοξειδωτικές του ιδιότητες. Σε μελέτες σε παιδιά, το χαμομήλι φάνηκε να συμβάλλει στην ταχύτερη ανακούφιση από κολικούς και ήπια διάρροια, ενώ παραμένει γενικά ασφαλές για τους περισσότερους -με εξαίρεση τα άτομα με αλλεργία στο φυτό.
3. Σπόροι ατζοβάν (Ajwain)
Βασικό συστατικό της ινδικής κουζίνας και της Αγιουρβεδικής ιατρικής, οι σπόροι ατζοβάν (Trachyspermum ammi) χρησιμοποιούνται εδώ και αιώνες για την αντιμετώπιση του φουσκώματος και των αερίων. Η θυμόλη που περιέχουν διεγείρει την παραγωγή γαστρικού οξέος (έως 4 φορές περισσόρο), ενισχύει την κίνηση της τροφής στο έντερο και διευκολύνει τη διάσπαση των λιπαρών μέσω της αυξημένης έκκρισης χολής. Αν και οι μελέτες σε ανθρώπους παραμένουν περιορισμένες, η μακρόχρονη χρήση τους στη διατροφή θεωρείται ασφαλής. Εντούτοις, σε μεγάλες δόσεις μπορεί να είναι επιβαρυντικοί για την εγκυμοσύνη ή τον θηλασμό.
4. Μάραθος
Ο μάραθος (Foeniculum vulgare) είναι γνωστός σε πολλές κουλτούρες ως «οικογενειακό» βοήθημα για την πέψη μετά το φαγητό. Οι σπόροι του, πλούσιοι σε αδιάλυτες φυτικές ίνες, συμβάλλουν στη μείωση του φουσκώματος, ενώ η ανηθόλη, η κύρια δραστική ουσία, χαλαρώνει τους μυς του γαστρεντερικού σωλήνα. Σε μικρές κλινικές μελέτες παρατηρήθηκε μείωση των κοιλιακών κραμπών σε ασθενείς με σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, ενώ το παραδοσιακό «gripe water», που περιλαμβάνει νερό μάραθου με διττανθρακικό νάτριο και σιρόπι, παραμένει διαδεδομένη λύση για τα βρέφη με αέρια.
5. Κύμινο
Με πλούσια ιστορία τόσο στη μαγειρική όσο και την ιατρική, το κύμινο (Cuminum cyminum), με έντονη γεύση και αρωματικό χαρακτήρα, κατέχει ξεχωριστή θέση στη λίστα. Έρευνες δείχνουν ότι διεγείρει την παραγωγή πεπτικών ενζύμων και την απελευθέρωση χολής από το ήπαρ, γεγονός που βοηθά στη διάσπαση των λιπαρών και στη βελτίωση της απορρόφησης των θρεπτικών συστατικών. Σε πειράματα, μείωσε τον χρόνο διέλευσης της τροφής από το έντερο κατά 25%, ενώ σε κλινική δοκιμή σε άτομα με σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, η συμπυκνωμένη μορφή του περιόρισε αισθητά τα συμπτώματα μέσα σε δύο εβδομάδες.
Συμπέρασμα
Τα βότανα και τα μπαχαρικά δεν αντικαθιστούν την ιατρική φροντίδα, μπορούν, όμως, να λειτουργήσουν συμπληρωματικά σε μια ισορροπημένη διατροφή, προσφέροντας ήπια αλλά ουσιαστική υποστήριξη σε συνηθισμένα πεπτικά προβλήματα. Μια κούπα χαμομήλι ή μια πρέζα κύμινο δεν είναι απλώς γευστικές λεπτομέρειες στο πιάτο ή το φλιτζάνι, αλλά μικρά καθημερινά βήματα προς την καλύτερη υγεία του εντέρου.
Διαβάστε επίσης
Φούσκωμα: 5 τροφές – σύμμαχοι που το καταπολεμούν
Πέντε αρωματικά βότανα που καταπολεμούν το φούσκωμα και «ρίχνουν» την κοιλιά
