«Συναγερμό» σήμανε η σοβαρή περιπέτεια ζευγαριού, που νοσηλεύεται στο νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ μετά από κατανάλωση μανιταριών σε εκδήλωση στη βόρεια Ελλάδα. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο άνδρας 65 ετών και η γυναίκα 55 ετών, έχουν διαγνωστεί με οξεία ηπατική ανεπάρκεια.
Στον ΕΟΜ έχει σημάνει συναγερμός για την επείγουσα μεταμόσχευση ήπατος στην οποία πρέπει να υποβληθούν και οι δύο. Στο πλαίσιο αυτό έχει ήδη ξεκινήσει η αναζήτηση κέντρου για μεταμόσχευση ήπατος στην Ιταλία, με αρμόδιες πηγές να μεταφέρουν ότι στόχος είναι η διακομιδή του ζευγαριού να γίνει εντός της ημέρας.
Τι είναι η οξεία ηπατική ανεπάρκεια
Σύμφωνα με τους ειδικούς του Νοσοκομείου ΥΓΕΙΑ, ως οξεία ηπατική ανεπάρκεια (ΟΗΑ) ορίζεται η σοβαρή ηπατική βλάβη (αύξηση τρανσαμινασών, παράταση INR >1,5) με συνοδό ηπατική εγκεφαλοπάθεια σε ασθενείς χωρίς προϋπάρχουσα ηπατική νόσο, που εγκαθίσταται σε διάστημα μικρότερο των 26 ημερών. Πρόκειται για μια πολυσυστηματική νόσο, με υψηλά ποσοστά θνητότητας, παρά τις εξελίξεις στη θεραπευτική αντιμετώπιση. Οι κυριότερες αιτίες της είναι η υπερδοσολογία παρακεταμόλης, φαρμακευτικές αντιδράσεις, η ιογενής ή αυτοάνοση ηπατίτιδα, η σήψη και άλλα.
Η εξέλιξή της μπορεί να οδηγήσει σε επιπλοκές, όπως ηπατική εγκεφαλοπάθεια, εγκεφαλικό οίδημα, αιμοδυναμική αστάθεια, νεφρική ή αναπνευστική ανεπάρκεια και αιμορραγία. Ιδιαίτερη σημασία στην αντιμετώπιση της ΟΗΑ έχει η εφαρμογή ειδικής θεραπείας για συγκεκριμένα εκλυτικά αίτια, όπως λόγου χάρη η χορήγηση Ν-ακετυλκυστείνης στην ηπατοτοξικότητα λόγω παρακεταμόλης. Στους ασθενείς με ΟΗΑ μη αποκρινόμενη στη θεραπεία μονόδρομο αποτελεί η μεταμόσχευση ήπατος.
Πότε τα μανιτάρια γίνονται επικίνδυνα
Τα μανιτάρια είναι μια θαυμάσια τροφή, που προστίθεται σε πολλά πιάτα και χαρίζει γεύση και πλούσια υφή. Οι καταναλωτές μανιταριών, ωστόσο, θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί απέναντι στα δηλητηριώδη άγρια μανιτάρια. Αυτοί οι μύκητες αναπτύσσονται συχνά δίπλα σε βρώσιμες ποικιλίες και δεν είναι επικίνδυνοι στην αφή. Όμως, η κατανάλωση ακόμη και μιας μπουκιάς μπορεί να είναι επιβλαβής.
Η δρ. Aanchal Kapoor, MD, περιγράφει τα κύρια συμπτώματα της δηλητηρίασης από μανιτάρια και συμβουλεύει πώς θα αποφύγουμε τους κακόβουλους μύκητες.
Συμπτώματα δηλητηρίασης από μανιτάρια
Μόνο περίπου το 3% των γνωστών ποικιλιών μανιταριών είναι δηλητηριώδη. Τα συμπτώματα της δηλητηρίασης μπορεί να κυμαίνονται από γαστρεντερική δυσφορία έως ηπατική ανεπάρκεια και θάνατο, ανάλογα με τον τύπο της τοξίνης που έχει καταναλωθεί.
Η οξεία ηπατική ανεπάρκεια από δηλητηρίαση μανιταριών δεν είναι συχνή, αλλά συμβαίνει. Στις περισσότερες περιπτώσεις, οφείλεται στο ότι ο συλλέκτης μανιταριών αξιολογεί λανθασμένα ένα μανιτάρι ως ασφαλές.
Αν υποψιάζεστε ότι εσείς ή κάποιος που γνωρίζετε έχει δηλητηριαστεί από μανιτάρια, ζητήστε αμέσως ιατρική βοήθεια. Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα δηλητηρίασης από μανιτάρια περιλαμβάνουν ναυτία, έμετο, κοιλιακό άλγος και διάρροια. Στις λιγότερο δηλητηριώδεις ποικιλίες, τα πεπτικά συμπτώματα της δηλητηρίασης αναπτύσσονται από 20 λεπτά έως 4 ώρες μετά την κατανάλωση. Ευτυχώς, συνήθως υποχωρούν αφού αποβληθεί το ερεθιστικό.
Στην περίπτωση δηλητηρίασης από πιο επικίνδυνα είδη, όπως το amanita phalloides («θανατηφόρα καπέλα») -που περιέχουν τοξικές ενώσεις που βλάπτουν τα ηπατικά κύτταρα- τα αρχικά συμπτώματα συνήθως ξεκινούν 6 έως 24 ώρες μετά την κατανάλωση, αλλά ενδέχεται να εμφανιστούν και αργότερα. Αυτή η καθυστέρηση είναι παραπλανητική: Μέχρι τότε, οι τοξίνες έχουν ήδη απορροφηθεί πλήρως από τον οργανισμό. Μετά από μια αρχική φάση πεπτικών συμπτωμάτων, μπορεί να φαίνεται ότι αναρρώνετε για 2-3 ημέρες, αλλά στη συνέχεια τα συμπτώματα επανέρχονται και μπορεί να προκληθεί ηπατική και νεφρική ανεπάρκεια.
Ενώ κάποιοι αναρρώνουν πλήρως από δηλητηρίαση με έγκαιρη παρέμβαση και κατάλληλη θεραπεία, άλλοι παρουσιάζουν αιμορραγία, που μπορεί να οδηγήσει σε θάνατο. Ορισμένοι ασθενείς μπορεί επίσης να χρειαστούν μεταμόσχευση ήπατος.
Πώς να ξεχωρίσετε τα βρώσιμα από τα δηλητηριώδη μανιτάρια
Τα μανιτάρια ευδοκιμούν σε ζεστό και υγρό καιρό. Γι’ αυτό συνήθως υπάρχει έξαρση μανιταριών την άνοιξη, συμπεριλαμβανομένης μεγάλης εξάπλωσης δηλητηριωδών ποικιλιών.
Δυστυχώς, μπορεί να είναι δύσκολο να αναγνωρίσετε τα δηλητηριώδη μανιτάρια. Για παράδειγμα, τα τοξικά Amanita phalloides είναι λευκά, με ομπρελοειδείς κορυφές και ένα κυπελλοειδές εξόγκωμα στη βάση του μίσχου τους. Για τον μη ειδικό, δεν φαίνονται πιο επικίνδυνα από τις ποικιλίες του σούπερ μάρκετ. Μπορεί ακόμη και να έχουν ωραία γεύση.
Δεδομένων των κινδύνων, είναι σημαντικό να διαλέγετε «έξυπνα» τα μανιτάρια που καταναλώνετε. Η δρ. Kapoor συνιστά να μην καταναλώνετε κανένα άγριο μανιτάρι που δεν έχει αναγνωριστεί από ειδικό. Ακόμη και το πλύσιμο ή το μαγείρεμα των δηλητηριωδών μανιταριών δεν τα κάνει λιγότερο επικίνδυνα, επομένως αν υπάρχει έστω και η παραμικρή αμφιβολία, μην τα φάτε. Ιδανικά, επιλέξτε μανιτάρια που πωλούνται σε παντοπωλεία και εξειδικευμένα καταστήματα.
Διαβάστε επίσης
Νόσοι Αλτσχάιμερ, Πάρκινσον και εγκεφαλικό: Η φύση έχει τη λύση σε 4 πανίσχυρα μανιτάρια
Καρκίνος: Υποσχόμενη αντικαρκινική θεραπεία από ένα θαυματουργό μανιτάρι
Η έξυπνη αλλαγή στα μανιτάρια που αυξάνει την περιεκτικότητά τους σε βιταμίνη D