Ξεχάστε τα μαγικά φίλτρα, τα πανάκριβα συμπληρώματα και τις κρέμες που υπόσχονται αντιγήρανση. Η επιστήμη μόλις αποκάλυψε ένα πιο φυσικό και –όπως φαίνεται– αποτελεσματικό «αντίδοτο» στον χρόνο: Τις ξένες γλώσσες.
Μπορεί η πολυγλωσσία να είναι το νέο κλειδί για τη μακροζωία; Οι ερευνητές λένε… ναι, και μάλιστα με αποδείξεις!
Η γνώση ξένων γλωσσών δεν είναι μόνο κοινωνικά ωφέλιμη, αλλά και ένα άνοιγμα σε νέους πολιτισμούς και τρόπους σκέψης. Μάλιστα, όπως αποδεικνύεται, μπορεί να είναι και… αντιγηραντική.
Σύμφωνα με νέα ευρωπαϊκή μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Nature, οι άνθρωποι που μιλούν περισσότερες γλώσσες έχουν μικρότερη πιθανότητα να εμφανίσουν επιταχυνόμενη γήρανση — δηλαδή, να είναι βιολογικά «γηραιότεροι» από τη χρονολογική τους ηλικία.
Οι επιστήμονες ανέλυσαν δεδομένα από περισσότερα από 80.000 άτομα ηλικίας 51 έως 90 ετών σε 27 ευρωπαϊκές χώρες, λαμβάνοντας υπόψη παράγοντες όπως η υγεία και ο τρόπος ζωής. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι όσοι μιλούσαν μόνο μία γλώσσα εμφάνιζαν υψηλότερους δείκτες βιολογικής γήρανσης, ενώ οι πολύγλωσσοι είχαν κατά 50% χαμηλότερη πιθανότητα να γερνούν γρηγορότερα.
Ακόμη πιο εντυπωσιακό είναι πως η προστατευτική δράση των γλωσσών φαίνεται να είναι δοσοεξαρτώμενη: Για κάθε επιπλέον γλώσσα που γνωρίζει κάποιος, η γήρανση καθυστερεί περισσότερο με την πάροδο του χρόνου — ανεξάρτητα από κοινωνικές, περιβαλλοντικές ή πολιτικές διαφορές.
«Κάθε νέα γλώσσα προσφέρει πραγματική ασπίδα απέναντι στη γήρανση», ανέφερε ο Agustin Ibanez, νευροεπιστήμονας στο Trinity College του Δουβλίνου και συν-συγγραφέας της μελέτης. Ο Ibanez εξήγησε ότι η εκμάθηση πολλών γλωσσών λειτουργεί σαν καθημερινή «γυμναστική» για τον εγκέφαλο: Μαθαίνουμε να ελέγχουμε την προσοχή μας, να αποφεύγουμε παρεμβολές, να εναλλασσόμαστε ανάμεσα σε διαφορετικούς γλωσσικούς κανόνες — δεξιότητες που ενισχύουν νευρωνικά δίκτυα τα οποία φυσιολογικά εξασθενούν με την ηλικία.
Επιπλέον, η πολυγλωσσία έχει συναισθηματικά και κοινωνικά οφέλη: Ενισχύει την αίσθηση ταυτότητας, καλλιεργεί τη διαπολιτισμική κατανόηση και μειώνει το άγχος. Αυτοί οι παράγοντες, με τη σειρά τους, στηρίζουν την καρδιαγγειακή, μεταβολική και ανοσοποιητική υγεία, συμβάλλοντας σε έναν πιο ανθεκτικό οργανισμό συνολικά.
Η Ευρώπη των πολλών γλωσσών
Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΕ, το 75% των ενηλίκων σε ηλικία εργασίας στην Ευρώπη μπορεί να μιλήσει περισσότερες από μία γλώσσες.
Οι σκανδιναβικές χώρες κατέχουν την πρωτιά, ενώ οι νότιες χώρες, όπως η Ελλάδα, βρίσκονται πιο χαμηλά. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, η εκμάθηση ξένων γλωσσών σημειώνει συνεχή πτώση — μόλις το 2,97% των μαθητών επέλεξε γλώσσες στις πανεθνικές εξετάσεις του 2024, σύμφωνα με την ανάλυση του Higher Education Policy Institute.
Ο Ibanez εκφράζει την ελπίδα ότι τα νέα ευρήματα θα οδηγήσουν σε προώθηση της πολύγλωσσης εκπαίδευσης σε όλες τις ηλικίες. Όχι μόνο για τα γνωστικά οφέλη, αλλά και για την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής, σε μία εποχή που η μοναξιά και η απομόνωση αυξάνονται.
Ίσως, λοιπόν, η απάντηση στο «πώς να καθυστερήσουμε τον χρόνο» να μην κρύβεται σε κάποιο μαγικό χάπι, αλλά σε κάτι πιο απλό — στη δύναμη των λέξεων. Κάθε νέα γλώσσα είναι ένας καινούργιος τρόπος να βλέπουμε τον κόσμο. Και, όπως φαίνεται, ένας ακόμα τρόπος να μείνουμε νέοι.
Διαβάστε επίσης
Χάρα χάτσι μπου: Η ιαπωνική φιλοσοφία που συμβάλλει στην απώλεια βάρους και τη μακροζωία
Πλησιάζετε τα 60; Μην ανησυχείτε, η επιστήμη έχει πολύ καλά νέα για εσάς
Το πιο αποτελεσματικό αντικαταθλιπτικό και αγχολυτικό βρίσκεται στην αγκαλιά σας
