Τα τελευταία χρόνια, το μικροβίωμα του εντέρου έχει αναδειχθεί σε ένα από τα πιο πολυσυζητημένα πεδία της ιατρικής έρευνας. Οι μικροοργανισμοί που φιλοξενούμε επηρεάζουν την πέψη, το ανοσοποιητικό, ακόμη και την ψυχική μας υγεία. Νέα, μεγάλης κλίμακας μελέτη έρχεται να δείξει ότι το «αποτύπωμα» στο μικροβίωμα δεν προκύπτει μόνο από τη διατροφή ή το περιβάλλον, αλλά και από τα φάρμακα που λαμβάνουμε. Μάλιστα, οι επιδράσεις αυτές μπορεί να διαρκέσουν χρόνια μετά τη διακοπή τους.
Η μελέτη, που πραγματοποιήθηκε από το University of Tartu Institute of Genomics στην Εσθονία, ανέλυσε δείγματα κοπράνων και αρχεία συνταγογράφησης από περισσότερους από 2.500 συμμετέχοντες. Τι έδειξαν τα αποτελέσματα; Τα περισσότερα φάρμακα που εξετάστηκαν, συσχετίστηκαν με αλλαγές στο μικροβίωμα του εντέρου -με αυτές να παραμένουν εμφανείς πολλά χρόνια μετά.
Και αν τα αντιβιοτικά θεωρούνταν μέχρι σήμερα οι «πρωταγωνιστές» αυτών των επιδράσεων, η έρευνα ανέδειξε ότι και άλλες κατηγορίες φαρμάκων, όπως αντικαταθλιπτικά, β-αναστολείς, αναστολείς αντλίας πρωτονίων και βενζοδιαζεπίνες, αφήνουν -εξίσου -μακροχρόνια «δακτυλικά αποτυπώματα».
Για την ακρίβεια, οι βενζοδιαζεπίνες, που χορηγούνται για την αντιμετώπιση του άγχους, φάνηκαν να επηρεάζουν το μικροβίωμα σε βαθμό παρόμοιο με τα ευρέως φάσματος αντιβιοτικά. Στο ίδιο μήκος κύματος, η ομάδα είδε ότι φάρμακα της ίδιας κατηγορίας, όπως η διαζεπάμη και η αλπραζολάμη, ενδέχεται να διαφέρουν ως προς την ένταση με την οποία διαταράσσουν τις μικροβιακές κοινότητες.
Επίσης, επιβεβαίωσε τις παρατηρήσεις αυτές μέσα από παρακολούθηση συμμετεχόντων σε δεύτερο χρόνο, διαπιστώνοντας ότι η έναρξη ή η διακοπή συγκεκριμένων φαρμάκων οδηγεί σε προβλέψιμες μικροβιακές αλλαγές. Ιδιαίτερα ξεκάθαρες ήταν οι μακροχρόνιες επιδράσεις από τα SSRIs (εκλεκτικούς αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης), τους αναστολείς αντλίας πρωτονίων και τα αντιβιοτικά, όπως οι πενικιλίνες.
«Οι περισσότερες μελέτες μικροβιώματος λαμβάνουν υπόψη μόνο τα φάρμακα που λαμβάνει κάποιος τη δεδομένη στιγμή. Όμως, τα ευρήματά μας δείχνουν ότι το ιστορικό φαρμάκων είναι εξίσου καθοριστικό», εξηγεί ο επικεφαλής ερευνητής Δρ. Oliver Aasmets. «Αυτό σημαίνει ότι όταν μελετάμε τις συνδέσεις μικροβιώματος και ασθενειών, πρέπει να εξετάζουμε όχι μόνο το παρόν αλλά και το παρελθόν».
Για την καθηγήτρια Elin Org, συν-συγγραφέα της έρευνας, τα ευρήματα ανοίγουν τον δρόμο για πιο ακριβείς μελέτες και καλύτερη ιατρική πρακτική. «Πρόκειται για μια συστηματική αξιολόγηση των μακροπρόθεσμων επιδράσεων των φαρμάκων στο μικροβίωμα, με βάση πραγματικά ιατρικά δεδομένα. Ελπίζουμε να ενθαρρύνουμε ερευνητές και γιατρούς να συνυπολογίζουν το ιστορικό φαρμάκων, όταν ερμηνεύουν δεδομένα του μικροβιώματος».
Διαβάστε επίσης
Δύο προϊόντα που πρέπει να ξεφορτωθούμε από το μπάνιο για το καλό του εντέρου
Έντερο: Τρία αναπάντεχα σημάδια που μαρτυρούν ότι υπάρχει πρόβλημα
Η γλυκιά προσθήκη στο γιαούρτι που αγαπά το έντερο και τη λειτουργία του πεπτικού
