Η πρόσφατη χειρουργική επέμβαση του πρώην προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών, Τζο Μπάιντεν, για την αφαίρεση καρκινικής βλάβης στο δέρμα προσέλκυσε το ενδιαφέρον της διεθνούς κοινής γνώμης, υπενθυμίζοντας πως ο καρκίνος του δέρματος δεν είναι τόσο σπάνιος όσο συχνά πιστεύεται.
Αν και δεν δημοσιοποιήθηκαν περισσότερες λεπτομέρειες για το περιστατικό, η γνωστοποίηση της ιατρικής του κατάστασης συμβάλλει στην ενίσχυση της ευαισθητοποίησης γύρω από ένα ζήτημα που αφορά εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως και αναδεικνύει τη σημασία της τακτικής δερματολογικής εξέτασης και της ενημέρωσης σχετικά με τον καρκίνο του δέρματος.
Υπεριώδης ακτινοβολία: Πώς επηρεάζει το δέρμα μας
Αν και ο ήλιος είναι απαραίτητος για τη σύνθεση της βιταμίνης D και την ομαλή λειτουργία του οργανισμού, η παρατεταμένη και χωρίς επαρκή προστασία έκθεση στις υπεριώδεις ακτίνες UVA και UVB αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους περιβαλλοντικούς παράγοντες κινδύνου για την υγεία του δέρματος.
Οι άμεσες συνέπειες αυτής της έκθεσης περιλαμβάνουν τόσο άμεσες βλάβες – όπως το ηλιακό έγκαυμα, η φωτοευαισθησία και οι φωτοδερματοπάθειες – όσο και μακροχρόνιες αλλοιώσεις, όπως η φωτογήρανση και η φωτοκαρκινογένεση. Η τελευταία αποτελεί και τη σοβαρότερη συνέπεια, καθώς συνδέεται άμεσα με την εμφάνιση διαφόρων μορφών καρκίνου του δέρματος.
Tα επιδημιολογικά δεδομένα είναι ανησυχητικά: σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, ένας στους τρεις καρκίνους που διαγιγνώσκονται παγκοσμίως αφορά το δέρμα, ενώ το μελάνωμα αποτελεί μία από τις πλέον επικίνδυνες μορφές. Ιδιαίτερα στην Ελλάδα, όπου τα επίπεδα ηλιοφάνειας είναι υψηλά, παρατηρείται σταθερή αύξηση των περιστατικών, με τις νέες διαγνώσεις μελανώματος να έχουν τετραπλασιαστεί μεταξύ 2000 και 2018 (GLOBOCAN). Παρά τις ανησυχητικές τάσεις, η πρόληψη και η έγκαιρη διάγνωση παραμένουν τα πιο αποτελεσματικά όπλα.
Η σημασία της πρόληψης και του τακτικού δερματολογικού ελέγχου
Η πρόληψη και η έγκαιρη ανίχνευση του καρκίνου του δέρματος –και κυρίως του μελανώματος– αποτελούν βασικούς παράγοντες για την επιτυχή θεραπεία και τη μείωση της θνησιμότητας.
Ο τακτικός αυτοέλεγχος του δέρματος είναι ένα απλό, αλλά ουσιώδες μέτρο πρόληψης. Η εμφάνιση νέων ελιών ή αλλαγές σε υπάρχουσες –στο μέγεθος, το σχήμα, το χρώμα ή τα όρια– θα πρέπει να κινητοποιούν τον ασθενή για άμεση ιατρική εκτίμηση. Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται σε περιοχές που δεν είναι εύκολα ορατές, όπως η πλάτη, το τριχωτό της κεφαλής και τα πέλματα, καθώς συχνά παραμελούνται στον αυτοέλεγχο.
Ταυτόχρονα, η καθημερινή προστασία από την ηλιακή ακτινοβολία, μέσω της χρήσης αντηλιακού και της κάλυψης του σώματος με κατάλληλο ρουχισμό, μπορεί να μειώσει σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης κακοήθων αλλοιώσεων.
Τέλος, οι τακτικοί έλεγχοι από εξειδικευμένο δερματολόγο είναι απαραίτητοι, ιδίως για άτομα με πολλούς σπίλους ή οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του δέρματος, καθώς επιτρέπουν την έγκαιρη διάγνωση και παρέμβαση πριν η νόσος εξελιχθεί.
Διαβάστε επίσης
Καρκίνος δέρματος: Μπορεί ο ιός HPV να τον πυροδοτήσει; Η σπάνια περίπτωση μιας 34χρονης
Μελάνωμα: Καινοτόμο τεστ αίματος εντοπίζει με ακρίβεια την πιθανότητα υποτροπής της νόσου
Καρκίνος δέρματος: Αυξημένη η θνησιμότητα από μελάνωμα στην Ελλάδα