Πρόσφατα στοιχεία από το Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν φέρνουν ενθαρρυντικά νέα: Η χρήση κάνναβης από τους εφήβους έχει μειωθεί στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων δεκαετιών. Το 2024, μόνο το 26% των μαθητών λυκείου και το 16% των μαθητών γυμνασίου ανέφεραν χρήση κάνναβης. Πρόκειται για τα χαμηλότερα ποσοστά που έχουν καταγραφεί εδώ και σχεδόν 30 χρόνια. Ωστόσο, αυτό που συμβαίνει στην πραγματικότητα είναι ότι αλλάζει ο τύπος της κατανάλωσης κάνναβης – και όχι απαραίτητα προς το καλύτερο.
Μείωση του καπνίσματος – Άνοδος των διατροφικών προϊόντων κάνναβης
Τα εμπλουτισμένα με THC -την κύρια ψυχοδραστική ουσία που βρίσκεται στην κάνναβη- φαγώσιμα και ποτά γίνονται ο νέος κανόνας μεταξύ των νέων, ιδίως της Gen Z και των millennials. Αυτά τα προϊόντα, που κυμαίνονται από τσίχλες και μπισκότα, μέχρι αναψυκτικά και ενεργειακά ποτά, είναι διακριτικά, γευστικά και συχνά διατίθενται στην αγορά με συσκευασίες φιλικές προς τη νεολαία. Η ελκυστικότητά τους δεν έγκειται μόνο στη γεύση τους, αλλά και στην ευκολία με την οποία μπορούν να κρυφτούν από γονείς, δασκάλους και συνομηλίκους.
Η απήχηση και οι κίνδυνοι
Σήμερα, τα προϊόντα αυτά είναι ευρέως διαδεδομένα και πωλούνται σε βενζινάδικα, καταστήματα ψιλικών και διαδικτυακές πλατφόρμες – συχνά χωρίς αποτελεσματική επαλήθευση της ηλικίας. Η αύξηση της δημοτικότητάς τους είναι επίσης σημαντική. Στις ΗΠΑ, οι πωλήσεις εδώδιμων προϊόντων κάνναβης έφτασαν τα 3,6 δισεκατομμύρια δολάρια το 2021 και προβλέπεται να ξεπεράσουν τα 8 δισεκατομμύρια δολάρια μέχρι το 2025. Μόνο τα ποτά THC αντιπροσωπεύουν πλέον μια ετήσια αγορά άνω του 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων, με την ποικιλία και τη διαθεσιμότητα των προϊόντων να επεκτείνονται με ταχείς ρυθμούς.
Πολλοί νέοι καταναλωτές πιστεύουν λανθασμένα ότι τα εδώδιμα προϊόντα κάνναβης είναι ασφαλέστερα από το κάπνισμα. Οι ειδικοί, όμως, προειδοποιούν ότι πρόκειται για μια επικίνδυνη παρανόηση. Η κατάποση THC μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες για την υγεία του εγκεφάλου και της καρδιάς, ιδιαίτερα σε εφήβους και νεαρούς ενήλικες, των οποίων ο οργανισμός αναπτύσσεται ακόμη.
Σε αντίθεση με την καπνιστή κάνναβη, η οποία επιδρά μέσα σε λίγα λεπτά, τα εδώδιμα μπορεί να χρειαστούν 30 λεπτά έως 2 ώρες για να προκαλέσουν αξιοσημείωτες επιδράσεις. Αυτή η καθυστέρηση οδηγεί συχνά τους χρήστες -ιδιαίτερα τους άπειρους- να καταναλώνουν περισσότερο από το προβλεπόμενο, αυξάνοντας τον κίνδυνο δηλητηρίασης, άγχους και, σε ακραίες περιπτώσεις, συμπτωμάτων που μοιάζουν με υπερβολική δόση.
Επιπλέον, η συγκέντρωση THC στα εδώδιμα συχνά παραποιείται ή επισημαίνεται ανεπαρκώς, καθιστώντας εύκολη την εν αγνοία σας κατανάλωση δόσης πολύ μεγαλύτερης από τη συνιστώμενη. Μια μόνο σοκολάτα, για παράδειγμα, μπορεί να περιέχει 4 ή περισσότερες φορές την ποσότητα THC που θεωρείται ασφαλής για έναν ενήλικα.
Αύξηση των τυχαίων δηλητηριάσεων
Μια ανησυχητική συνέπεια αυτής της τάσης είναι η αύξηση των τυχαίων δηλητηριάσεων σε μικρά παιδιά. Από το 2017, έχει σημειωθεί αύξηση 1.375% των δηλητηριάσεων από εδώδιμη κάνναβη σε παιδιά κάτω των 5 ετών. Οι παιδίατροι αναφέρουν ότι τα παιδιά συχνά μπερδεύουν τις καραμέλες THC με κανονικές, καταλήγοντας με σοβαρά συμπτώματα, όπως δυσκολία στην αναπνοή, επιληπτικές κρίσεις και κώμα. Μια μελέτη του 2024 από το νοσοκομείο Sick Children του Τορόντο διαπίστωσε ότι το 38% των παιδιών που εισήχθησαν για δηλητηρίαση από κάνναβη χρειάστηκε εντατική φροντίδα. Ένα παιδί, μάλιστα, κατέληξε.
Ο ευρύτερος αντίκτυπος στην υγεία
Πέρα από την οξεία δηλητηρίαση, η χρόνια χρήση κάνναβης από εφήβους ενέχει μακροπρόθεσμους κινδύνους. Μια ολοκληρωμένη ανασκόπηση συνέδεσε την κατανάλωση κάνναβης με 29% υψηλότερο κίνδυνο καρδιακής προσβολής και 20% αυξημένο κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου – ακόμη και σε νεαρούς ενήλικες, χωρίς προηγούμενα καρδιαγγειακά προβλήματα.
Οι επιπτώσεις στην ψυχική υγεία είναι εξίσου ανησυχητικές. Η τακτική έκθεση σε THC συνδέεται με διαταραχές της μνήμης, ελλείμματα προσοχής και αυξημένο κίνδυνο κατάθλιψης και άγχους. Οι έφηβοι που κάνουν χρήση κάνναβης -ιδιαίτερα σε ισχυρές μορφές, όπως τα φαγώσιμα ή τα συμπυκνώματα- είναι επίσης πιο πιθανό να προχωρήσουν στη χρήση άλλων, παράνομων ναρκωτικών.
Μια αρρύθμιστη αγορά
Η ραγδαία επέκταση της αγοράς των προϊόντων εδώδιμης κάνναβης έχει ξεπεράσει κατά πολύ τις πολιτικές δημόσιας υγείας και την εκπαίδευση των καταναλωτών. Με ελάχιστη ρύθμιση όσον αφορά στη συσκευασία, την επισήμανση ή την πρόσβαση, πολλά από αυτά τα προϊόντα παραμένουν ένας σοβαρός κίνδυνος – ιδιαίτερα για νέους και ευάλωτους πληθυσμούς.
Ενώ, λοιπόν, η εδώδιμη κάνναβη παρουσιάζεται ως μια ασφαλέστερη εναλλακτική σε σχέση με το κάπνισμα ή το αλκοόλ, οι κίνδυνοι είναι υπαρκτοί και σημαντικοί. Από τις τυχαίες δηλητηριάσεις έως τις μακροπρόθεσμες συνέπειες για την υγεία, τα προϊόντα αυτά θέτουν σημαντικές προκλήσεις για τη δημόσια υγεία. Σε κάθε περίπτωση, η χρήση THC σε οποιαδήποτε μορφή δεν είναι ασφαλής για τους αναπτυσσόμενους εγκεφάλους. Οι προσπάθειες πρόληψης πρέπει να επικεντρωθούν όχι μόνο στη μείωση της χρήσης, αλλά και στην εκπαίδευση του κοινού σχετικά με τους κρυμμένους κινδύνους των προϊόντων εδώδιμης κάνναβης.
Διαβάστε επίσης
Συνθετικά ναρκωτικά «ανεβάζουν» όλη την Ευρώπη – Τι ισχύει στην Ελλάδα
Αλκοόλ: Πόσο πίνουν οι έφηβοι στην Ευρώπη – Τι ισχύει στην Ελλάδα
Κάνναβη: Η χρήση της πολλαπλασιάζει τον κίνδυνο για την καρδιά στους κάτω των 50 ετών
