Στον σύγχρονο ψηφιακό κόσμο, όπου οι ερωτικές και κοινωνικές σχέσεις συχνά ξεκινούν και εξελίσσονται διαδικτυακά, νέες μορφές αντικοινωνικής συμπεριφοράς κάνουν την εμφάνισή τους. Το ghosting και το breadcrumbing αποτελούν πλέον οικείες τακτικές σε ψηφιακές γνωριμίες με σοβαρές ψυχολογικές συνέπειες τόσο για τα θύματα όσο και για τους δράστες.
Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Deviant Behavior, άτομα που έχουν βιώσει ghosting ή breadcrumbing είναι πιο πιθανό να αναπαράγουν αυτές τις συμπεριφορές σε άλλους. Οι ερευνητές κάνουν λόγο για έναν «ψηφιακό κύκλο αρνητικών συμπεριφορών», όπου οι ρόλοι θύματος και θύτη συχνά εναλλάσσονται.
Τι είναι το ghosting και τι το breadcrumbing
Το ghosting αναφέρεται στην ξαφνική και αδικαιολόγητη διακοπή επικοινωνίας με κάποιο άτομο -συνήθως σε πλαίσιο ρομαντικής σχέσης ή φλερτ -χωρίς καμία εξήγηση ή ειδοποίηση. Πρόκειται για έναν παθητικό τρόπο τερματισμού σχέσης που αφήνει το άλλο άτομο μετέωρο, χωρίς συναισθηματικό κλείσιμο, οδηγώντας πολλές φορές σε σύγχυση, πληγωμένα αισθήματα και αναπάντητα ερωτήματα.
Το breadcrumbing, από την άλλη, περιγράφει την αποστολή περιστασιακών ή παραπλανητικών μηνυμάτων ενδιαφέροντος, χωρίς πρόθεση πραγματικής δέσμευσης. Η τακτική αυτή δημιουργεί ψευδείς ελπίδες και ενισχύει τη συναισθηματική ανασφάλεια. Και οι δύο συμπεριφορές έχουν συσχετιστεί με χαμηλή ενσυναίσθηση, περιορισμένες επικοινωνιακές δεξιότητες και, σε ορισμένες περιπτώσεις, πρόθεση χειραγώγησης.
Τι έδειξε έρευνα σε νεαρούς ενήλικες
Η μελέτη, με επικεφαλής τις ερευνήτριες Alexandra Cobzeanu και Cornelia Măirean, εξέτασε τα ψυχολογικά χαρακτηριστικά που σχετίζονται με το ghosting και το breadcrumbing. Οι επιστήμονες υπέθεσαν ότι όσοι έχουν υποστεί τέτοιες συμπεριφορές είναι πιο πιθανό να τις αναπαράγουν οι ίδιοι. Παράλληλα, διερεύνησαν κατά πόσο παράγοντες όπως η ηθική αποδέσμευση, η τοξική άρση αναστολών, η ευαισθησία στην απόρριψη και η ψυχολογική δυσφορία τις επηρεάζουν.
Περιέλαβε 578 νεαρούς ενήλικες στη Ρουμανία, ηλικίας 18 έως 27 ετών, με μέσο όρο ηλικίας τα 20 έτη, εκ των οποίων το 72% ήταν γυναίκες. Οι συμμετέχοντες απάντησαν σε εξειδικευμένα ψυχολογικά ερωτηματολόγια, που αξιολογούσαν τη συμπεριφορά breadcrumbing, τις εμπειρίες ghosting/breadcrumbing, αλλά και το προσωπικό τους ιστορικό άσκησης αυτών των τακτικών. Επιπλέον, μετρήθηκαν δείκτες όπως η ηθική αποδέσμευση, η τάση για επιθετική συμπεριφορά στο διαδίκτυο, η ευαισθησία στην κοινωνική απόρριψη και τα επίπεδα ψυχολογικής δυσφορίας (κατάθλιψη, άγχος, στρες).
Ο κύκλος των συμπεριφορών και η ψυχολογική τους βάση
Τα αποτελέσματα ήταν ενδεικτικά: όσοι είχαν βιώσει ghosting, ήταν σημαντικά πιο πιθανό να το εφαρμόσουν και οι ίδιοι. Αντίστοιχα, οι συμμετέχοντες που είχαν χρησιμοποιήσει breadcrumbing στο παρελθόν, ήταν πιο πιθανό να το επαναλάβουν. Επιπλέον, οι άνθρωποι που επέλεγαν τέτοιες συμπεριφορές παρουσίαζαν υψηλότερα επίπεδα ηθικής αποδέσμευσης, αυξημένη τάση για διαδικτυακή επιθετικότητα και μεγαλύτερη ψυχολογική δυσφορία.
Αξιοσημείωτο είναι ότι οι νεότεροι σε ηλικία συμμετέχοντες είχαν ελαφρώς περισσότερες πιθανότητες να εμπλακούν σε breadcrumbing, ενώ ήταν επίσης πιο πιθανό να δηλώσουν ότι έχουν πέσει θύματα αυτής της πρακτικής. Αντίθετα, η ευαισθησία στην απόρριψη φάνηκε να έχει ασθενή μόνο σχέση με το πόσο συχνά κάποιος βίωνε breadcrumbing.
«Τα ευρήματά μας δείχνουν ότι το breadcrumbing επηρεάζεται κυρίως από προηγούμενες εμπειρίες, την ηθική αποδέσμευση, την διαδικτυακή επιθετικότητα και την ψυχολογική δυσφορία, ανεξάρτητα από το είδος της σχέσης», σημειώνουν οι ερευνητές. «Αντίστοιχα, η τάση για ghosting προβλέπεται κυρίως από προσωπικές εμπειρίες και την ψυχική πίεση του ατόμου». Η εικόνα που αναδύεται στηρίζει την «θεωρία του κύκλου της βίας», δηλαδή την ιδέα ότι άτομα που έχουν υπάρξει θύματα, συχνά καταλήγουν να υιοθετούν τις ίδιες βλαβερές συμπεριφορές -σε αυτή την περίπτωση, στο πεδίο των διαδικτυακών ρομαντικών σχέσεων.
Παρότι η μελέτη προσφέρει σημαντικά δεδομένα για τις ψυχολογικές ρίζες δύο σύγχρονων μορφών ψηφιακής απόρριψης, οι συγγραφείς σημειώνουν ότι τα αποτελέσματα αφορούν συγκεκριμένο ηλικιακό και γεωγραφικό δείγμα. Συνεπώς, η δυνατότητα γενίκευσης σε μεγαλύτερες ηλικίες ή σε άλλες πολιτισμικές και κοινωνικές ομάδες παραμένει περιορισμένη.
Διαβάστε επίσης
Prowling: Η ύπουλη επιστροφή του πρώην που παίζει με τα συναισθήματα και την αυτοεκτίμησή μας
Σχέσεις: Αισθάνεστε ότι σας κρύβει ο σύντροφός σας; Ανακαλύψτε το stashing
Χειραγώγηση: Τι λένε οι χειριστικοί άνθρωποι και πώς να τους βάλετε φρένο
