Το φάσμα του αυτισμού μελετάται εδώ και χρόνια από τους ειδικούς, που προσπαθούν να καταλάβουν εάν εκδηλώνεται με διαφορετικό τρόπο στα αγόρια και τα κορίτσια. Τώρα, μια πρωτοποριακή μελέτη από την Καλιφόρνια μάς καλεί να ξανασκεφτούμε όσα θεωρούσαμε δεδομένα.

Η πιο ολοκληρωμένη μελέτη σε παγκόσμιο επίπεδο

Η έρευνα που δημοσιεύεται στο Nature Human Behavior, πραγματοποιήθηκε από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια και αποτελεί την πιο ολοκληρωμένη στο είδος της παγκοσμίως. Κατά τη διάρκειά της, περισσότερα από 2.500 βρέφη και νήπια ηλικίας 12 έως 48 μηνών αξιολογήθηκαν μεταξύ 2002 και 2022 από εξειδικευμένους κλινικούς ψυχολόγους στο UC San Diego Autism Center of Excellence.

Ανάμεσά τους, 1.500 παιδιά είχαν διαγνωστεί με αυτισμό, 600 αναπτύσσονταν τυπικά και 475 είχαν αναπτυξιακή καθυστέρηση. Όλα τα παιδιά υποβλήθηκαν σε 19 διαφορετικές μετρήσεις που εξετάζουν στοιχεία όπως η γλωσσική ανάπτυξη, οι κοινωνικές δεξιότητες, η κινητικότητα, οι επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές και η γνωστική λειτουργία. Οι ερευνητές αξιολόγησαν ακόμη και την κοινωνική προσοχή μέσω ειδικής τεχνολογίας eye-tracking.

Τι έδειξε η μελέτη

Μεταξύ των παιδιών με αυτισμό, δεν διαπιστώθηκαν διαφορές μεταξύ αγοριών και κοριτσιών σε καμία από τις μετρήσεις – με μόνη εξαίρεση μια μικρή υπεροχή των κοριτσιών σε δεξιότητες καθημερινής ζωής, όπως το ντύσιμο και η σίτιση, βάσει των γονεϊκών αναφορών.

Ακόμη και όταν τα παιδιά κατηγοριοποιήθηκαν σε υποομάδες εντός του φάσματος – χαμηλής, μεσαίας και υψηλής λειτουργικότητας – δεν εντοπίστηκαν σημαντικές διαφορές μεταξύ των φύλων. Επιπλέον, οι ερευνητές παρακολούθησαν την αναπτυξιακή πορεία των νηπίων με αυτισμό σε βάθος χρόνου, από τους 12 έως τους 48 μήνες. Και πάλι, δεν παρατηρήθηκαν διαφοροποιήσεις μεταξύ αγοριών και κοριτσιών.

Αντίθετα, διαφορές υπήρξαν στους τυπικά αναπτυσσόμενους

Οι ερευνητές εντόπισαν σαφείς διαφορές ανά φύλο μόνο στα παιδιά που δεν είχαν αυτισμό: Τα κορίτσια υπερίσχυσαν των αγοριών σε περισσότερες από τις μισές μετρήσεις, ειδικά στη γλωσσική ανάπτυξη, τις κοινωνικές δεξιότητες και τις δεξιότητες καθημερινής ζωής. «Αυτό συνάδει με την υπάρχουσα βιβλιογραφία. Τα κορίτσια τείνουν να ωριμάζουν λίγο πιο γρήγορα από τα αγόρια σε αυτούς τους τομείς», εξηγεί η δρ. Karen Pierce, νευροεπιστήμονας και διευθύντρια του Autism Center of Excellence στο UC San Diego School of Medicine.

Η δρ. Pierce παραδέχεται ότι οι ερευνητές περίμεναν να εντοπίσουν διαφορές, λόγω προηγούμενων, μικρότερων μελετών. Ωστόσο, τα αποτελέσματα της μελέτης την εξέπληξαν.

Τα ευρήματα της μελέτης οδηγούν σε δύο πιθανά συμπεράσματα: Το πρώτο είναι ότι οι προηγούμενες μελέτες μπορεί να ήταν ανακριβείς, εν μέρει λόγω μικρού δείγματος ή μεθοδολογικών περιορισμών. Το δεύτερο είναι ότι οι διαφορές μεταξύ των φύλων μπορεί να μην είναι άμεσα εμφανείς κατά τη διάρκεια των πρώτων ετών, αλλά να εκδηλώνονται αργότερα, καθώς επηρεάζονται από κοινωνικούς ή βιολογικούς παράγοντες, που αναπτύσσονται με την πάροδο του χρόνου. Η δρ. Pierce επισημαίνει πως, για να κατανοήσουμε πλήρως αυτές τις διαφοροποιήσεις, απαιτείται μια νέα, μεγάλης κλίμακας, μακροχρόνια έρευνα που θα παρακολουθεί την ανάπτυξη των παιδιών με αυτισμό σε βάθος.

Εστίαση στο άτομο, όχι στο φύλο

Μέσα από τα αποτελέσματα, οι ερευνητές τονίζουν τη σημασία του να κατανοούμε τον αυτισμό μέσα από υποκατηγορίες λειτουργικότητας και όχι μέσα από το φύλο. Αυτή η προσέγγιση μπορεί να βοηθήσει στην καλύτερη στόχευση πρώιμων παρεμβάσεων. «Όταν ενισχύουμε τη γλώσσα από νωρίς, το παιδί μπορεί να εκφράζεται, να διεκδικεί και να ανθίσει», τονίζει η δρ. Pierce και καταλήγει: «Το ζητούμενο είναι κάθε παιδί να φτάσει το πλήρες δυναμικό του».

Διαβάστε επίσης

ΔΕΠΥ, αυτισμός και σχιζοφρένεια: Δείκτης κινδύνου η έλλειψη αυτής της βιταμίνης στη βρεφική ηλικία

Φάσμα αυτισμού: Τελικά (δεν) είμαστε όλοι λίγο αυτιστικοί; Μια καθηγήτρια εξηγεί

Αυτισμός: Το σημείο του σώματος που μπορεί να εντοπίσει τα παιδιά που βρίσκονται στο φάσμα