Οι δυσμενείς συνθήκες που βίωσε η μητέρα κατά την παιδική της ηλικία -όπως η παραμέληση ή η σωματική, ψυχολογική ή σεξουαλική βία- τείνουν να οδηγούν σε υπερβολική αύξηση του σωματικού βάρους στα αγόρια μωρά ήδη από τους δύο πρώτους μήνες της ζωής τους, όπως συμπεραίνει μελέτη που παρακολούθησε 352 ζευγάρια νεογέννητων και τις μητέρες τους, στη Βραζιλία. Η μελέτη που διεξήχθη από τους επιστήμονες των πανεπιστημίων Columbia και Duke, αμφότερα στις Ηνωμένες Πολιτείες, και της Ιατρικής Σχολής του Ομοσπονδιακού Πανεπιστημίου του Σάο Πάολο, δημοσιεύθηκε στο Scientific Reports.
Ακριβέστερα, χρησιμοποιώντας μια βάση δεδομένων 580 ευάλωτων ψυχοσυναισθηματικά εγκύων γυναικών, η ερευνητική ομάδα μελετά το διαγενεακό τραύμα, δηλαδή τις αρνητικές επιπτώσεις που μπορούν να μεταβιβαστούν στις μελλοντικές γενιές, ακόμη και αν οι απόγονοι δεν έχουν βιώσει όμοιες εμπειρίες. Πόσα επιπλέον γραμμάρια «προσθέτουν» τα μητρικά τραύματα στα βρέφη;
Το αφύσικο βάρος των μωρών
Οι αναλύσεις έδειξαν την εμφάνιση πολύ πρώιμων μεταβολικών αλλαγών στα μωρά, οι οποίες όχι μόνο οδήγησαν σε αύξηση του σωματικού βάρους πάνω από το αναμενόμενο για την ηλικία τους, αλλά έχουν επίσης τη δυνατότητα να αυξήσουν τον μελλοντικό κίνδυνο ανάπτυξης παχυσαρκίας και διαβήτη. Συγκεκριμένα, όπως παρατήρησαν οι ερευνητές, «παρόλο που τα μωρά γεννιόντουσαν με βάρος εντός των αναμενόμενων παραμέτρων, κατά τις πρώτες ημέρες της ζωής τους παρουσίαζαν μεταβλημένη αύξηση του βάρους τους, πολύ πάνω από αυτό που συνιστάται ως ιδανικό από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας [ΠΟΥ]».
Ειδικότερα, σύμφωνα με τον ΠΟΥ, η ιδανική αύξηση βάρους στο πρώτο στάδιο της ζωής είναι έως 30 γραμμάρια την ημέρα. Ωστόσο, τα αρσενικά μωρά που συμμετείχαν στη μελέτη είχαν μέση αύξηση βάρους 35 γραμμάρια την ημέρα -με ορισμένα να αποκτούν έως και 78 γραμμάρια ημερησίως.
Οι ερευνητές αποκαλύπτουν ότι τα μωρά που έλαβαν μέρος στη μελέτη γεννήθηκαν τελειόμηνα, υγιή και εντός του ιδανικού εύρους βάρους και όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν «όλες οι εγκυμοσύνες που παρακολουθήσαμε ήταν χαμηλού κινδύνου, αλλά τα δεδομένα μας έδειξαν ότι κάθε αντιξοότητα που βίωσε η μητέρα κατά τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας αύξησε την κατάσταση του βάρους των μωρών κατά 1,8 γραμμάρια ανά ημέρα. Και αυτό περιοριζόταν στα αγόρια-βρέφη».
Γιατί επηρεάζονται μόνο τα αγόρια;
Σύμφωνα με τον ερευνητή, το μητρικό τραύμα κατά την παιδική ηλικία είχε αντίκτυπο μόνο στο βάρος των αρσενικών μωρών λόγω των φυσιολογικών παραλλαγών στον πλακούντα που σχετίζονται με το φύλο του εμβρύου. Πιο συγκεκριμένα, ο πλακούντας είναι ένα προσωρινό όργανο που αποτελείται από μητρικό και εμβρυϊκό ιστό και παρουσιάζει δομικές διαφορές και ανομοιότητες στη ρύθμιση και έκφραση στεροειδών και πρωτεϊνών ανάλογα με το φύλο του μωρού.
«Τα αρσενικά έμβρυα αναπτύσσουν στρατηγικές για να διατηρήσουν σταθερή ανάπτυξη μπροστά σε ένα δυσμενές ενδομήτριο περιβάλλον, οδηγώντας σε μεγαλύτερο κίνδυνο προωρότητας και εμβρυϊκού θανάτου» εξηγούν οι ειδήμονες. Επιπλέον, προσθέτει, «είναι γνωστό ότι οι αντιξοότητες της παιδικής ηλικίας αυξάνουν τον κίνδυνο κατάθλιψης και άγχους κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένα επίπεδα προφλεγμονωδών κυτταροκινών και κορτιζόλης στο ενδομήτριο περιβάλλον».
Από την άλλη, όπως συμπληρώνει η Andrea Parolin Jackowski, «ο πλακούντας των θηλυκών εμβρύων προσαρμόζεται για να τα προστατεύσει, επιβραδύνοντας τον ρυθμό ανάπτυξης χωρίς να περιορίζει την ενδομήτρια ανάπτυξη [δηλαδή, το μέγεθος του μωρού είναι εντός του αναμενόμενου εύρους στο τέλος της εγκυμοσύνης] και επιτρέποντας υψηλότερο ποσοστό επιβίωσης».
«Στις περιπτώσεις σοβαρών μητρικών τραυμάτων, το αρσενικό έμβρυο τυγχάνει να είναι περισσότερο εκτεθειμένο σε φλεγμονώδεις παράγοντες που προκύπτουν από υψηλά επίπεδα στρες, όπως η κορτιζόλη και οι ιντερλευκίνες, για παράδειγμα» καταλήγει η καθηγήτρια.
Διαβάστε επίσης
Πότε έχετε γενέθλια; Έρευνα αποκαλύπτει ότι η εποχή γέννησης επηρεάζει τον κίνδυνο παχυσαρκίας
Ο τύπος διαλειμματικής νηστείας που είναι σίγουρο ότι αδυνατίζει