Το πώς και το πότε προκύπτει η ικανότητα δημιουργίας και αποθήκευσης αναμνήσεων από τον ανθρώπινο εγκέφαλο αποτελεί τεράστιο πεδίο ενδιαφέροντος για τους νευροεπιστήμονες.

Σε νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Science, ερευνητές του Πανεπιστημίου Γέιλ αναγνώρισαν τρία διακριτά στάδια στην ανάπτυξη του εγκεφάλου, τα οποία προηγούνται του σχηματισμού των επεισοδιακών αναμνήσεων.

Οι ερευνητές μέτρησαν την εγκεφαλική δραστηριότητα στον ιππόκαμπο (η περιοχή του εγκεφάλου που ελέγχει τη μνήμη) νεογέννητων αρουραίων και διαπίστωσαν ότι στην αρχή της τρίτης εβδομάδας της μεταγεννητικής περιόδου δεν υπήρχε καμία ένδειξη νευρωνικής δραστηριότητας που θα επέτρεπε στο πειραματόζωο να συνδέσει διαδοχικά συμβάντα στο χώρο και στο χρόνο.

«Όλη η δραστηριότητα του εγκεφάλου αφορούσε στο παρόν» εξηγεί ο George Dragoi, επίκουρος καθηγητής Ψυχιατρικής και Νευροεπιστημών και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης. Το στάδιο αυτό αντιστοιχεί στο ανθρώπινο στάδιο της βρεφικής αμνησίας, δηλαδή της αδυναμίας κωδικοποίησης και αποθήκευσης επεισοδιακών αναμνήσεων από γεγονότα της βρεφικής ηλικίας, έτσι ώστε να μπορούν να ανακληθούν στην ενήλικη ζωή.

Οι επιστήμονες εντόπισαν επίσης αλλαγές στην αρχιτεκτονική του εγκεφάλου μετά την τρίτη εβδομάδα ζωής των τρωκτικών, οι οποίες θα μπορούσαν να επιτρέψουν στον εγκέφαλο να κωδικοποιήσει ξεχωριστές εμπειρίες, χρησιμοποιώντας έμφυτα μοτίβα νευρωνικής δραστηριότητας. Ωστόσο, δεν προέκυψαν στοιχεία που να τεκμηριώνουν ότι υπήρχαν μόνιμες αλλαγές στα νευρωνικά αυτά μοτίβα ως απόρροια των εμπειριών αυτών.

Στις αρχές της τέταρτης εβδομάδας ζωής, οι εγκέφαλοι των τρωκτικών άρχισαν να εμφανίζουν δραστηριότητα τέτοια που να τους επιτρέπει να καταγράφουν για μακρό χρονικά διάστημα την μοναδικότητα μιας εμπειρίας στον χώρο και το χρόνο.