Από την αναποτελεσματικότητα των αντιβιοτικών, λόγω  της αντίστασης στα αντιβιοτικά, χάνουν κάθε χρόνο τη ζωή τους εκατομμύρια άνθρωποι, με συνολικά 1,3 εκατομμύρια θανάτους μόνο το 2019. Αυτό το αρνητικό «ρεκόρ» υπόσχεται να ελαττώσει ένα σκεύασμα, βάζοντας «φρένο» στο παγκόσμιο πρόβλημα της βακτηριακής αντοχής στα αντιβιοτικά.

Σύμφωνα με τη μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο Science Advances, και τα πειράματα που διενέργησε η ερευνητική ομάδα από το Baylor College of Medicine σε ζωικά μοντέλα, το φάρμακο, με την ονομασία χλωριούχο δεκαλίνιο (DEQ), μειώνει σημαντικά την ικανότητα των βακτηρίων να αναπτύξουν αντίσταση στα αντιβιοτικά, γεγονός που θα μπορούσε να παρατείνει την αποτελεσματικότητα των αντιβιοτικών.

«Η κατάσταση των περισσότερων ανθρώπων με βακτηριακές λοιμώξεις βελτιώνεται μετά την ολοκλήρωση της αντιβιοτικής θεραπείας. Ωστόσο, υπάρχουν πολλές περιπτώσεις στις οποίες η υγεία των ανθρώπων φθίνει, επειδή τα βακτήρια αναπτύσσουν αντίσταση στα αντιβιοτικά, τα οποία στη συνέχεια δεν μπορούν πλέον να εξουδετερώσουν τα βακτήρια» εξηγεί η αντίστοιχη συγγραφέας δρ. Susan M. Rosenberg, επικεφαλής στο Ben F. Love in Cancer Research και καθηγήτρια μοριακής και ανθρώπινης γενετικής, βιοχημείας και μοριακής βιολογίας και μοριακής ιολογίας και μικροβιολογίας στο Baylor College of Medicine και επικεφαλής προγράμματος στο Dan L Duncan Comprehensive Cancer Center (DLDCCC) του Κολεγίου.

Ο σωτήριος συνδυασμός

Η δρ. Rosenberg και οι συνάδελφοί της αναζήτησαν φάρμακα που θα μπορούσαν να αποτρέψουν ή να επιβραδύνουν την ανάπτυξη αντοχής των βακτηρίων E. coli σε δύο αντιβιοτικά, όταν εκτίθενται σε ένα τρίτο αντιβιοτικό, την σιπροφλοξασίνη (cipro), το δεύτερο πιο συχνά συνταγογραφούμενο αντιβιοτικό στις ΗΠΑ και ένα από αυτά που σχετίζονται με υψηλά ποσοστά μικροβιακής αντοχής.

Η αντίσταση στα αντιβιοτικά προκαλείται από νέες γονιδιακές μεταλλάξεις που συμβαίνουν στα βακτήρια κατά τη διάρκεια της λοίμωξης. Όπως διαπίστωσε η ερευνητική ομάδα, το χλωριούχο δεκαλίνιο (DEQ) κατάφερε να μειώσει την ταχύτητα με την οποία σχηματίζονται νέες μεταλλάξεις στα βακτήρια.

Οι ερευνητές εξέτασαν 1.120 φάρμακα που έχουν εγκριθεί και μειώνουν την κύρια βακτηριακή αντίδραση στο στρες, η οποία, όπως έδειξαν, αντισταθμίζει την εμφάνιση μεταλλάξεων ανθεκτικότητας.

Μια προηγούμενη ερευνητική εργασία του ίδιου εργαστηρίου απέδειξε ότι οι καλλιέργειες βακτηρίων που εκτίθενται στη σιπροφλοξασίνη ανεβάζουν το ρυθμό μετάλλαξης. Ανακάλυψαν έτσι ένα «πρόγραμμα» μετάλλαξης, που ενεργοποιείται από τις βακτηριακές αντιδράσεις στο στρες. Αυτές οι αποκρίσεις είναι γενετικά προγράμματα που καθοδηγούν τα κύτταρα, για να αυξήσουν την παραγωγή προστατευτικών μορίων κατά τη διάρκεια του στρες, συμπεριλαμβανομένου του στρες από χαμηλές συγκεντρώσεις σιπροφλοξασίνης. Οι χαμηλές συγκεντρώσεις εμφανίζονται στην αρχή και στο τέλος των αντιβιοτικών θεραπειών και σε περίπτωση που παραλείπονται οι δόσεις.

Οι ίδιες αντιδράσεις στο στρες αυξάνουν επίσης την ικανότητα γενετικών μεταλλάξεων. Ορισμένες από τις μεταλλάξεις μπορούν να προσδώσουν ανθεκτικότητα στη σιπροφλοξασίνη , ενώ άλλες μεταλλάξεις μπορούν να επιτρέψουν την αντοχή σε αντιβιοτικά που δεν έχουν ακόμη παρουσιαστεί. Οι διαδικασίες δημιουργίας μεταλλάξεων που ενεργοποιούνται από τις αντιδράσεις στρες ονομάζονται μηχανισμοί μεταλλάξεων που προκαλούνται από το στρες.

«Διαπιστώσαμε ότι το χλωριούχο δεκαλίνιο, χορηγούμενο μαζί με τη σιπροφλοξασίνη μείωσε την ανάπτυξη μεταλλάξεων που προσδίδουν αντοχή στα αντιβιοτικά, τόσο σε εργαστηριακές καλλιέργειες όσο και σε ζωικά μοντέλα μόλυνσης, και τα βακτήρια δεν ανέπτυξαν αντοχή στο χλωριούχο δεκαλίνιο. Η επιβράδυνση της μετάλλαξης παρατηρήθηκε και σε χαμηλές συγκεντρώσεις του χλωριούχου δεκαλίνιου, πράγμα πολλά υποσχόμενο για τους ασθενείς » σημείωσε ο πρώτος συγγραφέας Yin Zhai, μεταδιδακτορικός συνεργάτης στο εργαστήριο Rosenberg.

Διαβάστε επίσης:

Μικροβιακή αντοχή: Λιγότερα ανθεκτικά βακτήρια με αυτά τα αντιβιοτικά

Ανθεκτικά μικρόβια: Ο ένοχος υπεράνω υποψίας που μπορεί να μας τα μεταδώσει

Μικροβιακή Αντοχή: Αναζητώντας τη λύση για τη «σιωπηλή» πανδημία