Η Παγκόσμια Ημέρα Υγείας αποτελεί μια υπενθύμιση του υπέρτατου αγαθού και της προτεραιότητας που πρέπει να έχει σε όλες τις χώρες του κόσμου. Εκτός από τη σωστή και αποτελεσματική θεραπεία, η καλή υγεία εξασφαλίζεται και από την πρόληψη.

Αναγνωρίζοντας αυτή την ανάγκη, το Υπουργείο Υγείας έχει ξεκινήσει συγκεκριμένες δράσεις για δωρεάν προληπτικές εξετάσεις, που εντάσσονται στο ευρύτερο πρόγραμμα προσυμπτωματικού ελέγχου με τίτλο «Σπύρος Δοξιάδης». Πρώτος σταθμός ήταν ο καρκίνος του μαστού, δεύτερος είναι ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας και ακολουθεί ο καρκίνος του παχέος εντέρου. Ανάλογο πρόγραμμα προωθείται και για την πρόληψη των καρδιαγγειακών νοσημάτων. Στον σχεδιασμό περιλαμβάνονται και εξειδικευμένα προγράμματα, για τον καρκίνο του πνεύμονα, καθώς και τον καρκίνο του δέρματος.

Μπορεί η υλοποίηση όλων των παραπάνω να προχωρά με αργό ρυθμό, δεν παύουν όμως να αποτελούν σημαντικές πρωτοβουλίες που προασπίζουν την υγεία των Ελλήνων πολιτών.

Το πρώτο πρόγραμμα δωρεάν προληπτικών εξετάσεων που ξεκίνησε το Υπουργείο Υγείας και συνεχίζεται, είναι το «Φώφη Γεννηματά». Περιλαμβάνει δωρεάν μαστογραφίες για τις γυναίκες από 50 έως 69 ετών. Οι γυναίκες λαμβάνουν στο κινητό ένα παραπεμπτικό για δωρεάν ψηφιακή μαστογραφία, που έχει ισχύ ένα χρόνο από την ημερομηνία έκδοσής του.

Σύμφωνα με τα νεότερα στατιστικά στοιχεία, έχουν πραγματοποιηθεί περισσότερες από 300.000 δωρεάν μαστογραφίες και σε περίπου 20.000 γυναίκες έχουν εντοπιστεί έγκαιρα ευρήματα. Αυτό σημαίνει ότι πολλές από τις γυναίκες με ευρήματα έχουν μπει στον δρόμο της θεραπείας και έχουν πολύ καλή πρόγνωση αφού τα εντόπισαν εγκαίρως. Εάν δεν υπήρχε η δυνατότητα του δωρεάν ελέγχου, τα ευρήματα πιθανόν γίνονταν αντιληπτά σε πιο προχωρημένο στάδιο.

Εξάλειψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας

Το δεύτερο πρόγραμμα που θα «τρέξει» το Υπουργείο Υγείας είναι εκείνο για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Αφορά σε 2,5 εκατομμύρια γυναίκες από 21 έως 65 ετών και περιλαμβάνει λεπτομερές screening με απώτερο σκοπό την εξάλειψη των περιπτώσεων καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.

Το πρόγραμμα ανακοινώθηκε πριν ένα χρόνο και μετά από πολλές αναβολές φαίνεται πως θα προχωρήσει μέσα στον Απρίλιο. Τα μηνύματα στα κινητά των γυναικών θα σταλούν τμηματικά. Πρώτες θα πάρουν παραπεμπτικό για τεστ ΠΑΠ οι γυναίκες ηλικίας 21-29 ετών και στη συνέχεια οι ωφελούμενες 30-65 ετών για HPV DNA τεστ. Αναλόγως τα ευρήματα, θα ακολουθεί κολποσκόπηση ή/και βιοψία.

Το κατ’ οίκον τεστ για τον καρκίνο του παχέος εντέρου

Σε σύντομο χρονικό διάστημα από το πρόγραμμα προσυμπτωματικού ελέγχου για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας αναμένεται εκείνο για τον καρκίνο του παχέος εντέρου που απευθύνεται σε 3,8 εκατομμύρια άνδρες και γυναίκες από 50 έως 65 ετών.

Η βασική εξέταση του προγράμματος είναι η κολονοσκόπηση, μια εξαιρετικά αποτελεσματική, πλην, όμως, ακριβή εξέταση. Στο πλαίσιο αυτό, η ειδική ομάδα εργασίας που έχει συσταθεί για να διαμορφώσει το πρωτόκολλο του προσυμπτωματικού ελέγχου για τον καρκίνο του παχέος εντέρου εξετάζει τη συμπλήρωση του προγράμματος με δύο αυτοδιαγνωστικά τεστ που γίνονται στο σπίτι, το FIT και το FOBT. Στοχεύουν στον έλεγχο κρυμμένου αίματος στα κόπρανα, το οποίο μπορεί να αποτελεί πρώιμο σημάδι καρκίνου. Πρόκειται ουσιαστικά για self tests τα οποία θα διανέμονται στους πολίτες και αναλόγως το αποτέλεσμα θα υπάρχει παραπομπή για κολονοσκόπηση. Ακόμη, όμως, το σχετικό πρωτόκολλο είναι υπό διαμόρφωση.

Αξίζει να σημειωθεί πως ο καρκίνος του παχέος εντέρου είναι ο πιο θανατηφόρος καρκίνος για τους άνδρες κάτω των 50 ετών και ο δεύτερος πιο θανατηφόρος καρκίνος μεταξύ των γυναικών στην ίδια ηλικιακή ομάδα, μετά τον καρκίνο του μαστού. Μάλιστα, η συχνότητα του βρίσκεται σε αύξηση τις τελευταίες δύο δεκαετίες και νοσούν ολοένα και πιο νέοι άνθρωποι.

Μετά από τα παραπάνω προγράμματα, που έχουν ορίζοντα υλοποίησης το 2024, το Υπουργείο Υγείας θα προχωρήσει και σε δράσεις προσυμπτωματικού ελέγχου για καρδιαγγειακά νοσήματα, για τον καρκίνο του πνεύμονα και τον καρκίνο του παχέος εντέρου. Τα δύο τελευταία θα απευθύνονται σε συγκεκριμένες ομάδες του ελληνικού πληθυσμού, υψηλού κινδύνου.

Διαβάστε επίσης:

Καρκίνος Παχέος Εντέρου: Στο DNA κρύβεται η απάντηση για την πρόληψη της κληρονομικής μορφής νόσου

Έξαρση στρεπτόκοκκου: Πώς μεταδίδεται – Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο – Έξι tips πρόληψης

Αιφνίδιος Καρδιακός Θάνατος: Τα προειδοποιητικά σημάδια – Η πρόληψη που σώζει